Uchyłek Meckela - czym jest i jakie są jego cechy charakterystyczne
Uchyłek Meckela jest wrodzoną anomalią przewodu pokarmowego. Jest to spowodowane zmianą w rozwoju embrionalnym w okresie od piątego do siódmego tygodnia ciąży.
Częstość występowania tego problemu wynosi zaledwie od 0,3% do 3% populacji. Średnio tylko 2% populacji ma uchyłek Meckela, ale objawy objawiają się tylko u 5–7% pacjentów z tej grupy. Dlatego większość przypadków pozostaje bezobjawowa.
Problem ten został pierwotnie opisany przez Friedricha Meckela w 1809 roku. Występuje z taką samą częstotliwością u mężczyzn, jak u kobiet. Jednak powikłania występują trzy do czterech razy częściej u mężczyzn. Ponadto częściej diagnozuje się go u dzieci niż u dorosłych.
Czym jest uchyłek Meckela?
Uchyłek Meckela to niewielki wyrostek robaczkowy, który u niektórych osób pojawia się w jelicie krętym. Podczas rozwoju embrionalnego jelito pierwotne łączy się z pęcherzykiem żółtkowym poprzez kanał zwanym przewodem żółtkowo-jelitowym.
W miarę rozwoju zarodka zanika zarówno pęcherzyk żółtkowy, jak i przewód. Jednak niewielki procent populacji zachowuje pewną pozostałość przewodu żółtkowo-jelitowego.
W niektórych przypadkach uchyłek Meckela zawiera również małe więzadło. Jest to więzadło pachowo-brzuszne, które jest włóknistym sznurem, przez który przymocowane jest uchyłek i pępek.
Tylko w rzadkich przypadkach występuje również przetoka pępowinowa lub torbiel żółtkowa. Przetoka pępowinowa to bezpośrednie połączenie jelita z pępkiem, które powoduje wydalanie stolca przez pępek. Torbiel żółtkowa lub enterocystoma to wybrzuszenie znajdujące się poniżej pępka.
Zobacz także: Zespół drażliwego jelita – czego nie jeść
Główne cechy
Uchyłek Meckela tworzy się z tych samych trzech warstw, które tworzą jelito cienkie. Są to: błona śluzowa, podśluzówka a także sam mięsień. Z tego powodu jest to uchyłek prawdziwy, ponieważ fałszywe uchyłki mają tylko dwie pierwsze warstwy.
Uchyłek powstaje na bocznej stronie jelita i zwykle ma długość od pięciu do dziesięciu centymetrów. Jego średnica może jednak osiągnąć nawet dwa centymetry. Zwykle jest odżywiany poprzez szczątkową tętnicę żółtkową lub poprzez górną tętnicę krezkową.
Uchyłek zwykle jest wyścielony błoną śluzową jelita cienkiego, jednak może zawierać ektopową błonę śluzową żołądka, dwunastnicy, jelita grubego lub zawierać utkanie trzustki a także gruczołów Brunnera. Często spotyka się również tkankę endometrium na końcówce uchyłku.
Jak się objawia uchyłek Meckela?
Uchyłek Meckela objawia się powikłaniami klinicznymi, zwykle w pierwszych latach dzieciństwa. 60% przypadków manifestuje się przed ukończeniem dziesiątego roku życia. U pacjentów bezobjawowych natomiast ryzyko powikłań wynosi od 4% do 6%.
Najczęstszym powikłaniem jest krwotok. Zwykle wiąże się to z chorobą wrzodową błony śluzowej żołądka. Zazwyczaj ma to miejsce po ukończeniu drugiego roku życia, a jego obraz kliniczny przedstawia bezbolesne krwawienie w kale. Innym częstym powikłaniem jest również ból brzucha.
U około 20% pacjentów rozwija się zapalenie uchyłka, którego klinicznie nie można odróżnić od zapalenia wyrostka robaczkowego. Ponadto niedrożność jelit występuje w 40% przypadków. U około 0,5% do 3,2% pacjentów rozwijają się też guzy, głównie łagodne.
Zobacz także: Zapalenie jelita grubego – unikaj tych 8 produktów
Inne interesujące informacje
Uchyłek Meckela jest trudny do zdiagnozowania, ponieważ jego objawy są podobne do wielu innych chorób. Dlatego najczęściej zaleca się wykonanie testów potwierdzających diagnozę. Wykonywane badania to kolonoskopia, skaner technetowy lub bezprzewodowa kapsułka endoskopowa.
W przypadku krwawienia lub niedrożności jelit można również wykonać operację usunięcia uchyłka. Operacja pozwala na jego usunięcie wraz z otaczającym odcinkiem jelita. Odbywa się to za pomocą tradycyjnej chirurgii lub laparoskopii.
Operacja jako leczenie uchyłka Meckela to bardzo bezpieczna metoda i tylko bardzo rzadko powoduje jakiekolwiek komplikacje. Zdecydowana większość pacjentów całkowicie wraca do zdrowia po operacji i nigdy więcej nie ma problemów z tego powodu.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Piñero, A., Castellanos, G., Rodríguez, J. M., Parrilla, P., Martínez, E., & Canteras, M. (2001). Complicaciones, diagnóstico y tratamiento del divertículo de Meckel. Cirugía Española, 70(6), 286-290.
- FLOCH, M. (2010). Divertículo de Meckel. In Netter. Gastroenterología.
- Motta-Ramírez GA, Reyes-Méndez E, Campos-Torres J, García-Ruiz A, Rivera-Méndez VM, García-Castellanos JA, & Aragón-Flores M. (2015). El divertículo de Meckel en adultos. Anales de Radiología México.
