Syndrom wieczornej dezorientacji: na czym polega?

Jeśli pacjent przebywa na świetle słonecznym we wczesnych godzinach porannych, jego wieczorne poczucie dezorientacji może ulec złagodzeniu.
Syndrom wieczornej dezorientacji: na czym polega?

Ostatnia aktualizacja: 23 lutego, 2021

Osoba, której dotyka syndrom wieczornej dezorientacji czuje się pobudzona i zdezorientowana późnym popołudniem. Stan ten może trwać także do późnych godzin nocnych i wywoływać znaczny niepokój i irytację u osoby, która na niego cierpi.

Syndrom wieczornej dezorientacji to zaburzenie, które dotyka prawie 20% osób cierpiących na chorobę Alzheimera. Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną demencji; wiąże się m.in. ze spadkiem zdolności poznawczych chorego.

Choroba Alzheimera powoduje zmianę pamięci, myślenia, zachowania i wielu innych funkcji poznawczych. Jest to choroba postępująca, która kończy się niepełnosprawnością i dotyka prawie 10% osób starszych powyżej 65 roku życia.

Ze względu na częstość występowania i znaczenie w tym artykule wyjaśniamy, czym jest syndrom wieczornej dezorientacji i jak go leczyć.

Co to jest syndrom wieczornej dezorientacji?

Starsza kobieta odczuwa irytację i niepokój z powodu wieczornej dezorientacji

Jak wspomnieliśmy na początku artykułu, syndrom wieczornej dezorientacji okres dezorientacji, który zwykle pojawia się po południu i może trwać do nocy. Dotyka osób cierpiących na chorobę Alzheimera. W rzeczywistości zwykle pojawia się u osób, które są w pośrednim stadium tej choroby.

Specjaliści nadal nie ustalili, z czego wynika ten syndrom. Niektóre badania wskazują, że może powodować go zmiana rytmu dobowego. Rytmy okołodobowe odnoszą się do „wewnętrznego zegara”, który pozwala nam kontrolować cykle odpoczynku i czujności.

Może zainteresuje Cię również:

Nie możesz obudzić się rano? Poznaj 7 powodów

Rytm dobowy jest kontrolowany przez obszar mózgu znany jako jądra nadskrzyżowaniowe. Jego działanie opiera się na substancji zwanej melatoniną. Specjaliści uważają, że syndrom wieczornej dezorientacji wynika z faktu, że w chorobie Alzheimera obszar ten zostaje zmieniony.

Kiedy obszar jąder nadskrzyżowaniowych jest uszkodzony, ilość produkowanej melatoniny ulega zmianie. Zmiany zachodzą także w całym zegarze biologicznym. To właśnie z tego powodu pojawia się uczucie zdezorientowania i zaniepokojenie.

Jednak związane z tym są również inne czynniki. Na przykład badacze uważają, że zmęczenie, głód i pragnienie również wpływają na nasilenie syndromu wieczornej dezorientacji. Podobnie wiążą się z nim też ból i dyskomfort.

Jak rozpoznać objawy

Należy pamiętać, że syndrom wieczornej dezorientacji nie jest w rzeczywistości chorobą. To zbiór objawów, które pojawiają się po południu. Ponadto warto mieć na uwadze, że syndrom ten może wystąpić także przy innych demencjach, nie tylko u osób chorych na Alzheimera.

Syndrom wieczornej dezorientacji powoduje przede wszystkim uczucie zdezorientowania i niepokój. Niemniej jednak może również wywołać agresywność lub sprawić, że osoba, która na niego cierpi, będzie błąkać się po domu.

Chorzy czasami próbują podrzeć swoje ubrania lub rzucać przedmiotami. Tym samym mogą próbować zrobić sobie krzywdę i krzyczeć. Niektórzy pacjenci są bardzo senni w ciągu dnia i bardziej aktywni w nocy.

Starsza kobieta wstaje, trzymając za ręce opiekuna

Jak radzić sobie z syndromem wieczornego zdezorientowania

Nie ma określonych środków zapobiegających syndromowi wieczornej dezorientacji, ale istnieje szereg działań, które mogą pomóc złagodzić lub uniknąć objawów choroby Alzheimera. Zawsze należy skonsultować się z lekarzem w celu otrzymania fachowej porady, ale warto mieć w pamięć następujące wskazówki:

  • Postaraj się, aby osoba, która cierpi na wieczorną dezorientację, przebywała na naturalnym świetle słonecznym wcześnie rano. Promienie słoneczne regulują rytm dobowy. Jeśli nie jest to możliwe, spróbuj wykorzystać oświetlenie emitujące światło naturalne.
  • Najlepiej nie pozwalać pacjentowi spać w ciągu dnia. Aby to zrobić, zaplanuj proste czynności lub łatwe ćwiczenia; dzięki temu zwiększają się szanse na lepszy wypoczynek w nocy.
  • Uważaj na dietę pacjenta, zmniejsz liczbę zjadanych przez niego słodyczy i całkowicie wyeliminuj kofeinę. Obiad też powinien być nieco skromniejszy, ponieważ produkty ciężkostrawne zawsze negatywnie wpływają na jakość odpoczynku.
  • Przed snem postaraj się, aby atmosfera była jak najbardziej zrelaksowana. Osoby z chorobą Alzheimera nie powinny podlegać ograniczeniom fizycznym, ponieważ wywołuje to strach i jeszcze większe pobudzenie.
  • Spróbuj ustalić stabilną rutynę i harmonogramy posiłków i zajęć.

Oczywiście osobie, która cierpi na syndrom wieczornej dezorientacji, trzeba okazywać dużo miłości i dbać o jej zaufanie. Zadaniem opiekuna jest również zapewnienie jak najbardziej zrelaksowanego otoczenia i atmosfery. Ponadto chory zawsze powinien mieć w pobliżu znajome przedmioty.

O ile to możliwe, należy unikać przeprowadzek, ponieważ całkowita zmiana otoczenia i związane z nią wydarzenia mogą powodować duży stres.

Przemyślenia końcowe

Jeśli bliska Ci osoba cierpi na chorobę Alzheimera i podejrzewasz, że może mieć syndrom wieczornej dezorientacji, udaj się do lekarza po poradę.

Chociaż jest to trudne, staraj się zachować spokój i przekazywać jak najwięcej spokoju osobie chorej. Spróbuj ustalić codzienną rutynę dotyczącą posiłków i zajęć, a przede wszystkim kontroluj godziny snu.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.