Wpływ depresji na mózg - 4 objawy

Depresja to choroba, która ma wpływ na niemalże wszystkie organy naszego ciała. Chociaż często tego nie zauważamy, prowadzi ona do poważnych zaburzeń równowagi chemicznej w mózgu. Dowiedz się więcej!
Wpływ depresji na mózg - 4 objawy
Bernardo Peña

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Bernardo Peña.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Jaki jest wpływ depresji na mózg? Otóż ogromny! Chociaż powszechnie uważa się, że choroba ta ma negatywny wpływ na nasz stan emocjonalny i samopoczucie, chorym mogą również doskwierać rozmaite dolegliwości fizyczne oraz znaczące zmiany w mózgu.

Te z kolei mają wpływ na pracę całego organizmu. Co ważne, depresja obecnie osiągnęła już wymiary zjawiska globalnego – coraz więcej osób na całym świecie codziennie zmaga się z jej objawami. Według szacunków Międzynarodowej Organizacji Zdrowia (WHO) ponad 300 milionów ludzi na świecie choruje na depresję.

Kolejne dane są jeszcze bardziej zatrważające. Około 800 tysięcy chorych, nie mogąc poradzić sobie z własnymi emocjami, popełnia samobójstwo. Choroba ta jest również najczęstszą przyczyną śmierci wśród młodych ludzi pomiędzy 15. a 29. rokiem życia.

Wpływ depresji na mózg jest więc przeogromny i w żadnym wypadku nie należy tej choroby bagatelizować. Koniecznie powinniśmy sobie uświadomić, że nie jest ona tylko przelotną dolegliwością, złym dniem czy spadkiem formy.

Depresja to choroba, która zmienia kompozycje chemiczne w mózgu, a co za tym idzie, chory nie jest w stanie samodzielnie kontrolować swoich stanów emocjonalnych i zachowań. Stąd też niezwykle istotna jest diagnoza schorzenia i poddanie się odpowiedniemu leczeniu pod okiem specjalisty. 

Wpływ depresji na mózg – podstawowe informacje

Zły dzień może mieć każdy z nas od czasu do czasu. Jednak, kiedy przedłuża się on na tygodnie czy nawet miesiące, czas zacząć działać.

W większości przypadków depresja nie przechodzi samoistnie i trzeba skorzystać z pomocy specjalisty. Nie wstydźmy się tego, co się z nami dzieje, i jak najszybciej postarajmy się przezwyciężyć przygnębienie, które opanowało cały nasz organizm.

Przechodząc konkretnie do mózgu i jego funkcjonowania u osoby chorującej na depresję, zacznijmy od kilku podstawowych informacji. Otóż choroba ta bezpośrednio wpływa na trzy obszary mózgu: hipokamp, ciałko migdałowate i korę przedczołową. Ponadto organizm jest mniej natleniony w trakcie tej choroby.

budowa mózgu - wpływ depresji na mózg

Poniżej znajdziesz bardziej szczegółowe informacje na ten temat.

1. Kurczenie się hipokampa

Hipokamp znajduje się w centralnej części mózgu. Jest odpowiedzialny za pamięć, przechowywanie informacji i regulowanie produkcji kortyzolu, powszechnie znanego, jako hormon stresu i szczęścia.

Kiedy dopada nas stres fizyczny bądź psychiczny, włącznie z depresją, ciało zaczyna produkować zwiększone ilości kortyzolu w celu zwalczenia efektów stresu. Jednak kiedy poziom tego hormonu osiąga naprawdę wysoki poziom, dochodzi do zaburzeń równowagi chemicznej w mózgu.

W konsekwencji obniża się produkcja neuronów, a hipokam zaczyna się kurczyć.

2. Wpływ depresji na mózg: Kurczenie się kory przedczołowej

Kora przedczołowa znajduje się w przedniej części mózgu i jest odpowiedzialna między innymi za regulację naszych emocji i tworzenie wspomnień.

W wyniku silnego stresu, podobnie jak hipokamp, również i ona zaczyna się kurczyć i zmniejszać swoją objętość. Zdaniem naukowców brak empatii i depresja poporodowa mają swe źródło właśnie w tej części mózgu.

3. Stan zapalny ciałka migdałowatego

Ciałko migdałowate znajduje się w płacie skroniowym, w centralnej, dolnej części mózgu. Jego podstawową funkcją jest regulowanie emocji, takich jak przyjemność, szczęście, a także strach.

Nadmiar kortyzolu również wpływa negatywnie na tę część mózgu. Prowadzi on do rozwoju stanu zapalnego ciałka migdałowatego i zwiększa jego aktywność, co z kolei powoduje problemy z zasypianiem oraz uaktywnia nieprawidłowe wzorce zachowań.

Co więcej, nadaktywność ciała migdałowatego mózgu jest powiązana z różnymi gruczołami ciała, które w wyniku nadmiaru stresu również uwalniają więcej hormonów niż normalnie i prowadzą do rozmaitych problemów zdrowotnych.

4. Niedostateczne natlenienie – mało znany wpływ depresji na mózg

Oprócz bezpośrednich zmian, jakie depresja powoduje w ludzkim mózgu, należy wymienić szereg innych czynników, które pośrednio wpływają na funkcje mózgu.

Badania naukowe dowodzą, że organizm osoby zmagającej się z depresją jest znacznie mniej dotleniony niż u zdrowych ludzi. Nie do końca wiadomo, czy wynika to ze zmian w sposobie oddychania, czy ma jakieś inne podłoże.

Komórki ciała potrzebują tlenu do prawidłowego funkcjonowania. Kiedy im go brakuje, ulegają uszkodzeniom, a w niektórych przypadkach nawet obumierają. To samo dzieje się z komórkami mózgu. Warto więc zwrócić na ten szczegół uwagę i w przypadku jakichkolwiek zaburzeń nastroju zadbać o codzienną dawkę ruchu na świeżym powietrzu.

Jak wpływ depresji na mózg oddziałuje na resztę ciała?

Opisane powyżej zmiany w mózgu nie tworzą się nagle, z dnia na dzień. Są one wynikiem długotrwałej depresji. Badania dowodzą, że modyfikacje w składzie chemicznym podwzgórza i kory przedczołowej rozwijają się na przestrzeni 8-10 miesięcy.

Smutna kobieta opiera się o biurko

Doktor Thomas Frodl, naukowiec ze szpitala w Magdeburgu w Niemczech, obserwował pacjentów z depresją przez trzy lata. Chciał ustalić wpływ depresji na mózg. Jednym z wniosków, do których doszedł jest to, że bez wątpienia degeneracja mózgu chorego pogłębia się wraz z upływem czasu i postępem depresji.

Fizyczne i chemiczne zmiany wywołane w mózgu przez rozwijającą się depresję mogą prowadzić do problemów z koncentracją, zaburzeń snu, osłabienia funkcji poznawczych, zmęczenia oraz innych dolegliwości, które obniżają jakość codziennego życia.

Poniżej przedstawiamy niektóre z konsekwencji, jakie depresja może mieć na ludzki mózg:

  • Zaburzenia pamięci
  • Obniżenie sprawności neuroprzekaźników
  • Stagnacja rozwoju mózgu
  • Obniżenie zdolności uczenia się
  • Problemy poznawcze
  • Zmiany nastroju
  • Brak empatii wobec innych
  • Bezsenność
  • Zmęczenie

Jak można zniwelować wpływ depresji na mózg?

Wyniki badań naukowych sugerują, że główną przyczyną emocjonalnych i fizycznych zmian w mózgu jest brak równowagi chemicznej spowodowany nadmiarem kortyzolu i innych substancji chemicznych w organizmie.

Z tego też powodu zaleca się zabiegi lecznicze mające na celu uregulowanie produkcji hormonów takich jak kortyzol i serotonina. Można w tym celu zastosować leki lub terapię leczniczą.

Sesja u psychoanalityka

Bez wątpienia jedną z najlepszych i najskuteczniejszych metod przezwyciężania depresji jest psychoterapia. Dzięki niej większość pacjentów wraca do pełni zdrowia emocjonalnego i psychicznego. Stąd tak ważne jest podjęcie leczenia po wykryciu objawów u siebie lub kogoś bliskiego.

Badania udowodniły, że psychoterapia pomaga odwrócić powstałe w mózgu zmiany oraz doskonale zwalcza najpopularniejsze objawy depresji. Prośba o profesjonalne wsparcie nie jest oznaką słabości. Wręcz przeciwnie – jest wyrazem troski o swoje zdrowie i chęci powrotu do życia sprzed choroby.

Istnieje też sporo zdrowych nawyków, które osoba zmagająca się z depresją może stosować na własną rękę. Ich celem jest szybsze uporanie się z tą chorobą. Ponadto bardzo korzystnie wpływają one na funkcjonowanie naszego mózgu. Należą do nich między innymi:

  • Umiejętność radzenia sobie ze stresem, na przykład poprzez stosowanie technik relaksacyjnych
  • Regularna aktywność fizyczna
  • Dobre wysypianie się i troska o higienę snu
  • Unikanie alkoholu, narkotyków i innych środków odurzających

Podsumowując, depresja to choroba, która idzie znacznie dalej niż zwyczajne zmiany nastroju. Chociaż nie widać tego na pierwszy rzut oka, mózg również dotkliwie odczuwać zmiany na poziomie fizycznym i chemicznym. A to z kolei odbija się szerokim echem na pracy całego organizmu.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Depresion. Key Facts. World Health Organization, (2018). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression
  • Depression duration but not age predicts hippocampal volume loss in medically healthy women with recurrent major depression. Sheline YI1, Sanghavi M, Mintun MA, Gado MH. Department of Psychiatry, Washington University School of Medicine, St. Louis, Missouri. (1999). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10366636
  • Valdés, J. L., & Torrealba, F. (2006). La corteza prefrontal medial controla el alerta conductual y vegetativo: Implicancias en desórdenes de la conducta. Revista chilena de neuro-psiquiatría, 44(3), 195-204.
  • Psychotherapy and brain plasticity. Frontiers in Psychology. Collerton, D. (2013, September 6). 2013(4), 548 ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3764373/
  • Stress, depression and brain structure. McEwen, B.S. (n.d.). dbsalliance.org/site/PageServer?pagename=education_anxiety_stress_brain_structure
  • The neurobiology of depression. Eleni Palazidou. British Medical Bulletin, Volume 101, Issue 1 (2012). Pages 127–145, https://doi.org/10.1093/bmb/lds004
  • Neurochemical alterations in frontal cortex of the rat after one week of hypobaric hypoxia. Bogdanova OV, et al. (2014).DOI: 10.1016/j.bbr.2014.01.027
  • Inflammation: A mechanism of depression?  Han Q-Q, et al. (2014). link.springer.com/article/10.1007%2Fs12264-013-1439
  • Depression-Related Variation in Brain Morphology Over 3 Years. Effects of Stress? Thomas S. Frodl, MD; Nikolaos Koutsouleris, MD; Ronald Bottlender, MD. (2008) 65(10):1156-1165. doi: 10.1001/archpsyc.65.10.1156
  • Schecklmann, M., Dresler, T., Beck, S., Jay, J. T., Febres, R., Haeusler, J., … Fallgatter, A. J. (2011). Reduced prefrontal oxygenation during object and spatial visual working memory in unpolar and bipolar depression. Psychiatry Research – Neuroimaging. https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2011.01.016

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.