Receptor HER-2 i jego rola w raku piersi

W 25% przypadków raka piersi gen, który koduje białka receptora HER-2, nie działa prawidłowo i tworzy wiele kopii samego siebie.

HER-2, czyli receptor 2 ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu, to gen, który może wpływać na rozwój raka piersi. Kiedy pacjentka otrzymuje raport z badania histopatologicznego, powinien on zawierać informacje o statusie receptora HER-2, ponieważ mówi on nam, czy gen HER-2 odgrywa rolę w rozwoju raka.

Geny zawierają formuły różnych białek, które komórka potrzebuje, aby pozostać zdrowa i normalnie funkcjonować. Niektóre geny i produkowane przez nie białka mogą wpływać na zachowanie się raka piersi.

W ten sposób komórki nowotworowe w próbce tkanki są analizowane za pomocą biopsji lub innych technik, aby sprawdzić, które geny są normalne, a które zmienione. Również białka produkowane przez komórki mogą być analizowane.

Ogólne informacje o raku piersi

Rak piersi jest rodzajem nowotworu, który powstaje w komórkach piersi. Może rozwijać się zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Jednak przypadki męskie stanowią zaledwie 1% zdiagnozowanych przypadków raka piersi.

1 na 8 kobiet w Hiszpanii cierpi na raka piersi, który jest nowotworem o najwyższej zachorowalności wśród kobiet w tym kraju. Stanowi on 25% wszystkich przypadków raka. Częstość występowania wzrosła po wprowadzeniu mammografii do programów wczesnej diagnostyki i nadal rośnie z powodu starzenia się społeczeństwa.

Nowotwór ten rozwija się w wyniku niekontrolowanego wzrostu komórek w piersi. Guz może pojawić się w różnych strukturach tego narządu, na przykład w przewodach mlecznych. Kiedy dochodzi do proliferacji, pewne białka i cząsteczki są liczniejsze, jak w przypadku HER-2 czy markera proliferacji Ki67.

Ponadto istnieją pewne czynniki ryzyka, które znacznie zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania na tę chorobę. Wśród nich można wymienić:

• Predyspozycje genetyczne.
• Hiperplazja atypowa w wywiadzie.
• Brak dzieci lub ciąża w dojrzałym wieku.
• Narażenie na estrogeny.
• Promieniowanie.
• Siedzący tryb życia.
• Dieta: dieta śródziemnomorska obniża ryzyko zachorowania na raka piersi o 30%, natomiast dieta “zachodnia” je zwiększa.

Receptor HER-2

Białka HER-2 są receptorami na komórkach piersi, wytwarzanymi przez gen HER-2. W normalnych sytuacjach receptory te są niezbędne do zdrowego wzrostu piersi, do podziału komórek i do ich naprawy.

Jednak w 25% przypadków tego nowotworu gen, który koduje białka receptora HER-2, nie funkcjonuje tak, jak powinien i tworzy wiele kopii samego siebie. Zjawisko to znane jest jako amplifikacja genu HER-2.

W ten sposób wszystkie dodatkowe kopie tego genu przesyłają informację, że syntetyzuje się więcej receptorów HER-2, które ulegają nadekspresji. W wyniku tego komórki piersi rosną i dzielą się w sposób niekontrolowany, powodując raka.

Rak piersi: HER-2 + lub HER-2 –

W zależności od tego, czy gen ten jest amplifikowany czy nie, rak piersi może być sklasyfikowany w następujący sposób:

• HER-2 dodatni: są to przypadki raka piersi, w których występuje amplifikacja genu lub nadekspresja tego białka.
• HER-2 ujemny: występuje wtedy, gdy nowotwór nie wykazuje ani nadekspresji genu, ani nadekspresji tego białka.

Ogólnie rzecz biorąc, nowotwory dodatnie mają złe rokowania, ponieważ mają tendencję do szybszego wzrostu i są bardziej narażone na rozprzestrzenianie się i nawroty.

Jednak nowe postępy w badaniach doprowadziły do opracowania nowych leków anty-HER-2, które przyniosły doskonałe rezultaty. Jednym z przykładów takich leków jest Trastuzumab.

Oznaczanie receptora HER-2 u chorych na raka piersi

Obecnie istnieją 4 testy kliniczne, które pozwalają na analizę obecności tego receptora:

• Imnunohistochemia lub IHQ: analiza ta wskazuje, czy w komórkach nowotworowych znajduje się zbyt dużo białka HER-2. Wyniki są wyrażone w następujący sposób: 0 (negatywny), 1+ (negatywny), 2+ (niejednoznaczny) lub 3+ (pozytywny).
• FISH, czyli analiza fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ: Wyniki tego testu pokazują, czy w komórkach dotkniętych chorobą znajduje się zbyt wiele kopii genu.

• CISH, czyli analiza metodą chromogennej hybrydyzacji in situ z wykorzystaniem technologii sond subtrakcyjnych: podobnie jak powyższa, pokazuje, czy istnieje zbyt wiele kopii tego genu.
• ISH czyli analiza metodą hybrydyzacji in situ: wykazuje takie same dane jak dwie poprzednie.