Zespół Hornera: na czym polega to schorzenie?

Przejrzane i zatwierdzone przez: biotechnolog Alejandro Duarte.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Zespół Hornera jest zawsze wywoływany przez inne choroby, które dotknęły pacjenta. Najbardziej charakterystyczny objaw tego zespołu to fakt, że źrenica po dotkniętej nim stronie twarzy zwęża się się.

Zespół Hornera, znane również pod nazwą paraliż okulosympatyczny, to rzadko spotykane zaburzenie, które dotyka nerwy oka i twarzy. Sprawia ono, że źrenica po tej stronie twarzy, która została przez nie dotknięta, zwęża się. Poza tym opada powieka i zwiększa się potliwość tej strony twarzy.

Zespół Hornera zawsze rozwija się jako konsekwencja wynikająca z ukrytej choroby. Najczęściej pojawia się w wyniku:

• Udaru,
• Guza lub zmiany chorobowej na rdzeniu kręgowym,
• Guza mózgu.

W niektórych przypadkach lekarze mogą nie być w stanie odkryć schorzenia, które go wywołuje. Jeżeli do tego dojdzie, leczenie zespołu Hornera staje się utrudnione, ponieważ normalne działanie nerwów mogłoby przywrócić wyleczenie choroby, która leży u podstaw ich zmian.

Powinnaś pamiętać również, że zespół Hornera może rozwinąć się u osób w każdym wieku. Poza tym, jak już wspomnieliśmy wcześniej, nie występuje zbyt często.

Zespół Hornera

Dlaczego się rozwija?

Aby zrozumieć, dlaczego pojawia się zespół Hornera, musimy przyjrzeć się działaniu serii włókien nerwowych, takich jak włókna związane z poceniem się, źrenicami oraz mięśniami wokół oczu.

Mają one swój początek w części mózgu nazywanej podwzgórzem i docierają do twarzy oraz oczu. Jeśli w którymkolwiek punkcie ścieżki, którą biegną, wystąpią jakiekolwiek zmiany, pojawi się zespół Hornera.

Przebieg tych włókien nerwowych jest niezwykle złożony. Zaczynają się w mózgu, po czym schodzą w dół rdzenia kręgowego, wychodzą na wysokości klatki piersiowej i wracają przez szyję obok tętnicy szyjnej. Następnie wchodzą do czaszki i docierają do wnętrza oka.

Uszkodzenia tych włókien nerwowych mogą być wywoływane przez następujące czynniki:

• Zmiana chorobowa na tętnicy szyjnej, jednej w głównych tętnic prowadzących do mózgu
• Zmiana chorobowa na nerwach u podstawy szyi, noszących nazwę splotu ramiennego.
• Epizody migrenowe.
• Guz, udar lub inne uszkodzenie mózgu lub pnia mózgowego.
• Guz na górnej części płuca.
• Sympatykotomia. To zastrzyk lub operacja prowadząca do przerwania włókien nerwowych, aby zmniejszyć określony ból.

Istnieją przypadki, w których zespół Hornera rozwija się w momencie narodzin. To schorzenie może wywoływać brak koloru i pigmentacji źrenicy. Chociaż nie pojawia się zbyt często, zakłada się, że zespół wrodzony dotyka 1 na 6000 noworodków.

Zespół Hornera, w zależności od położenia i sposobu w jaki dochodzi do choroby zasadniczej, może być klasyfikowany na jeden z czterech sposobów. Tym samym wyróżnia się jego odmianę ośrodkową, przedzwojową, zazwojową i wrodzoną.

Objawy zespołu Hornera

Powinnaś pamięta, że zespół Hornera dotyka tylko jedną stronę twarzy. Oto najczęstsze objawy i oznaki, które mogą pomóc go rozpoznać:

• Opadająca górna powieka.
• Lekkie uniesienie dolnej powieki.
• Zwężenie źrenicy, czyli na stałe zmniejszona źrenica.
• Anizokoria. Oznacza, że zachodzi znacząca różnica w rozmiarze obu źrenic.
• Niewielkie lub powolne rozszerzanie się źrenicy pod wpływem niewielkiej ilości światła.
• Zmniejszenie lub brak potu po stronie twarzy dotkniętej zespołem.

Takie objawy wcale nie jest łatwo rozpoznać. Mogą rozwijać się w sposób subtelny, co komplikuje zdiagnozowanie tego zespołu.

Objawy u dzieci

Gdy zespół Hornera rozwija się u dzieci, pojawia się cała seria typowych objawów, które można zaobserwować. Źrenica dotkniętego oka staje się jaśniejsza, zwłaszcza u dzieci, które nie ukończyły jeszcze pierwszego roku życia.

Poza tym strona twarzy dotknięta schorzeniem nie czerwieni się. Twarz dziecka powinna czerwienić się sposób naturalny pod wpływem wysiłku fizycznego, reakcji emocjonalnych czy ciepła. Jednak w przypadku zespołu Hornera nic takiego się nie dzieje.

Diagnoza i leczenie zespołu Hornera

Aby zdiagnozować syndrom, lekarz sprawdzi, czy występują niektóre z możliwych do zaobserwowania objawów wykonując badanie oczu:

• Zmiany w zwężaniu się lub rozszerzaniu źrenicy,
• Opadająca powieka,
• Przekrwienie spojówki.

Leczenie, jak już wspomnieliśmy wcześnie, zależy od oryginalnej przyczyny zaburzenia. Nie ma określonej terapii, którą stosuje się w przypadku zespołu Hornera. Lekarz będzie z stanie rozpocząć terapię dopiero kiedy zidentyfikuje, co go wywołało.

Warto wspomnieć, że u osób cierpiących na ten zespół powieka opada jedynie nieznacznie. To największa przeszkoda, która utrudnia codzienne życie pacjenta.

Poza tym zazwyczaj nie występują komplikacje. Takie, które mogą ewentualnie się pojawić, są związane z chorobami zasadniczymi lub z samym leczeniem.