Różnice między alergią, nietolerancją, awersją i zatruciem pokarmowym

Symptomatologia tych stanów ma pewne podobieństwa. Nie mają jednak tej samej przyczyny. Dlatego konieczne jest określenie źródła problemu, aby zapewnić mu skuteczne rozwiązanie.

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Saúl Sánchez Arias.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Alergia, nietolerancja, awersja czy zatrucie pokarmowe… Czy znasz różnice między tymi 4 sytuacjami? Mogą wykazywać podobne objawy, jednak przyczyny są bardzo różne. Pomożemy Ci zidentyfikować każdy proces oraz poznać przyczyny, które mogą go uruchomić. Wyraźnie wskażemy też różnice, które pomogą Ci zidentyfikować każde zaburzenie.

Różnice między alergią, nietolerancją, awersją i zatruciem pokarmowym

1. Alergia

Jest to reakcja układu odpornościowego na coś, co w rzeczywistości nie jest szkodliwe. Taki czynnik wyzwalający nosi nazwę alergenu. Jest to zatem odpowiedź na fałszywy alarm, i obejmuje ona symptomatologię charakteryzującą się następującymi dolegliwościami:

• Mrowienie lub swędzenie
• Obrzęk
• Pokrzywka
• Obrzęk języka i gardła
• Ból brzucha
• Biegunka lub nudności
• Wymioty i zawroty głowy

Alergie mogą również wykazywać różny stopień intensywności, od łagodnych procesów aż po wstrząs anafilaktyczny. Ten ostatni może nawet doprowadzić do śmierci i należy jak najszybciej go uśmierzyć poprzez zastrzyki z odpowiednich leków.

Przyczyną alergii są zwykle niektóre białka obecne w skorupiakach, orzechach, rybach, jajach, mleku lub pszenicy. Spożycie niewielkiej ilości tych białek może zainicjować proces, w którym aktywują się przeciwciała IgE.

Dlatego bardzo ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej. Jeśli czujesz ucisk dróg oddechowych, niższe ciśnienie krwi, szybki puls lub zawroty głowy i nudności, jak najszybciej zgłoś się do lekarza.

Nietolerancja i różnice, które ją charakteryzują

Nietolerancja pokarmowa to z kolei niekorzystna reakcja organizmu wynikająca ze spożycia niektórych pokarmów. Występuje z powodu niewłaściwego trawienia, metabolizmu lub złego przyswajania pokarmu, które wywołuje niepożądane skutki w organizmie.

Może mieć charakter pierwotny, jeśli jest dziedziczny. Natomiast mówimy o wtórnej nietolerancji, jeśli pochodzenie nie jest genetyczne. Może też być odwracalna w pewnym okresie czasu, lub wrodzona jeśli jest dziedziczny i występuje już od urodzenia.

Związki, które najczęściej powodują nietolerancję pokarmową, to laktoza i gluten, jednak wiele innych składników może również prowadzić do nietolerancji. Zwykle symptomatologia nietolerancji obejmuje następujące zaburzenia:

• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
• Dolegliwości na skórze
• Problemy neurologiczne
• Zwiększenie masy ciała
• Problemy z mięśniami lub reumatyzm

Najbardziej zauważalne różnice w odniesieniu do alergii polegają na tym, że nietolerancja nie zależy od układu odpornościowego, a jej symptomatologia jest mniej ostra.

W ostatnich latach przeprowadzono indywidualne badania, w których nietolerancję niektórych pokarmów ocenia się na podstawie badania krwi, jednak wyniki te nie stanowią dowodów naukowych.

Awersja

Jest to jedno z najczęstszych zaburzeń odżywiania w ciągu pierwszych 3 lat życia. Jest to uporczywe odrzucenie niektórych produktów spożywczych ze względu na ich właściwości organoleptyczne. Dzieci manifestują awersję poprzez grymasy twarzy wyrażające obrzydzenie, a także przez wymioty i wydalenie samego jedzenia.

Często jest to stan, który stanowi część zaburzenia przetwarzania sensorycznego, więc towarzyszą mu inne problemy sensoryczne. Zwykle wykrywa się go na podstawie ciągłego odrzucania pokarmu przez dziecku na etapie wprowadzania nowej żywności.

Jednak jedzenie, które lubi, dziecko je bez problemu. Bez suplementów diety u dzieci z awersją pokarmową może dochodzić do niedoborów żywieniowych, ale nie notuje się zahamowania wzrostu. Ten stan nie wiąże się również z alergiami pokarmowymi ani z traumatycznymi doświadczeniami.

Zatrucie pokarmowe

To ostatnia z 4 opisywanych tu sytuacji i wykazuje znaczne różnice do trzech poprzednich. Zatrucie pokarmowe występuje bowiem po spożyciu pokarmu lub płynu zawierającego bakterie, wirusy, pasożyty lub toksyny przez nie wytwarzane. Może być wywołane czynnikami ryzyka, takimi jak:

• Niewłaściwe mycie rąk
• Nie używanie czystych przyborów kuchennych
• Błędy w konserwacji żywności
• Spożycie wody ze studni lub wody skażonej

Symptomatologia obejmuje nudności, wymioty, biegunkę, ból lub skurcze mięśni i gorączkę. Objawy te mogą rozpocząć się od kilku godzin po spożyciu zanieczyszczonego produktu aż do tygodni później.

Konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem, jeśli występują częste wymioty lub krwawe stolce lub jeśli biegunka trwa dłużej niż 3 dni. Należy również zwrócić uwagę, jeśli wystąpi wysoka gorączka lub jeśli występują objawy odwodnienia lub mrowienia mięśni.

Najczęstszymi zatruciami pokarmowymi są te produkowane przez bakterie clostridium botulinum, E.coli i salmonella. Większość szczepów tych mikroorganizmów znajduje się w mięsie i jajach lub w otwartych konfiturach i dżemach przechowywanych w niewłaściwej temperaturze.

Dlatego ważne jest, aby zachować odpowiednią higienę żywności i odpowiednio ją konserwować i przechowywać. W tym celu stosownie będzie sprawdzić za każdym razem, jaki rodzaj przechowywania i obchodzenia się z danym rodzajem żywności należy zastosować.

Wniosek: różnice między alergią a nietolerancją mają kluczowe znaczenie

Teraz znasz już różnice między tymi 4 sytuacjami. Pomimo podobieństw w symptomatologii, jedynie określenie źródła problemu pozwoli na skuteczne rozwiązanie. Pozwoli też uniknąć poważnych komplikacji w perspektywie średnio- i długoterminowej.

Ważne jest, aby zidentyfikować różnice między alergią a nietolerancją, ponieważ są one często mylone. W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem, zanim proces chorobowy doprowadzi do poważnych komplikacji.