Wirusy a bakterie - najważniejsze różnice między nimi

Łatwo jest pomylić ze sobą wirusy i bakterie. Istnieje jednak kilka istotnych różnic między tymi dwoma rodzajami drobnoustrojów. Czy wiesz, na czym one polegają? Zapraszamy do odkrycia, w jaki sposób te mikroorganizmy wpływają na nas i co je wyróżnia.

Zarówno wirusy, jak i bakterie są mikroorganizmami, które mogą powodować infekcje i ogólnie rzecz biorąc szkodzić naszemu ciału. To prawda, że czasami trudno jest zidentyfikować przyczynę niektórych infekcji, biorąc pod uwagę ich podobieństwa.

Jednak prawda jest taka, że te dwa mikroorganizmy, czyli wirusy i bakterie tak naprawdę bardzo się różnią od siebie.

Teraz, gdy jesteśmy w trakcie globalnej pandemii spowodowanej przez koronawirusa SARS-CoV-2, ważne jest, aby lepiej zrozumieć cechy odróżniające wirusy od bakterii. W poniższych akapitach podamy Ci te wszystkie szczegóły, które musisz znać.

Wirusy a bakterie: ogólne różnice między nimi

Łatwo jest pomylić ze sobą wirusy i bakterie. Istnieje jednak kilka istotnych różnic między tymi dwoma rodzajami drobnoustrojów. Czy wiesz, na czym one polegają? Zapraszamy do odkrycia, w jaki sposób te mikroorganizmy wpływają na nas i co je wyróżnia.

Jedną z głównych różnic między wirusami i bakteriami jest to, że wirusy są bardziej szkodliwe dla naszego zdrowia i zawsze powodują choroby. Jednak zasada ta nie sprawdza się tak dokładnie w przypadku bakterii. Istnieje bowiem wiele bakterii, które stanowią nieodłączną część naszego organizmu.

Tak jest na przykład w przypadku flory bakteryjnej, które utrzymują pH naszego przewodu pokarmowego na właściwym poziomie (mikrobiota).

Jednak nie zawsze ten podział jest tak czarno-biały. Niekontrolowana populacja bakterii w naszym ciele i niektóre bakterie chorobotwórcze powodują choroby. Ponadto, dzięki niektórym postępom naukowym, niektóre wirusy, zwane bakteriofagami, są stosowane w leczeniu niektórych chorób wywoływanych przez bakterie obcego pochodzenia.

Ogólnie rzecz biorąc musisz pamiętać o tym, że istnieje kilka istotnych różnic między wirusami i bakteriami. Bakterie nie zawsze są szkodliwe i mogą stanowić część naszego organizmu. Wirusy już nie.

Jakie są różnice w budowie obu tych mikroorganizmów?

Bakterie to w pełni niezależne mikroorganizmy. Oznacza to, że biorąc pod uwagę ich złożoność i zdolności reprodukcyjne, mogą przetrwać samodzielnie. Ale zasada ta nie dotyczy to wirusów. Nie jest całkowicie jasne, czy wirus poza bardziej złożoną komórką jest w stanie przeżyć.

W wirusach brakuje niezbędnych „narządów” do metabolizmu. Potrzebują również komórki, która działa jako nosiciel, aby móc się dalej rozmnażać. Dlatego nie są one funkcjonalne na poziomie indywidualnym i zawsze potrzebują bardziej zaawansowanego organizmu, aby przetrwać.

Wirusy i bakterie różnią się także pod względem wielkości. Bakterie są prawie 100 razy większe niż wirusy. Oznacza to, że możemy je zobaczyć za pomocą mikroskopu optycznego. Aby jednak zaobserwować wirusa, należy użyć mikroskopu elektronowego.

Ta różnica wielkości ma również związek ze złożonością każdego organizmu. Bakterie składają się ze ściany bakteryjnej i cytoplazmy, ze wszystkimi jej organami w środku. Wirusy składają się tylko z materiału genetycznego i białkowej błony zewnętrznej – otoczki.

Jak wpływają na nas wirusy i bakterie?

Oprócz bakterii, które już stanowią część naszego ciała, do naszego organizmu mogą także przedostać się zarówno obcego pochodzenia bakterie, jak i wirusy. Robią to przez usta, nos, rany na skórze, niektóre ukąszenia owadów i tak dalej.

Po przedostaniu się ich do naszego organizmu nasz układ odpornościowy może zareagować skutecznie i zapobiegać wszelkim konsekwencjom. Albo może nastąpić sytuacja odwrotna.
Takie mikroorganizmy mogą powodować infekcje lub choroby. Wirusy atakują nasze ciała, uszkadzając lub zabijając komórki, łącząc się z nimi i rozmnażając się.

Bakterie powodują jednak innego rodzaju szkody. Zużywają one zasoby komórek w naszym ciele i wytwarzają toksyczne substancje. Substancje te są znane jako toksyny. Ponadto infekcje wywoływane przez wirusy zwykle mają charakter ogólnoustrojowy, infekcje bakteryjne prawie zawsze zaczynają się jako zlokalizowane źródła zakażenia.

Wynikająca z tego patologia i objawy będą zależeć przede wszystkim od rodzaju wirusa lub bakterii. Ale zależą również od stanu układu odpornościowego nosiciela i ogólnych cech zakażonej osoby.

Jak leczyć każdy z tych rodzajów mikroorganizmów?

Oczywiście nasz układ odpornościowy jest odpowiedzialny za zwalczanie infekcji wywołanych przez wirusy i bakterie. Im lepiej działa nasz system immunologiczny, tym szybciej i skuteczniej będzie kontrolować rozwój infekcji. Na tej samej zasadzie możemy też zapewnić sobie „pomoc” z zewnątrz.

Przeciw bakteriom mamy antybiotyki, które są lekami działającymi na ścianę komórkową bakterii i na ich mechanizm rozmnażania. Każdy rodzaj bakterii zareaguje na inne antybiotyki. Ponieważ wirusy nie mają ściany komórkowej ani własnych środków rozmnażania, antybiotyki są wobec nich całkowicie nieskuteczne.

Oprócz antybiotyków mamy również szczepionki. Szczepionki mogą działać przeciwko wirusom i bakteriom. Składają się z martwych mikroorganizmów lub fragmentów nieaktywnych drobnoustrojów. Każda szczepionka stawia nasz układ odpornościowy w pogotowiu na określony patogen, aby szybko i skutecznie zareagować.

Wirusy mutują znacznie szybciej i łatwiej, aby przystosować się do organizmów, które chcą skolonizować. Dlatego trudno jest opracować szczepionkę, która będzie trwała i skuteczna przeciwko nim. Jednym z przykładów jest grypa – każdego roku naukowcy produkują nową odmianę szczepionki przeciw grypie.

I na koniec, aby skutecznie zwalczać wirusy, mamy również tak zwane środki przeciwwirusowe. Działają w sposób podobny do antybiotyków, ale ich działanie skupia się na różnych częściach wirusa.

Wirusy i bakterie: co musisz zrozumieć na ich temat

Chociaż na poziomie klinicznym bakterie i wirusy wydają się podobne i wywołują podobne objawy, w rzeczywistości dzieli je wiele istotnych różnic. Jak zawsze, jeśli podejrzewasz u siebie jakąś infekcję lub masz jakiekolwiek objawy chorobowe, musisz udać się do lekarza. Tylko on będzie w stanie postawić prawidłową diagnozę i zaproponować Ci najlepszy sposób leczenia.