Stłuczenie kości: przyczyny, objawy i leczenie
Złamania należą do najczęstszych typów kontuzji i polegają na przerwaniu ciągłości kości. Jednak istnieje także stłuczenie kości, które można by zdefiniować jako częściowe złamanie pewnej partii.
Kości to struktury złożone z dwóch warstw – istoty zbitej i istoty gąbczastej. Ta pierwsza, zewnętrzna, jest bardziej odporna, podczas gdy druga ma włóknisty charakter i jest unaczyniona.
Stłuczenie kości związane jest z uszkodzeniem istoty gąbczastej, co prowadzi do kumulacji krwi w tym obszarze i do powstania krwiaka. Badania wykazały, że problem ten częściej dotyczy dorosłych, chociaż u dzieci też często się zdarza.
Stłuczenie kości i jego objawy
Krwiaki podskórne łatwo zidentyfikować ze względu na natychmiastową zmianę zabarwienia skóry. Jednak w przypadku stłuczenia czy obrzęku kości, diagnostyka jest bardziej skomplikowana.
Charakterystycznym objawem kontuzji jest ból, który nasila się przy ruchu i odpuszcza podczas odpoczynku. W trudniejszych przypadkach może utrzymywać się podczas odpoczynku, a nawet podczas snu.
Co więcej, osoby cierpiące na stłuczenia mogą przejawiać następujące symptomy:
- Stan zapalny wokół kontuzjowanego miejsca.
- Sztywność lub zapalenie najbliższych stawów.
- Wrażliwość na dotyk.
- Zmiana koloru skóry.
Objawy utrzymują się przez 12 do 24 tygodni. Wszystko zależy od powagi kontuzji i czasu, jakiego ciało potrzebuje do powrotu do zdrowia.
Główne przyczyny
Najczęstszą przyczyną stłuczenia kości jest mocne uderzenie, podobnie jak w przypadku złamań. Najbardziej podatne na ten uraz są partie, gdzie kość znajduje się blisko skóry, takie jak kolano, kostka czy łokieć.
Dotyczy to zatem kontuzji sportowych, wypadków w ruchu drogowym i upadków z wysokości. Skręcenia także mogą prowadzić do obrzęku kości.
Pewne schorzenia takie jak reumatoidalne zapalenie stawów mogą prowadzić do stłuczeń kości. Dzieje się tak, gdyż kości są osłabione wskutek choroby, co czyni je bardziej podatnymi na kontuzje.
Kiedy trzeba iść do lekarza?
Stłuczenia kości mogą powodować poważne problemy, jeśli nie leczy się ich w odpowiedni sposób, dlatego koniecznie należy udać się do lekarza w razie podejrzeń.
Jedną z możliwych komplikacji jest martwica kości, do której dochodzi, gdy obrzęk nie zostanie odpowiednio wchłonięty. Wówczas do kości nie dopływa dość krwi i komórki zaczynają obumierać.
Do lekarza należy również udać się w razie wystąpienia następujących objawów:
- Duża opuchlizna.
- Silny stan zapalny stawu obok kontuzjowanego miejsca.
- Brak możliwości poruszania kończyną.
- Silny ból, który nie ustępuje po zastosowaniu środków przeciwbólowych.
Diagnostyka stłuczenia kości
Specjalista najpierw ustali przyczynę kontuzji. Powinien też ocenić intensywność bólu i obecność innych objawów. Następnie postawi serię pytań i wykona badanie, gdyż stłuczenie może wiązać się z innymi problemami takimi jak zerwanie więzadeł.
Diagnostykę stłuczenia kości przeprowadza się z wykorzystaniem badań obrazowych, więc możliwe, że wykonany zostanie rentgen i rezonans magnetyczny. Promieniowanie RTG nie wykaże stłuczenia, ale przedstawi ogólny stan kości.
Rezonans magnetyczny koncentrował się będzie na wnętrzu kości i wykaże stłuczenie. Badanie to pozwala dokładnie ustalić lokalizację, obszerność i rozmiar obrzęku.
Czytaj teraz: Anatomia szyi: kości i chrząstki
Dostępne formy leczenia
Stłuczenie kości nie jest problemem wymagającym leczenia chirurgicznego, gdyż znika samo w ciągu kilku miesięcy. W przypadku lżejszych kontuzji zaleca się odpoczynek i niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) działające objawowo.
Nakładanie lodu na 15 do 2o minut pozwala zmniejszyć stan zapalny w kontuzjowany miejscu, ale nie należy przykładać go bezpośrednio do skóry. Jeśli stłuczenie dotyczy kończyny dolnej, ważne jest utrzymywanie nogi w uniesionej pozycji.
W przypadku ciężkich urazów powinno się ograniczyć obciążenie kontuzjowanej kończyny – konieczne może okazać się zastosowanie kul. Unieruchomienie kończyny zalecane jest jedynie w przypadku urazów stawów i więzadeł
Profilaktyka stłuczeń kości
Stłuczeniom kości i innym chorobom układu kostno-stawowego można zapobiegać dbając o ogólną kondycję kości. Zmiany stylu życia mają na to znaczny wpływ.
Do nawyków i aktywności przyczyniających się do dobrego zdrowia kości należą:
- Przestrzeganie zbilansowanej diety o odpowiednich proporcjach składników odżywczych.
- Regularny wysiłek fizyczny i uprawianie sportu.
- Korzystanie z ochraniaczy przy uprawianiu sportów kontaktowych.
- Unikanie palenia i zmniejszenie spożycia alkoholu.
Wapń to podstawowy składnik kości, dlatego też warto dbać o podaż tego minerału. Dzienne zapotrzebowanie kobiet i mężczyzn wynosi 1000 miligramów, a badania wykazują, że nawet połowa populacji nie spożywa wystarczających ilości tego minerału.
Czytaj teraz: Produkty z wapniem i witaminą D: zadbaj o zdrowe kości!
Stłuczenie kości nie powinno być lekceważone
Stłuczenie kości to pozornie nieskomplikowany problem, który znika sam z siebie, ale czasami może prowadzić do poważnych komplikacji, jeśli nie podejmie się odpowiedniego leczenia. Na szczęście leczenie jest proste i ogranicza się do stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz odbywaniu wizyt kontrolnych u lekarza.
Fizjoterapia może okazać się potrzeba w przypadku poważnych urazów ograniczających ruchomość stawów. Proces powrotu do zdrowia jest dość szybki. Nawroty i komplikacje zdarzają się rzadko.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Muñoz Ch Sara, Paolinelli G. Paola. Reacciones del hueso frente al estrés agudo: estudio radiológico. Rev. chil. radiol. 2005; 11( 2 ): 81-90.
- Bastos R, Andrade R, Vasta S, Pereira R, Papalia R, van der Merwe W, Rodeo S, Espregueira-Mendes J. Tibiofemoral bone bruise volume is not associated with meniscal injury and knee laxity in patients with anterior cruciate ligament rupture. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2019 Oct;27(10):3318-3326.
- Filardo G, Andriolo L, di Laura Frattura G, Napoli F, Zaffagnini S, Candrian C. Bone bruise in anterior cruciate ligament rupture entails a more severe joint damage affecting joint degenerative progression. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2019 Jan;27(1):44-59.
- Novaretti JV, Shin JJ, Albers M, Chambers MC, Cohen M, Musahl V, Fu FH. Bone Bruise Patterns in Skeletally Immature Patients With Anterior Cruciate Ligament Injury: Shock-Absorbing Function of the Physis. Am J Sports Med. 2018 Jul;46(9):2128-2132.
- Bordoni V, di Laura Frattura G, Previtali D, Tamborini S, Candrian C, Cristallo Lacalamita M, Del Grande F, Filardo G. Bone Bruise and Anterior Cruciate Ligament Tears: Presence, Distribution Pattern, and Associated Lesions in the Pediatric Population. Am J Sports Med. 2019 Nov;47(13):3181-3186.
- Beckmann J, Roth A, Niethard C, Mauch F, Best R, Maus U. Knochenmarködem und atraumatische Femurkopfnekrose : Therapie [Bone marrow edema and atraumatic necrosis of the femoral head : Therapy]. Orthopade. 2015 Sep;44(9):662-671.
