Spanie z rodzicami - skąd się bierze ten nawyk u dzieci?
Spanie z rodzicami w jednym łóżku to pragnienie niemalże każdego maluszka. Chociaż temat ten wywołuje sporo kontrowersji, jest to bardzo powszechna praktyka. Przyjrzyjmy się jej bliżej, aby poznać zarówno jej zalety, jak i wady.
Warto uświadomić sobie, że dla dziecka spanie z rodzicami to nie tylko chęć bycia razem , ale także potrzeba związana z poczuciem bezpieczeństwa. Wiele małych dzieci boryka się bowiem ze strachem przed ciemnością czy innymi nocnymi lękami. Stąd też regularnie odbywają one wędrówki do łóżka rodziców.
Spanie z rodzicami – kaprys czy potrzeba?
Wszystkie dzieci mają swoje potrzeby i nieustannie czegoś chcą. Jedne upominają się o zabawki, inne o słodycze, a jeszcze inne o nieustanne towarzystwo mamy bądź taty. Nic w tym dziwnego – w końcu kto zapewni maluszkowi więcej miłości i opieki niż jego rodzice?
Jak się okazuje, w wielu domach praktykuje się “rodzinne” spanie. Wynika to z faktu, że z jakiegoś powodu dziecko nie potrafi zasnąć samo i idzie szukać bezpieczeństwa do sypialni rodziców. Na przestrzeni lat powstało wiele rozmaitych teorii na temat źródeł takiego zachowania u małych dzieci.
Na największą uwagę zasługuje tu jednak biologiczna natura człowieka. Generalnie istoty ludzkie od pierwszych dni życia odczuwają wielką potrzebę kontaktu z innymi osobnikami oraz swoistą fascynację nimi. Bliskość ta jest nam potrzebna zawsze, bez względu na porę dnia czy nocy.
Pozwalanie dzieciom na spanie z rodzicami to zachowanie, które od wielu dekad budzi kontrowersje i generuje wielką debatę. Czy powinniśmy się zgadzać na to, by maluszek spał z nam, czy może lepiej od początku przyzwyczajać go do zasypiania we własnym łóżeczku?
Przyjrzyjmy się bliżej obydwu stronom medalu.
- Rodzice, którzy są zwolennikami wspólnego spania generalnie przytaczają argumenty związane z tworzeniem silnych więzi rodzinnych.
- Z kolei przeciwnicy tej praktyki usilnie odsyłają swoje pociechy do pokoiku i konsekwentnie wyrabiają w nich nawyk samodzielnego zasypiania. Każdy bowiem ma swoje miejsce do odpoczynku i żadna ze stron nie powinna naruszać przestrzeni drugiej.
Przeczytaj także artykuł: Dlaczego niemowlęta zasypiają często tylko wtedy, gdy są blisko matki?
Dlaczego dzieci lubią spać z rodzicami?
Zastanawiasz się nad tym, czy spanie z rodzicami to dobre rozwiązanie? Nie masz wyrobionej opinii na ten temat? Wahasz się, czy należy robić maluszkowi miejsce w małżeńskim łożu? A może Twoja pociecha budzi się w środku nocy albo nie potrafi zasnąć bez kontaktu z ciepłym ciałem rodzica?
Z dalszej części artykułu dowiesz się, skąd bierze się u dzieci chęć spania w “dużym łóżku” oraz jakie są plusy i minusy takiego nawyku, zarówno dla maluszka, jak i dla Was – rodziców.
Powodów, dla których dzieci chcą spać w łóżku rodziców może być naprawdę wiele. Logicznie rzecz biorąc, potrzeby człowieka zmieniają się wraz z wiekiem i osobowością danej osoby. Ogromny wpływ na zachowanie dziecka ma jednak atmosfera rodzinna i relacje na linii rodzic-dziecko.
Na przykład niemowlęta do drugiego roku życia przejawiają ogromną chęć do spania razem z rodzicami.
Jak rozwiązać ten problem, aby żadna ze stron na tym nie ucierpiała?
- Werbalna komunikacja z dzieckiem na tym etapie jego życia jest praktycznie niemożliwa, gdyż maluch nie potrafi jeszcze dobrze mówić i swobodnie wyrażać swoich myśli. Trudno więc zrozumieć prawdziwe powody, dla których nie chce on zasypiać ani spędzać nocy we własnym łóżeczku.
- Jeśli przyjrzymy się bliżej światu zwierząt, w większości przypadków małe przebywają przez pierwsze tygodnie bądź miesiące we wspólnym gnieździe. Tak to natura stworzyła i siłą rzeczy maluch będzie dążył do kontaktu z ciałem matki czy ojca. Daje mu to poczucie bezpieczeństwa.
- Kiedy rodzic widzi, ze maluch ma potrzebę przebywania w jego pobliżu, generalnie przystaje na to, by cała rodzina spała w jednym łóżku. Może to być również wygodne dla matki, ponieważ nie musi w nocy wstawać do karmienia.
- Z kolei niektórzy specjaliści zalecają jednak, aby dziecko zaczęło spać we własnym łóżeczku już od czwartego, piątego miesiąca życia. Opinia ta z pewnością znajdzie zarówno zwolenników, jak i przeciwników.
- W wielu kulturach spanie z rodzicami jest zupełnie naturalną i zrozumiałą kwestią. Ma to miejsce głównie w krajach o słabym stopniu rozwoju oraz w ciągle obecnym jeszcze życiu plemiennym. Tam nikogo nie dziwi fakt, że sześcio- czy siedmiolatek nadal śpi z rodzicami w jednym łóżku.
- Nie wykraczając jednak aż tak daleko, zerknijmy na zwyczaje Japończyków – społeczeństwa na bardzo wysokim poziomie rozwoju. Dopóki dziecko czuje taką potrzebę, spanie z rodzicami nie stanowi żadnego problemu dla nikogo. Z drugiej strony, kiedy pociecha jest starsza, łatwiej wytłumaczyć jej, dlaczego powinna zacząć sypiać we własnym łóżku.
Dlaczego dla dzieci spanie z rodzicami jest naturalnym instynktem?
Strach przed ciemnością
Bez wątpienia strach przed ciemnością jest jedną z najczęstszych przyczyn “migracji” maluszka pod kołdrę rodziców. Chociaż trudno w to uwierzyć, wiele dzieci panicznie boi się ciemności.
Zapach i ciepło ciał rodziców daje im poczucie bezpieczeństwa i zapewnia spokojny sen.
Dzieci, które borykają się z lękiem przed ciemnością instynktownie szukają rozwiązania swojego problemu poprzez kontakt mamą lub tatą. Widząc, że tak właśnie jest, możesz sam pomóc maluszkowi zwalczyć strach.
- Nie ignoruj faktu, że Twoje dziecko szuka poczucia bezpieczeństwa u Was w sypialni. Bacznie obserwuj jego zachowanie, aby odkryć prawdziwe źródło tego nawyku.
- Być może sprawę rozwiąże czytanie lub opowiadanie dziecku przed snem bajek i pozostawienie małego światełka, aby nieco rozjaśnić mrok w pokoju.
- A może problem jest poważniejszy i należy zasięgnąć porady psychologa. Nyktofobia to paniczny lęk przed ciemnością, z którym bardzo często borykają się właśnie małe dzieci. Zwykle jest to przejściowe zaburzenie, które ustępuje samoistnie wraz z rozwojem malca.
Przeczytaj także artykuł: W jaki sposób dzieci mogą pokonać strach przed ciemnością?
Lęk przed samotnością
To zupełnie normalne, że małe dzieci odczuwają rozmaite lęki. Każdy rodzic powinien zrozumieć, że jego drobna kruszynka jest jeszcze bardzo małą i całkowicie bezbronną istotą.
W świecie natury młode nie rozstają się z matką przez okres, aż staną się w pełni samodzielne. U człowieka sprawa wygląda podobnie – mały organizm czuje się niepewnie, kiedy żadnego z opiekunów nie ma w zasięgu wzroku lub “czucia”.
Stąd też spanie z rodzicami wydaje się być najnormalniejszym zachowaniem wśród niemowląt. Dziecko instynktownie zbliża się do matki i właśnie dlatego nie chce spać samo.
Twoim obowiązkiem jako rodzica jest więc nie tylko zrozumienie naturalnych potrzeb swojego maleństwa, ale także pomoc w zwalczaniu leków i strachu chociażby przed ciemnością czy samotnością.
Dzięki Twojemu wsparciu dziecko będzie się stawało coraz bardziej samodzielne, aż w końcu porzuci Wasze łóżko na zawsze. Być może za nim jeszcze zatęsknicie…
Metoda małych kroków to świetne narzędzie do umacniania poczucia własnej wartości dziecka od najwcześniejszych miesięcy życia.Pomaga też rozprawić się z tzw. lękiem separacyjnym.
Przywiązanie do rodziców
Powszechnie wiadomo, że dzieci odczuwają szczególny związek ze swoimi rodzicami. To zupełnie naturalne, że chcą spędzać z nimi czas, bawić się i być zawsze w pobliżu. U jednych dzieci przywiązanie to jest bardzo silne, podczas gdy u innych nieco luźniejsze.
Nieobecność rodziców może więc być przyczyną niechęci do spania we własnym łóżeczku. Pamiętajmy, że dzieci postrzegają dorosłych jako ostoję bezpieczeństwa. Poczucie rodzicielskiej opieki jest dla nich szczególnie ważne w okresach nasilonych koszmarów i fantastycznych urojeń.
W takim przypadku każdy rodzic powinien zadbać o to, aby dziecko stopniowo uczyło się radzić sobie w tych trudnych momentach. Jeśli przekroczymy dopuszczalną granicę nadopiekuńczości, ryzykujemy, że wychowamy nadto zależnego malucha. Przez długie lata może mieć on problem z usamodzielnieniem się i spaniem w swoim pokoju.
Rodzice i dzieci – zalety spania w jednym łóżku
O tym, czy spanie z rodzicami ma pozytywny, czy negatywny wpływ na każdą ze stron, musicie zadecydować sami. Opinie na ten temat są podzielone. Zapewne nawyk ten ma zarówno swoje zalety, jak i wady. Rozpocznijmy od zalet!
- Spokojny sen zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców.
- Możliwość karmienia i doglądania maleństwa bez konieczności wstawania z łóżka.
- Lepsza kontrola bezdechu sennego niemowląt, który może prowadzić do zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej.
- Budowanie silnej więzi uczuciowej pomiędzy rodzicami i dzieckiem.
- Synchronizacja snu rodziców i dziecka.
Spanie z rodzicami – wady
Pozwalanie spać dzieciom w łóżku rodziców jest przez wielu postrzegane jako nieszkodliwa praktyka, o której każdy rodzic powinien sam zdecydować. Istnieje jednak spore grono osób przekonanych o tym, że spanie z rodzicami ma negatywny wpływ zarówno na życie rodziców, jak i na rozwój maluszka.
fgspan
- Pogorszenie jakości snu rodziców.
- Stymulowanie u dziecka poczucia zależności od rodziców.
- Osłabienie intymnej więzi pomiędzy matką i ojcem.
- Ryzyko przygniecenia dziecka przez ciało rodzica podczas snu.
- Utrudnianie maluszkowi przyzwyczajania się do samodzielnego zasypiania we własnym łóżeczku.
Wnioski
Spanie z dziećmi lub nie to osobista decyzja rodziców. Zanim ją podejmiecie, rozważcie wszystkie za i przeciw, aby wiedzieć, które rozwiązanie okaże się dla Was korzystniejsze.
Jeśli należysz do grona zwolenników spania dziecka we własnym łóżeczku, pamiętaj o następujących kwestiach:
- Pozwalaj maluchowi spać przy zapalonej lampce, jeśli odczuwa strach przed ciemnością.
- Stwórzcie swoją własną rutynę przed snem. Dzięki temu dziecko będzie samo wiedziało, że nadchodzi moment pójścia do łóżka.
Jeśli jednak zdecydujesz pozwalać dziecku na spanie we wspólnym łóżku, dokładnie przeanalizuj całą sytuację, by w każdym momencie mieć ją pod kontrolą i nie dopuścić do nadmiernej zależności malca od Was, czyli rodziców.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Ruiz, K. (2019). Qué considerar al colechar. https://www.colibri.udelar.edu.uy/jspui/bitstream/20.500.12008/22806/1/Ruiz%2c%20Katheryn.pdf
- Cámara, A. (2014). Tratamiento de un caso de miedo a la oscuridad mediante entrenamiento a padres. Revista de Psicología Clínica con Niños y Adolescentes, 1(2), 125-132. https://www.redalyc.org/pdf/4771/477147184003.pdf
- Landa Rivera, L., Díaz-Gómez, M., Gómez Papi, A., Paricio Talayero, J. M., Pallás Alonso, C., Hernández Aguilar, M. T., … & Lasarte Velillas, J. J. (2012). El colecho favorece la práctica de la lactancia materna y no aumenta el riesgo de muerte súbita del lactante: Dormir con los padres. Pediatría Atención Primaria, 14(53), 53-60. http://scielo.isciii.es/pdf/pap/v14n53/revision1.pdf
- Rodríguez Villar, V., Moreno, M., & Navío, C. PRACTICANDO EL COLECHO. ASESORAMIENTO DE LA MATRONA http://www.trances.es/papers/TCS%2005_3_6.pdf
- del Carmen, P., & Milagros, V. (2016). Colecho y muerte súbita, opinión de las familias. development, 110(1), 16-26. http://www.index-f.com/para/n25/pdf/048.pdf
- Convertini, G., Krupitzky, S., Tripodi, M. R., & Carusso, L. (2003). Trastornos del sueño en niños sanos. Arch argent pediatr, 101(2), 99-105. https://www.sap.org.ar/docs/archivos/2003/arch03_2/99.pdf