Załamanie psychiczne: kiedy ciało i umysł osiągają swoje granice
Czy znasz to poczucie, że cały ciężar świata spada na Twoje barki lub że ciężko jest już nawet trudno jest myśleć, zapamiętywać i podejmować decyzje. Takie uczucia i doświadczenia towarzyszą nam, gdy cierpimy na załamanie psychiczne, stan, którego źródłem jest intensywny stres utrzymujący się przez dłuższy czas.
Czy zdarzyło ci się dojść do kresu swoich sił? Do tego momentu, kiedy już nie możesz więcej.? Niestety obecnie wyczerpanie fizyczne i emocjonalne na stałe zakorzeniło się w naszym życiu. Nie tylko odczuwamy coraz większą presję w miejscu pracy. W naszym życiu ewidentnie przeważają problemy.
A ich ciężar jedynie powiększa się z dnia na dzień, a co za tym idzie, my czujemy się coraz słabsi. W pewnym momencie stajemy wobec wyniszczającego stanu psychicznego, z którym nie umiemy już sobie poradzić. Takie załamanie psychiczne z pewnością przyniesie też wkrótce poważne skutki zdrowotne.
Pablo Neruda mawiał, że czasami męczy nas nawet samo bycie ludźmi. Być może to prawda, ponieważ człowiek uczestniczy w coraz bardziej złożonych i wymagających scenariuszach, które później zbierają swoje żniwo.
I chociaż często czujesz się zablokowany i zapadnięty w sobie, konieczne jest, aby poznać przyczyny tego stanu, aby nauczyć się sobie z nim radzić.
Załamanie psychiczne: co to jest i jakie objawy mu towarzyszą?
Załamanie psychiczne nie jest samo w sobie zaburzeniem, ani nie jest możliwą do zdiagnozowania jednostką kliniczną. Mamy do czynienia z objawem spowodowanym stanem intensywnego stresu.
Taki stan może się pojawić w obliczu niekorzystnych doświadczeń, takich jak złe wieści, traumatyczne wydarzenia, załamania emocjonalne i tak dalej.
Innymi słowy, jest to zjawisko psychologiczne, które pojawia się po doświadczeniu o dużym ciężarze emocjonalnym. Jak podaje badanie przeprowadzone na Uniwersytecie w Lipsku w Niemczech, „załamanie psychiczne wiąże się z dużym stresem, a jego główną konsekwencją jest uczucie wyczerpania fizycznego i psychicznego”.
W tych stanach dochodzi do uwolnienia nadmiernych ilości substancji neurochemicznych, takich jak adrenalina czy kortyzol, co może prowadzić do sytuacji przeciążenia. Taka kumulacja emocji, wrażeń i zmian psychofizjologicznych ostatecznie wpływa na nasze zdolności poznawcze (myśli) i naszą wytrzymałość fizyczną.
Może Cię zainteresować również ten temat: Zarządzanie stresem – jak robić to prawidłowo?
Objawy z jakimi wiąże się załamanie psychiczne
Niektórzy ludzie nazywają załamanie psychiczne kryzysem nerwowym, ale w rzeczywistości to nie to samo. W tej drugiej sytuacji zazwyczaj dochodzi do eksternalizacji objawów i przejawów przytłoczenia, o dużej intensywności emocjonalnej i nerwowości.
Natomiast w załamaniu psychicznym zasadniczo widzimy blokadę. Spróbujmy trochę zagłębić się w to zagadnienie.
Objawy psychologiczne
- Kłopoty ze skupieniem uwagi.
- Trudność w rozumowaniu, osoba odczuwa rodzaj mentalnej mgły.
- Problemy z pamięcią.
- Poczucie nierealności, jakby to, co nas otacza, nie było do końca rzeczywiste.
- Pojawiają się wahania nastroju, ale szczególnie często występuje drażliwość lub apatia.
- Brak możliwości normalnego wykonywania codziennych zadań. Brakuje motywacji, chęci, siły i zdolności skupienia się na tym, co się robi.
Objawy fizyczne
Fizyczne objawy, które charakteryzują załamanie psychiczne tworzą długą listę. Jednak ich intensywność będzie tym większa, im dłużej będziemy doświadczać stresu. Na ogół objawy fizyczne, które towarzyszą psychicznej zapaści są następujące:
- Ciągłe wyczerpanie, poczucie braku możliwości reagowania na rzeczy, nawet jeśli próbujemy.
- Ból mięśni, zwłaszcza kończyn.
- Pojawiają się zaburzenia snu (możemy cierpieć na bezsenność lub odwrotnie spać zbyt długo).
- Może również pojawić się ucisk w klatce piersiowej lub tachykardia.
- Zawroty głowy
- Bóle głowy
- Wrażenie, że poruszamy się wolniej niż zwykle.
Jak sobie radzić, gdy dotknie Cię załamanie psychiczne?
Czy można jakoś leczyć załamanie psychiczne? Czy istnieje jakieś specyficzne leczenie? Tak naprawdę nie ma. Ten stan psychiczny wymaga wielowymiarowej strategii radzenia sobie. Dlatego poniżej analizujemy niektóre z kluczowych metod.
Technika inokulacji stresu
Podejście to oparte jest na modelu radzenia sobie ze stresem Lazarusa i Folkmana. Polega na zastosowaniu szeregu narzędzi, które będą miały na celu stopniowe zaszczepianie stresu. Aby to zrobić, musimy rozwinąć szereg umiejętności, których celem jest stworzenie nowych zdrowych wzorców myślowych, a co za tym idzie, zmniejszenie niepokojących emocji.
Kroki w tej technice obejmują następujące czynności:
- Restrukturyzacja poznawcza: identyfikowanie negatywnych i obsesyjnych myśli i zastępowanie ich zdrowszymi.
- Stosowanie strategii relaksacyjnych, takie jak głębokie oddychanie.
- Zainicjowanie nowych zmian w naszych nawykach, aby lepiej poradzić sobie ze stresem. Możemy zadać sobie pytanie, jakich zmian potrzebujemy, aby poczuć się lepiej. Czasami dobre samopoczucie uzyskuje się, dystansując od pewnych sytuacji i zostawiając je, aby rozpocząć nowe projekty.
- Nauka odpowiednich technik zarządzania emocjami.
Może Cię zainteresować również ten artykuł: Bezsenność wywołana stresem – jak zasnąć?
Techniki rozwiązywania problemów
Ten fakt jest interesujący: wiele przyczyn załamania psychicznego wynika z nadmiaru problemów, którym nie potrafimy stawić czoła. Nie wiedząc praktycznie jak to zrobić, wszystko zaczyna się ze sobą mieszać. Nie wiemy, co zrobić niektórymi problemami i po chwili wszystko się kumuluje.
Następnie pojawia się przytłoczenie, przeciążenie i na koniec blokada. W takich typowych sytuacjach należy nauczyć się szeregu umiejętności. Oto kilka praktycznych kroków, które warto zastosować:
- Zidentyfikuj problem i opisz go.
- Podziel go na mniejsze części. W końcu każdy problem lub wyzwanie składa się z wielu jednostek lub etapów.
- Ustal jasno, co chcemy osiągnąć.
- Weź kartkę i papier i wymyśl różne rozwiązania. Nie możemy pozostać przy jednym, najlepiej byłoby napisać kilka strategii.
- Zastosuj rozwiązania.
- Oceń je. Czy działania dały nam oczekiwany rezultat?
- Zarządzaj emocjami na każdym etapie.
Możemy poradzić sobie z załamaniem psychicznym
Musimy pamiętać, że w czasach kryzysu i niepewności bardzo często dochodzi do załamania psychicznego. Poświęcenie czasu, zaspokojenie naszych potrzeb i włączenie odpowiednich technik radzenia sobie ze stresem może nam jednak pomóc w tych sytuacjach.
Oczywiście, jeśli nie możemy sobie z nimi sami poradzić, najlepiej poszukać profesjonalnej pomocy. Konsultacja z profesjonalnym psychologiem jest kluczowa, jeśli chodzi o poznanie innych strategii opanowania tego problemu.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Azizoddin, D. R., Jolly, M., Arora, S., Yelin, E., & Katz, P. (2020). Longitudinal Study of Fatigue, Stress, and Depression: Role of Reduction in Stress Toward Improvement in Fatigue. Arthritis Care and Research, 72(10), 1440–1448. https://doi.org/10.1002/acr.24052
- Yaribeygi, H., Panahi, Y., Sahraei, H., Johnston, T. P., & Sahebkar, A. (2017, July 21). The impact of stress on body function: A review. EXCLI Journal. Leibniz Research Centre for Working Environment and Human Factors. https://doi.org/10.17179/excli2017-480
- Kocalevent, R. D., Hinz, A., Brähler, E., & Klapp, B. F. (2011). Determinants of fatigue and stress. BMC Research Notes, 4. https://doi.org/10.1186/1756-0500-4-238