Znieczulenie ogólne: rodzaje i stosowanie

Znieczulenie ogólne: rodzaje i stosowanie
Mariel Mendoza

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Mariel Mendoza.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 12 lipca, 2023

Znieczulenie ogólne może być wywołane przez środki wziewne lub wprowadzane dożylnie. Może być stosowane wyłącznie przez lekarza anestezjologa. Ma pewne negatywne skutki, które należy kontrolować, aby uniknąć komplikacji.

Znieczulenie ogólne to seria leków stosowanych na sali operacyjnej w celu uśpienia pacjenta na czas trwania zabiegu. Stan ten charakteryzuje się postępującą i kontrolowaną depresją funkcji ośrodkowego układu nerwowego.

Kiedy dana osoba jest pod wpływem leków anestetycznych, traci przytomność i nie reaguje na ból. Obie sytuacje są odwracalne.

W zależności od celu, który ma zostać osiągnięty zastosowane zostaną różne rodzaje znieczulenia ogólnego. Zawsze jednak dąży się do wspólnych celów, takich jak:

  • Brak wrażliwości na ból
  • Utrata odruchów
  • Całkowita niepamięć dotycząca wszystkiego, co dzieje się podczas zabiegu
  • Rozluźnienie mięśni szkieletowych
  • Utrata przytomności

Wszystkie te działania mają swój początek w różnych miejscach w ośrodkowym układzie nerwowym. Dlatego osiągnięcie wszystkich tych celów za pomocą jednego leku wymagałoby bardzo wysokich dawek. Z tego powodu stosuje się kombinacje, aby uniknąć nieodwracalnego uszkodzenia ważnych obszarów mózgu.

Znieczulenie ogólne – cechy

Pomimo wielkich postępów w dziedzinie anestezjologii nadal nie wiemy dokładnie, na które struktury mózgu mają wpływ tego rodzaju leki. Wiadomo, że w oczywisty sposób wywołują sedację i hipnozę modyfikując wiele procesów i ścieżek.

Niektóre z hipotez opisanych przez profesjonalistów to:

  • Ogólne środki znieczulające mają niespecyficzne działanie na właściwości błony neuronalnej.
  • Reguła Meyer-Overton: leki te wpływają na lipidy, to znaczy na tłuszcze, a zatem ich siła działania będzie zależeć od rozpuszczalności w tłuszczach.
  • Są to leki, które działają na białka receptorów lub kanałów jonowych.
  • W akcję zaangażowane są kanały zależne od napięcia i kanały jonowe zależne od liganda.
Znieczulenie ogólne

Z drugiej strony, przy podawaniu znieczulenia ogólnego należy ocenić przede wszystkim trzy czynniki:

  • Szybkość znieczulenia
  • Czas trwania danej dawki
  • Moc, głębokość i intensywność znieczulenia

Znieczulenie ogólne: narkoza wziewna

Najpierw skupimy się na znieczuleniu wziewnym. Tego rodzaju środki znieczulające ogólne to substancje, które wdychane powodują znieczulenie ogólne. Nie są drażniącymi lekami. Często są stosowane do podtrzymania znieczulenia w połączeniu z induktorami dożylnymi.

Działanie znieczulające tych leków zależy od częściowego nacisku lub napięcia, które środek znieczulający wywiera na mózgu. Zwykle jest zbliżone do ciśnienia cząstkowego we krwi. Oto niektóre przykłady tych ogólnych środków znieczulających:

  • Protoksyd azotowy.
  • Halotan.
  • Izofluoran.
  • Desfluran.
  • Sewofluran.

Wszystkie z nich są wchłaniane i przechodzą przez błonę śluzową aż do mózgu. To wchłanianie lub dyfuzja odbywa się w trzech etapach:

  • Etap inhalacji płucnej: najmniej rozpuszczalne będą miał szybki wskaźnik indukcji, a najlepiej rozpuszczalne spowodują wolniejsze znieczulenie.
  • Następnie dystrybucja w tkankach.
  • Eliminacja. 

Znieczulenie ogólne: narkoza dożylna

Znieczulenie ogólne może stosować tylko i wyłącznie lekarz.Z drugiej strony znajdujemy znieczulenie ogólne, które podaje się dożylnie w celu wywołania i utrzymania znieczulenia przed zabiegiem chirurgicznym. Są to substancje o właściwościach nasennych, przeciwbólowych, przeciwlękowych i zwiotczających mięśnie.

Anestezjolog

Znieczulenie ogólne jako zabieg medyczny

Znieczulenie ogólne jest delikatnym procesem, w którym należy bardzo ostrożnie stosować wybrane leki, a także dokładnie określić podawaną dawkę. Ich niewłaściwe użycie może nawet doprowadzić do śmierci pacjenta.

Dzisiaj na rynku znajdziemy szeroką gamę środków znieczulających ogólnych, które pozwalają nam ograniczyć działania niepożądane i związane z nimi ryzyko.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Penna S. A, Gutiérrez R. R. Neurociencia y anestesia. Rev médica Clín Las Condes. 2017;28(5):650–60.
  • Deile M, Damm M, Heller AR. Inhaled anesthetics. Anaesthesist. 2013 Jun;62(6):493-504.
  • Gilsanz F, Guasch E, Brogly N. Mecanismos de acción de los anestésicos en el sistema nervioso central. Anales de la Real Academia de Doctores de España. 2021;6(2):261-318.
  • Bharioke A, Munz M, Brignall A, Kosche G et al. General anesthesia globally synchronizes activity selectively in layer 5 cortical pyramidal neurons. Neuron. 2022 Jun 15;110(12):2024-2040.e10.
  • Senhadji L, Wodey E, Claude E. Monitoring approaches in general anesthesia: a survey. Crit Rev Biomed Eng. 2002;30(1-3):85-97.
  • Brown EN, Pavone KJ, Naranjo M. Multimodal General Anesthesia: Theory and Practice. Anesth Analg. 2018 Nov;127(5):1246-1258.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.