Ultradźwiękowe czyszczenie zębów: zalety i wady

Ultradźwiękowe czyszczenie zębów pozwala na osiągnięcie dobrych rezultatów w krótkim czasie. Ale ma też pewne wady. W tym artykule powiemy Ci wszystko, co musisz wiedzieć.
Ultradźwiękowe czyszczenie zębów: zalety i wady
Vanesa Evangelina Buffa

Napisane i zweryfikowane przez dentysta Vanesa Evangelina Buffa.

Ostatnia aktualizacja: 08 grudnia, 2022

Nagromadzenie płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego w jamie ustnej może powodować różne problemy. Ręczne lub ultradźwiękowe czyszczenie zębów jest skutecznym i niezbędnym sposobem na usunięcie tych osadów i zachowanie zdrowia.

Codzienne szczotkowanie zębów w domu ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania gromadzeniu się bakterii i resztek jedzenia. Istnieją jednak obszary jamy ustnej, w których higiena domowa nie wystarczy. Dentysta będzie odpowiedzialny za oczyszczenie tych trudnych obszarów.

Regularne wizyty u dentysty i profesjonalna profilaktyka przynajmniej raz w roku powinny być częścią dbania o dobry stan jamy ustnej. W tym artykule opowiemy o ultradźwiękowym czyszczeniu zębów. Jest to jedna z metod, które dentysta może wykorzystać do dokładnego oczyszczenia jamy ustnej.

Odkryj, na czym polega ta forma profesjonalnego sprzątania oraz jakie są jej zalety i wady. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!

Ultradźwiękowe czyszczenie zębów – na czym polega

Jednym z najczęstszych zabiegów wykonywanych w gabinetach stomatologicznych jest tak zwana profesjonalna profilaktyka lub czyszczenie zębów. Wiąże się to z usunięciem bakteryjnej płytki nazębnej i kamienia nazębnego ze wszystkich powierzchni jamy ustnej, szczególnie w tych obszarach, do których nie dociera codzienne szczotkowanie.

Jest również w stanie usunąć przebarwienia powierzchniowe i zmniejszyć stan zapalny dziąseł. Zapobiega to powszechnym chorobom, takim jak próchnica, zapalenie dziąseł i zapalenie przyzębia.

Najlepiej byłoby, gdyby uzębienie było profesjonalnie czyszczone co sześć miesięcy lub przynajmniej raz w roku. Pozwala to na utrzymanie zębów i dziąseł w dobrej kondycji oraz osiągnięcie prawidłowego stanu zdrowia jamy ustnej.

Jeśli chodzi o czyszczenie zębów, stomatolog może zdecydować się na technikę manualną lub skorzystać z ultradźwięków. W niektórych przypadkach może też łączyć obie metody, co zwykle daje lepsze efekty.

W przypadku metody manualnej stosuje się specyficzny instrument zwany kiretą. Dzięki temu dentysta może precyzyjnie zeskrobać powierzchnie zębów i usunąć nagromadzony osad i kamień nazębny.

W tym artykule omówimy, na czym polega ultradźwiękowe czyszczenie zębów. W tym przypadku do rozbicia kamienia nazębnego bez uszkodzenia szkliwa stosuje się specjalne urządzenie emitujące fale o wysokiej częstotliwości.

Ultradźwiękowe czyszczenie zębów jest w stanie szybko i skutecznie usunąć duże złogi kamienia nazębnego.

Skaler ultradźwiękowy

Aby wykonać ultradźwiękowe czyszczenie zębów, dentysta musi posiadać specjalne urządzenie przeznaczone do tego celu. Posiada ono złączkę, która umożliwia przymocowanie do zakrzywionej metalowej końcówki, która jest używana w ustach pacjenta.

Urządzenie ultradźwiękowe używane do tego typu czyszczenia łączy wibracje ze strumieniem wody pod ciśnieniem przepływającej przez końcówkę instrumentu. Fale wibracyjne przenoszone są na kamień nazębny gromadzący się na zębach, rozbijając go, usuwając i rozpuszczając.

Dodatkowo system nawadniania pozwala na schłodzenie skalera i zapobiega jego przegrzewaniu. W ten sposób ciepło wytwarzane przez aparat nie jest przekazywane do zębów, co zapobiega ich uszkodzeniom. W międzyczasie strumień wody myje i usuwa wszelkie pozostałości.

Ultradźwiękowe czyszczenie zębów
Ciągłe nawadnianie zapobiega niebezpiecznemu wzrostowi temperatury w jamie ustnej przez urządzenie ultradźwiękowe.

Jak i kiedy wykonuje się ultradźwiękowe czyszczenie zębów?

Teraz gdy już wiesz, jak wygląda przyrząd używany do ultradźwiękowego czyszczenia zębów, powiemy Ci, jak się je wykonuje. Dentysta przesuwa końcówkę urządzenia po wszystkich powierzchniach zęba, przestrzeniach międzyzębowych i bruzdach utworzonych między dziąsłem a zębem. Wibracje i woda usuwają płytkę nazębną, kamień nazębny i przebarwienia.

Zabieg wykonuje się zwykle bez znieczulenia. Jednak niektórzy pacjenci z zapaleniem dziąseł lub nadwrażliwością zębów mogą odczuwać dyskomfort i wymagać znieczulenia okolicy. Chociaż proces jest bezbolesny, pacjent będzie odczuwał wibracje i może odczuwać mrowienie w elementach zębowych.

Pod koniec czyszczenia dentysta stosuje szczotkę elektryczną ze specjalną pastą, która usuwa plamy z powierzchni oraz pozostałości płytki bakteryjnej, która mogła się utrzymywać. W ten sposób zęby i dziąsła są pozbawione kamienia nazębnego i stają się czyste, gładkie zachowując przy tym oryginalny kolor.

Najlepiej zrobić jedno lub dwa profesjonalne czyszczenia rocznie. Stomatolog najlepiej doradzi pacjentowi zgodnie z jego własnymi potrzebami.

Niektóre nawyki, takie jak palenie tytoniu, nieprawidłowe ułożenie zębów, suchość w ustach lub skłonność do tworzenia się kamienia nazębnego, mogą prowadzić do konieczności częstszego czyszczenia. Uwzględnienie zaleceń dentysty pomoże zapobiegać problemom spowodowanym gromadzeniem się bakteryjnej płytki nazębnej.

Przeczytaj również: Jak naturalnie wybielić zęby?

Zalety ultradźwiękowego czyszczenia zębów

Ultradźwiękowe czyszczenie zębów ma wiele zalet, zarówno dla pacjenta, jak i profesjonalisty, który je wykonuje. Czas trwania procesu, wygoda techniki i łatwość jej wykonania to tylko niektóre z głównych korzyści, jakie można uzyskać, wybierając ten rodzaj zabiegu.

Poniżej szczegółowo przedstawimy dodatkowe zalety zabiegu ultradźwiękowego czyszczenia zębów:

  • Jest skuteczny: pozwala w odpowiedni sposób usunąć bakteryjną płytkę i kamień nazębny bez uszkadzania tkanki zęba. Dodatkowo pozostawia gładkie powierzchnie, które zapobiegają zatrzymywaniu się nowych pozostałości.
  • Jest szybki: ta technika pozwala w krótkim czasie usunąć duże ilości kamienia nazębnego i oczyścić większe powierzchnie zębów. W porównaniu z czyszczeniem ręcznym ultradźwięki pozwalają na znacznie szybsze przeprowadzenie profilaktyki.
  • Jest łatwiejszy do wykonania niż inne metody: Stosując narzędzia ultradźwiękowe, dentysta musi użyć mniejszej siły, aby usunąć kamień, niż w przypadku kirety. Do trudnych obszarów można łatwo dotrzeć, co czyni zabieg wygodną techniką.
  • Komfort pacjenta: Pacjent podczas zabiegu odczuwa jedynie wibracje lub niewielki dyskomfort, w przeciwieństwie do techniki manualnej, która może być nieprzyjemna z powodu manualnego skrobania.
  • Intensywność można regulować: Urządzenie pozwala regulować przepływ wody, zakres mocy i częstotliwość wibracji końcówki. W ten sposób leczenie można dostosować do wrażliwości pacjenta.
  • Usuwa przebarwienia: Za pomocą tej procedury można usunąć powierzchowne pigmenty osadzone na zębach. Dzięki czyszczeniu z zębów znikną plamy z herbaty, wina, kawy czy tytoniu.
  • Specjalne końcówki mogą być stosowane na uzupełnieniach porcelanowych lub implantach tytanowych.
Osad nazębny z kawy i tytoniu
Ultradźwięki mogą usunąć niektóre trudne plamy, takie jak plamy po kawie czy tytoniu.

Wady zabiegu

Ultradźwiękowe czyszczenie zębów ma wiele zalet. Należy jednak wiedzieć, że ta procedura nie może być stosowana we wszystkich przypadkach. A także w niektórych sytuacjach może mieć pewne wady.

Ultradźwiękowe czyszczenie zębów nie jest zalecane dla pacjentów z nadwrażliwością zębów. Nie jest również możliwe zastosowanie tej procedury u osób z rozrusznikami serca, ponieważ wibracje mogą wpływać na prawidłowe działanie tego urządzenia.

Jedną z wad ultradźwiękowego czyszczenia zębów są wibracje wywołane przez urządzenie. Chociaż fale te są w stanie usunąć kamień nazębny z zębów, mogą być uciążliwe dla dentysty , który wielokrotnie powtarza ten rodzaj zabiegu. W dłuższej perspektywie u tych pracowników służby zdrowia może dojść do uszkodzenia słuchu.

Ponadto wibracje mogą uniemożliwić dentyście dokładne sprawdzenie, czy wszystkie pozostałości płytki nazębnej i kamienia nazębnego zostały usunięte. Percepcja szczegółów jest znacznie dokładniejsza przy użyciu instrumentów ręcznych.

Próchnica zębów na skutek nagrzewania się podczas skalingu jest kolejnym zagrożeniem dla zdrowia związanym ze stosowaniem ultradźwięków podczas czyszczenia zębów. Zagrożeniem jest również pękanie komórek z powodu wibracji i możliwe uszkodzenie płytek krwi z powodu kawitacji.

Inną wadą jest uwalnianie aerozoli zawierających niebezpieczne bakterie podczas procesu. Kropelki wody, które są rozpraszane podczas ultradźwiękowego czyszczenia zębów, mogą spowodować chorobę u personelu medycznego.

Ten aspekt stał się szczególnie istotny w czasach COVID-19. Z tego powodu podczas pandemii Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne (ADA) z dbałości o zdrowie dentystów zalecało ręczne skalowanie zamiast zabiegu ultradźwiękowego.

Utrzymanie zdrowia jamy ustnej

Gdy bakterie w jamie ustnej nie są usuwane w odpowiednim czasie, zaczynają gromadzić się na powierzchni zębów. Z biegiem czasu mogą się zwapniać i tworzyć kamień nazębny.

Płytka bakteryjna i kamień nazębny podrażniają dziąsła i powodują stan zapalny, powodując zapalenie dziąseł, a następnie zapalenie przyzębia lub ropnie. Sprzyja to rozwojowi próchnicy, nieświeżemu oddechowi i powstawaniu infekcji.

Warto wiedzieć, że kamienia nazębnego nie można usunąć poprzez zwykłe mycie zębów. Dentysta musi go usunąć poprzez profesjonalne czyszczenie zębów.

Aby zachować zdrowie, dbanie o jamę ustną w domu jest tak samo ważne jak wizyta u dentysty. Częste mycie zębów, stosowanie pasty do zębów z fluorem, nici dentystycznej i płukania jamy ustnej pomaga usunąć bakterie i resztki jedzenia oraz zapobiega ich gromadzeniu się.

Wykonywane przez dentystę czyszczenie zębów, zarówno manualne, jak i ultradźwiękowe, usuwa kamień i płytkę nazębną, których pacjent nie jest w stanie wyeliminować. Zapobiega to najczęstszym chorobom jamy ustnej, wpływając na zdrowie całego ciała.

Utrzymanie higieny jamy ustnej w domu i wizyta u dentysty co pół roku to najlepsza strategia dbania o uzębienie. Ultradźwiękowe czyszczenie zębów może zapewnić czyste i wolne od przebarwień zęby. Jednak konsekwencja i odpowiedzialność pacjenta ma kluczowe znaczenie dla utrzymania wyników.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Caballero, A., Ricaurte, M., & Conrado, C. (2011). Cálculo dental: una revisión de literatura y presentación de una condición inusual. Acta odontológica venezolana49(3).
  • Quinche Maldonado, F. L. (2008). Análisis comparativo entre raspado y alisado radicular utilizando piezoeléctrico y curetas Gracey en dientes indicados para la extracción vistos al microscopio electrónico de barrido (Bachelor’s thesis, Quito: USFQ, 2008).
  • Trenter, S. C., & Walmsley, A. D. (2003). Ultrasonic dental scaler: associated hazards. Journal of clinical periodontology30(2), 95-101.
  • Singh, A., Manjunath, R. S., Singla, D., Bhattacharya, H. S., Sarkar, A., & Chandra, N. (2016). Aerosol, a health hazard during ultrasonic scaling: A clinico-microbiological study. Indian Journal of Dental Research27(2), 160.
  • Veena, H. R., Mahantesha, S., Joseph, P. A., Patil, S. R., & Patil, S. H. (2015). Dissemination of aerosol and splatter during ultrasonic scaling: a pilot study. Journal of infection and public health8(3), 260-265.
  • Roedig, J. J., Shah, J., Elayi, C. S., & Miller, C. S. (2010). Interference of cardiac pacemaker and implantable cardioverter-defibrillator activity during electronic dental device use. The Journal of the American Dental Association141(5), 521-526.
  • Ou, Q., Placucci, R. G., Danielson, J., Anderson, G., Olin, P., Jardine, P., … & Pui, D. Y. (2021). Characterization and mitigation of aerosols and spatters from ultrasonic scalers. The Journal of the American Dental Association152(12), 981-990.
  • Pierre‐Bez, A. C., Agostini‐Walesch, G. M., Bradford Smith, P., Hong, Q., Hancock, D. S., Davis, M., … & Mitchell, J. C. (2021). Ultrasonic scaling in COVID‐era dentistry: A quantitative assessment of aerosol spread during simulated and clinical ultrasonic scaling procedures. International journal of dental hygiene19(4), 474-480.
  • Esmaeilnejadganji, N. S. (2020). Periodontal Tissue Response to Scaling and Root Planing with or without Ultrasonic Instrumentation in Periodontitis Patients (Doctoral dissertation, Tufts University School of Dental Medicine).

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.