Szczepionka przeciwko polio – wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Istnieją dwie wersje szczepionki przeciwko polio i obie przyczyniły się do prawie całkowitego wyeliminowania tej choroby na świecie. Powiemy Ci wszystko, co musisz wiedzieć o szczepieniach na polio.
Szczepionka przeciwko polio – wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Ostatnia aktualizacja: 13 października, 2020

Obecnie szczepionka przeciwko polio jest wyraźnym przykładem tego, jak plany długotrwałych szczepień przynoszą rezultaty w czasie. Dzięki temu lekowi choroba tak poważna jak polio prawie zniknęła ze świata.

Ta prosta, niedroga i powszechna metoda o udowodnionej skuteczności pozwoliła nam ograniczyć przenoszenie wirusa w populacji ogólnej, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych.

Z czego się składa? Jak lekarze ją podają? Oto szczegóły.

Co to jest polio?

Poliomyelitis to choroba wywoływana przez wirusa polio – istnieją trzy znane typy. Jeden z nich już zniknął i nie ma nowych zapisów dotyczących epidemii. Pozostałe dwa rodzaje są nadal aktywne, ale z niskim współczynnikiem zachorowalności w wyniku globalnych szczepień.

Osoba może zachorować na polio, gdy będzie miała kontakt z inną zakażoną osobą lub gdy wirus rozprzestrzenia się za pomocą pożywienia. Dzieje się tak poprzez zanieczyszczenie napojów i pożywienia odchodami.

Większość zakażeń przebiega bezobjawowo: to oznacza, że pacjenci nie wykazują żadnych oznak choroby. Jest jednak mały odsetek chorych z widocznymi objawami, które mogą ewoluować w kierunku poważnych powikłań, takich jak paraliż.

Paraliż: najcięższa postać

Objaw paraliżu jest najcięższym rodzajem polio. Ludzie cierpią na osłabienie mięśni, które obejmuje wszystkie obszary ciała, w tym klatkę piersiową. Osłabia to dynamikę oddechową, prowadząc do śmierci przez uduszenie.

Na polio nie ma lekarstwa. Dlatego też szczepienie stało się możliwym podejściem do zapobiegania niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się wirusa.

Wirus polio

Polio to choroba, która może powodować poważne komplikacje. Rozprzestrzenia się w wyniku kontaktu z osobą zakażoną lub spożycia skażonej żywności lub wody.

Dwie różne szczepionki przeciwko polio

Naukowcy odnieśli sukces w opracowaniu dwóch szczepionek przeciwko polio. Szczepionki te są znane od nazwisk ich twórców: Sabin i Salk. Pierwszą z nich podaje się doustnie, a drugą domięśniowo.

Szczepionka Sabina

Szczepionka Sabina jest żywym atenuowanym wirusem. Aby to osiągnąć, laboratoria tworzą mutacje genetyczne w cząsteczkach wirusa, aby uczynić go mniej zaraźliwym. W ten sposób po zaszczepieniu cząsteczki mogą wywołać objawy, ale bardzo łagodne. Nie zmienia to odporności wytwarzanej przez szczepionkę.

Cechą charakterystyczną szczepionki Sabin jest jej zdolność replikacji w układzie pokarmowym. Powoduje to „efekt odporności zbiorowej”, ponieważ osoby, które zostały zaszczepione, następnie wydalają osłabione cząsteczki wraz z odchodami, które pomagają w uodpornieniu współmieszkańców tego samego gospodarstwa domowego.

Szczepionka Salka

Wersja Salka, jak już wspomnieliśmy, jest domięśniowa. Podobnie jak w przypadku innych szczepionek, nakłuwa się skórę i przenika do mięśni, umieszczając w nich szczepionkę. W tym przypadku wirusy nie są atenuowane: są nieaktywne.

Procedura jest inna, a wynik nieco różni się w porównaniu do Sabina. Cały proces jelitowy nie jest przeprowadzany, więc ta immunizacja skutecznie zapobiega nowym formom wirusa. Jednak nie ma wpływu na odporność zbiorową i nie zapobiega przenoszeniu wirusa w układzie pokarmowym.

Kto powinien otrzymać szczepionkę przeciwko polio?

Wskazania do szczepienia przeciwko polio różnią się w zależności od kraju. Państwa opracowują protokoły podawania szczepionek zgodnie z lokalną epidemiologią i obowiązującymi przepisami.

Jednak generalnie większość z nich zgadza się co do pewnych kwestii:

  • Dzieci powinny otrzymać harmonogram powtarzalnych dawek, aby uzyskać odporność. Stanowią oni najbardziej narażoną grupę ludności, dlatego celem jest dotarcie do nich wszystkich w taki czy inny sposób.
  • Dzieci zwykle otrzymują 5 dawek. Pierwszą podaje się po 2 miesiącach, drugą po 4 miesiącach, a trzy ostatnie dawki po 6 miesiącach, 18 miesiącach i 6 latach. Daty mogą się nieco różnić, ale dawki nigdy nie powinny być podawane wcześniej niż w tym wieku.
  • W przypadku dorosłych konsensus jest mniejszy. Jeśli jako dziecko dana osoba nie otrzymała odpowiedniego harmonogramu dawek, otrzyma szczepionkę w odstępach czasu podobnych do dzieci.
  • Osoby podróżujące do krajów o dużej częstości występowania polio oraz pracownicy służby zdrowia pracujący z chorymi na polio również powinni zostać zaszczepieni.
Polio

Szczepionka przeciwko polio jest priorytetem w harmonogramie szczepień dzieci.

Szczepionka przeciwko polio i możliwe skutki uboczne

Ogólnie rzecz biorąc, szczepionka przeciwko polio ma niewiele skutków ubocznych w obu wersjach. Większość z tych, które występują, znajduje się w obszarze wstrzyknięcia i ma związek z zaczerwienieniem i stanem zapalnym.

W przypadku szczepionki Sabina mogą wystąpić łagodne objawy żołądkowo-jelitowe, takie jak biegunka, nudności, a także gorączka poniżej 37,5 ° C. Objawy znikają samoistnie i nigdy nie trwają dłużej niż 48 godzin.

Niektóre raporty wykazały dowody na cięższe reakcje, wśród których najbardziej niepokojąca jest reakcja alergiczna. Na szczęście nie ma zbyt wielu przypadków i szacuje się, że na każdy milion mieszkańców przypada 1 taka reakcja niepożądana.

Skuteczna szczepionka dostępna na całym świecie

Szczepionka przeciwko polio jest bardzo skuteczną metodą zapobiegania tej chorobie. Na świecie nie ma zbyt wielu chorób, których można by tak łatwo uniknąć, przestrzegając harmonogramu szczepień.

Z tego powodu konieczne jest, aby kraje i osoby fizyczne zwiększyły swoje wysiłki w przeprowadzaniu tego typu szczepień. Jesteśmy bardzo blisko całkowitego wyeliminowania polio z naszej planety i byłoby stratą dziesięcioleci pracy, gdybyśmy do tego nie doprowadzili.

Jeśli masz małe dzieci, zapytaj w lokalnym ośrodku zdrowia, jak je zaszczepić. Jeśli jesteś osobą dorosłą, sprawdź swój kalendarz szczepień, aby upewnić się, że jesteś na bieżąco. Szpitalne oddziały szczepień mają odpowiednie informacje, które mogą Ci pomóc.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Mosquera Gordillo, Miguel Armando, Natalia Barón Cano, and Rosa Ballester Añón. “El camino hacia la erradicación de la poliomielitis a través de la Organización Panamericana de la Salud.” Revista Panamericana de Salud Pública 36 (2014): 185-192.
  • Ursei, M. “Parálisis del miembro inferior en el niño.” EMC-Aparato Locomotor 52.3 (2019): 1-14.
  • Jacobs, I. G., et al. “La poliomielitis.” MEDICINA (Buenos Aires) 71.5 (2011): 467-468.
  • Brown, El Dr Harold. “Albert Sabin:(1906-1993) Pionero en la vacunación contra la poliomielitis.”
  • Kumate, Jesús. “Cincuentenario de la vacuna Salk.” Boletín médico del Hospital Infantil de México 62.4 (2005): 239-241.
  • Martínez, M. Pilar Arrazola, José Ramón de Juanes Pardo, and Aurelia García de Codes Ilario. “Conceptos generales. Calendarios de vacunación sistemática del niño y del adulto en España. Impacto de los programas de vacunación.” Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica 33.1 (2015): 58-65.
  • Moreno-Pérez, David, et al. “Calendario de vacunaciones de la Asociación Española de Pediatría (CAV-AEP): recomendaciones 2016.” Anales de Pediatría. Vol. 84. No. 1. Elsevier Doyma, 2016.
  • Rivas, Pablo, et al. “Vacunas en la población inmigrante adulta.” Enfermería Clínica 16.5 (2006): 275-279.
  • Dominguez, Angela, et al. “False beliefs about vaccines.” Atencion primaria 51.1 (2018): 40-46.
  • Fernández-Cruz Pérez, Eduardo, and Carmen Rodríguez-Sainz. “Inmunología de la poliomielitis: vacunas, problemas para la prevención/erradicación e intervenciones de futuro.” Revista Española de Salud Pública 87.5 (2013): 443-454.
  • Ejecutivo, Consejo. Poliomielitis: erradicación: informe del Director General. No. EB144/9. Organización Mundial de la Salud, 2018.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.