Umysł kwantowy — teoria pozwalająca opisać ludzką świadomość

Umysł kwantowy to najnowsza teoria, która próbuje wyjaśnić, czym jest świadomość. Dziś opowiemy wam nieco na ten temat.
Umysł kwantowy — teoria pozwalająca opisać ludzką świadomość

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Czym jest umysł kwantowy? Wiele osób przynajmniej w pewnym stopniu zna mechanikę kwantową. To teoria wyjaśniająca zachowanie fizyki na poziomach subatomowych. Nie jest to jednak tylko teoria, ponieważ istnieje wiele praktycznych zastosowań i może dotyczyć wielu różnych dziedzin. W przypadku tego ostatniego odnajdujemy umysł kwantowy.

Umysł kwantowy, znany również jako świadomość kwantowa, jest hipotezą, która ma na celu wyjaśnienie koncepcji świadomości. Chociaż ma sporo krytyków, do tego stopnia, że niektórzy uważają jej badaczy za pseudonaukowców, jest to przynajmniej interesująca teoria, która próbuje wyjaśnić jedną z największych tajemnic ludzkości.

Fizyka a umysł kwantowy

Aby zrozumieć, czym jest umysł kwantowy, musisz najpierw zrozumieć, przynajmniej powierzchownie, czym jest fizyka kwantowa. Na początku XX wieku nastąpiła schizma w naszym rozumieniu świata fizycznego. Fundamentalne postulaty teorii zbudowali naukowcy na miarę Maxa Plancka, Maxa Borna, Wernera Heisenberga, Erwina Schrödingera i wielu innych.

Mówiąc bardzo prosto, wszyscy ci naukowcy odkryli, że fizyczne interakcje na poziomie subatomowym różnią się od fizycznej wiedzy, którą mieliśmy na poziomie makro. Trzeba było wrócić do deski kreślarskiej i stworzyć model, który może wyjaśnić działanie tej interakcji, model, który będzie się nazywać mechanika kwantowa i fizyka kwantowa.

Interakcje w skali subatomowej różnią się od interakcji w skali makro. Jednak, o ile wiemy, wszystko, co widzimy dzisiaj (i czego też nie widzimy) można wyjaśnić przy użyciu tej wiedzy. Dzieje się tak, ponieważ wszechświat zbudowany jest na podstawie cząstek subatomowych. Narodziny gwiazd, ich śmierć, powietrze, światło i wszystko, co można zobaczyć, opiera się na tej teorii.

Idee takie jak superpozycja kwantowa, splątanie kwantowe czy zasada nieoznaczoności cząstki nie są już ideami w sferze magii. Stały się rzeczywistością i zostały udowodnione poprzez eksperymenty empiryczne.

Czym jest umysł kwantowy?

Umysł kwantowy pełen kolorów
Fizyka kwantowa pozwala nam zrozumieć, jak działa wszechświat, w tym wszystkie procesy, które charakteryzują nas jako istoty ludzkie.

Teraz gdy zrozumiesz ogólne idee teorii wewnętrznej, będziesz w stanie lepiej zrozumieć, czym jest umysł kwantowy. Idee dotyczące świadomości kwantowej są już zauważone u naukowców takich jak Eugene Wigner czy Freeman Dyson. Jednak w ramach systematycznych postulatów można powiedzieć, że najsolidniejszy wkład pochodzi od Rogera Penrose’a i Stuarta Hameroffa.

Pierwszy jest fizykiem teoretykiem (laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2020 roku), drugi anestezjologiem. W swoich studiach i badaniach wskazują, że system neuronowy, który daje życie mózgowi, tworzy rozległą, skomplikowaną sieć, w której świadomość byłaby wyjaśniana postulatami fizyki kwantowej. Jest to znane jako model Penrose-Hameroff.

Pomysł mówi, że cała ta sieć składa się z cylindrycznych mikrotubul komórkowych, które są połączone i regulują funkcje synaptyczne. Świadomość byłaby generowana pomiędzy nimi, więc teoria kwantowa byłaby kluczem do rozwiązania problemu świadomości.

Ogólnie rozważane są trzy możliwości:

  • Świadomość jest wynikiem procesów kwantowych w mózgu.
  • Koncepcje kwantowe są przydatne do zrozumienia świadomości poza aktywnością mózgu.
  • Zarówno materia, jak i świadomość są uważane za podwójne aspekty rzeczywistości.

Pamiętaj, że jak dotąd nie ma teorii, która mogłaby w zadowalający sposób wyjaśnić, czym jest świadomość.

Umysł kwantowy — krytyka

Jak można sobie wyobrazić, od samego początku teoria ta spotkała się z dużą krytyką, ale i z pochwałami. Jednym z najważniejszych zarzutów jest to, że kwant przejawia się w zasadzie w bardzo niskich temperaturach (bliskich zera absolutnego). W wysokich temperaturach interakcje przestają się manifestować.

Doprowadziło to wielu badaczy do odrzucenia tej teorii. Niektórzy nazwali to nawet pseudonauką. Z kolei służyła jako siła napędowa tego, co jest obecnie znane jako biologia kwantowa, a także innych ekspertów badających wykonalność świadomości wyjaśnionej na podstawie modeli kwantowych.

Problem świadomości

Głowa z trybami. Złożoność ludzkiego umysłu
Ludzki umysł to dziedzina, w której wciąż jest wiele do odkrycia. Dla wielu zrozumienie ludzkiej świadomości jest największym odkryciem naukowym.

Świadomość, to wiedza, którą posiadasz o sobie, swoich działaniach i o tym kim jesteś. To także umiejętność interpretacji i dekodowania otaczającego Cię świata. Chociaż pojawiło się wiele teorii wyjaśniających, jak powstaje lub co go reguluje, tak naprawdę niewiele o tym wiemy. Krótko mówiąc, wytłumaczenie czym jest świadomość, stanowi dla naukowców poważny problem.

Pozornie wydaje się to nieistotnym problemem, ale w rzeczywistości jest to święty Graal wielu aktualnych badań. Wyjaśnienie, w jaki sposób coś, co decyduje o tym, kim jesteśmy i co robimy, może wyłonić się z galaretowatej masy (naszego mózgu), jest celem milionów naukowców na całym świecie.

Oczywiście nie zawsze tak było. Do niedawna świadomość nie była ważnym elementem nauki. Uważano, że należy do królestwa fantazji, a przynajmniej czegoś, czego nigdy nie będzie można wyjaśnić za pomocą nauki. Nasze zrozumienie aktywności neuronalnej i innych aspektów mózgu skłoniło nas do ponownego przemyślenia tych pomysłów.

Główna przeszkoda w badaniu tego jest oczywista: jest to byt nieobserwowalny. Nie wydaje się to problemem, ponieważ nieustannie badamy rzeczy, których nie możemy zobaczyć (takie jak atomy, aby wrócić do fizyki kwantowej). To, że nasza świadomość reguluje to, co możemy wiedzieć o świadomości, wcale nie pomaga rozwiązać problemu.

Poza tym pamiętaj, że umysł kwantowy jest teorią, która stara się wyjaśnić sposób tworzenia świadomości. Czy to idealna i kompletna teoria? Zdecydowanie nie. Czy jest jednogłośnie popierana przez społeczność? Zdecydowanie nie. Jednak, gdy w przyszłości dowiemy się więcej o procesach kwantowych i mózgu, będziemy mogli lepiej zagłębić się w te idee.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Hameroff, S., & Penrose, R. (1996). Orchestrated reduction of quantum coherence in brain microtubules: A model for consciousness. Mathematics and computers in simulation. 1996; 40(3-4): 453-480.
  • Stuart, H. Quantum computation in brain microtubules? The Penrose–Hameroff ‘Orch OR ‘model of consciousness. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences. 1998; 356(1743): 1869-1896.
  • Tegmark, M. Importance of quantum decoherence in brain processes. Physical review E. 2000; 61(4): 4194.
  • Xu, X. Y., Wang, X. W., Chen, D. Y., Smith, C. M., & Jin, X. M. Quantum transport in fractal networks. Nature Photonics. 2021; 15(9): 703-710.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.