Podrażnienie gardła - jak je skutecznie złagodzić?

Zwalczanie podrażnienia gardła to temat, który nas szczególnie interesuje, zwłaszcza jesienią, zimą i wczesną wiosną. Chociaż bardzo często objaw ustępuje samoistnie po kilku dniach, istnieją pewne opcje złagodzenia dyskomfortu. Zapraszamy do ich odkrycia w tym artykule.
Podrażnienie gardła - jak je skutecznie złagodzić?
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Wbrew pozorom, złagodzenie bólu gardła nie jest łatwym zadaniem. Chociaż istnieją różne opcje leczenia, jednak podrażnienie gardła może być uporczywe i powodować dyskomfort przez kilka dni. Istnieje również wiele przyczyn, które inicjują ten stan.

Wiemy jednak, że najczęstszą przyczyną jest infekcja górnych dróg oddechowych. Zapalenie gardła powszechnie występuje przy niskich temperaturach, a jednym z najczęstszych objawów jest utrata głosu lub chrypka.

Inne infekcje dróg oddechowych, którym towarzyszy ten objaw to również stan przeziębienia, zapalenie zatok i zapalenie krtani. Wszystkie z tych chorób są spowodowane głównie przez wirusy. Dlatego leczenie antybiotykami nie jest wskazane, a ich stosowanie nie ma wpływu na podrażnienie gardła.

Inne przyczyny utraty głosu, chrypki i bólu gardła to:

  • Suchość powietrza w otoczeniu: powietrze pozbawione wilgoci wysusza błonę śluzową gardła, a także struny głosowe. Może się również zdarzyć, że otaczające powietrze jest wilgotne, ale oddychamy głównie przez usta, nie przepuszczając powietrza przez nos.
  • Alergie: na przykład osoby uczulone na kurz i roztocza często cierpią z powodu podrażnienia gardła.
  • Zmęczenie głosu: nadmierne używanie głosu lub przeciążenie głosu przez krzyk wyczerpuje struny głosowe.
  • Substancje drażniące: istnieją substancje chemiczne, które kiedy znajdują się w powietrzu są w stanie dostać się do organizmu i podrażnić gardło. Możemy wspomnieć tu choćby o dymie tytoniowym.
  • Choroba refluksowa przełyku: polega na przedostawaniu się kwasu solnego z żołądka do przełyku, czasami dochodząc aż do gardła. Ten kwas bardzo mocno podrażnia gardło.

Środki na podrażnienie gardła

Skoro znamy już przyczyny, zobaczmy teraz, jak możemy złagodzić ból gardła. Poniżej przedstawiamy  osiem opcji do zastosowania w domu.

1. Płukanie gardła

Stary i znany sposób, ale bardzo skuteczny, jeśli zastosujemy go pierwszego dnia. Płukanie gardła to dobra opcja na podrażnienie gardła, ponieważ może je całkowicie wyeliminować. Powinniśmy je wykonać używając ciepłej wodą z rozpuszczoną solą. Ta mieszanina zmniejsza stan zapalny komórek gardła, zmniejszając tym samym podrażnienie.

Klasyczny preparat składa się z pół łyżki soli kuchennej rozpuszczonej w szklance wody. Osoby, które wyjątkowo nie tolerują słonego smaku, do preparatu mogą dodać miód. Idealnym rozwiązaniem jest powtarzanie płukania gardła kilka razy dziennie.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Jak dbać o gardło przez cały rok – naturalnie!

2. Miód na podrażnienie gardła

Jak można się domyślić, miód jest doskonałym środkiem, jeśli dodamy go do płukanek z wodą i solą. Można go również przyjmować bezpośrednio na łyżeczce. Ważne jest, aby go połykać powoli, aby mógł wejść w kontakt z dotkniętymi obszarami gardła.

Przylegając chwilowo do komórek gardła, miód buduje barierę na błonie śluzowej. Bariera ta zapobiega odwodnieniu i zbiera mikroorganizmy, które mogły się tam znaleźć.

Musimy pamiętać, że małe dzieci w wieku poniżej jednego roku nie mogą jeść miodu. Istnieje wysokie ryzyko, że dziecko zachoruje na botulizm na skutek spożycia miodu. Stąd to zastrzeżenie.

Ze względu na swoje lecznicze właściwości miód jest przydatny w łagodzeniu podrażnień gardła. Nie należy go jednak podawać niemowlętom.

3. Cukierki na gardło

Zarówno w kioskach, jak i w aptekach można kupić cukierki, które łagodzą podrażnienie gardła. Są to preparaty do ssania, które mogą zawierać aktywne składniki, takie jak na przykład eukaliptus.

Ssanie takich cukierków powoduje większą produkcję śliny. To nawilża błonę śluzową i chwilowo łagodzi objawy. Problem z tym zabiegiem polega na tym, że musimy zażywać kilku cukierków dziennie.

4. Nawodnienie na podrażnienie gardła

Odpowiednie nawodnienie jest bardzo ważne dla błony śluzowej. Jeśli bowiem wystąpiło podrażnienie gardła, jest to logiczna konsekwencja nadmiernego wysuszenia na skutek utraty płynów. Dlatego musimy je uzupełnić podając z zewnątrz. Idealnym płynem jest woda, natomiast należy unikać innych napojów, takich jak kawa.

Można jednak stosować inne ciepłe, ale nie gorące napoje, takie jak zupy lub herbaty. Zupy na bazie bulionu oprócz nawodnienia dostarczają również mikroelementów takich jak sód lub potas.

5. Ciepłe okłady na szyję

Ciepłe okłady na szyję zapewniają wzrost temperatury w tej okolicy, zwiększając krążenie krwi. Kiedy krążenie krwi wzrasta, zwiększa się ilość komórek przeciwzapalnych i w konsekwencji poprawia nawodnienie.

6. Gorący prysznic

Korzyść jaka daje gorący prysznic w łagodzeniu podrażnienia gardła wiąże się z wytwarzaną parą. Ta ciepła para działa przeciwzapalnie, kiedy dostaje się do dróg oddechowych przez usta.

Gorący prysznic
Chociaż wzięcie gorącego prysznica nie łagodzi podrażnienia gardła, może przynieść chwilową ulgę i złagodzić dyskomfort.

7. Unikaj tytoniu

Papierosy i dym papierosowy zawierają bardzo drażniące czynniki. Oprócz tego, że generują objawy, mogą pogorszyć sytuację, jeśli podrażnienie pochodzi z innej przyczyny, na przykład infekcji. Ponadto, dotyczy to nie tylko palacza, ale także osób, które biernie wchłaniają dym.

Naukowcy już dawno udowodnili, że palacze są bardziej podatni na infekcje dróg oddechowych. Prawdą jest również, że kaszel u palaczy przechodzi w stan przewlekły, zmieniając dynamikę oddechową.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Papierosy elektroniczne: obawy dotyczące bezpieczeństwa

8. Środki przeciwbólowe

Czasami podrażnienie gardła może przejść samo z siebie. Zdarza się, że pojawia się, trwa kilka dni a potem samoczynnie znika. Czasami jednak musimy przyspieszyć poprawę z powodów związanych z pracą lub zadań, które nie mogą czekać. W tych przypadkach możemy wspomóc proces za pomocą leków.

Pierwszą opcją jest paracetamol. Jest to dość nieszkodliwy lek przeciwbólowy, który może łagodzić objawy i można go podawać również małym dzieciom. Drugą opcją jest ibuprofen, który oprócz działania przeciwbólowego działa przeciwzapalnie. Obydwa leki walczą również z gorączką.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Salinas, Pedro. “Hierbabuena: usos medicinales, beneficios y precauciones.” Compartir 10 (2017): 22.
  • Alarcón-Andrade, Gonzalo, Gonzalo Bravo-Soto, and Gabriel Rada. “¿ Son útiles los corticoides sistémicos en el manejo de la faringitis aguda?.” Medwave 17.09 (2017).
  • Amoedo, Diego, and María Teresa Rosanova. “Faringitis recurrente.” Medicina Infantil 24.4 (2017).
  • Pharmacognosy Res. 2017 Apr-Jun; 9(2): 121–127. Honey and Health: A Review of Recent Clinical Research. doi: 10.4103/0974-8490.204647
  • XII CONGRESO NACIONAL DE CIENCIA Y TECNOLOGIA DE ALIMENTOS. Jueves 27 y Viernes 28 de Mayo de 2010. Guanajuato, Gto. DESARROLLO DE FORMULACIONES DE GOMITAS A BASE DE MIEL, PROPOLEO, MENTA Y EUCALIPTO. http://respyn2.uanl.mx/especiales/2010/ee-09-2010/documentos/desarrollo_nuevos_productos/DPN54.pdf
  • PLoS One. 2014; 9(1): e84154. Published online 2014 Jan 9. No Evidence of Dehydration with Moderate Daily Coffee Intake: A Counterbalanced Cross-Over Study in a Free-Living Population. doi: 10.1371/journal.pone.0084154
  • Int J Radiat Oncol Biol Phys. 1989 Nov;17(5):1041-7. Effects of temperature on blood circulation measured with the laser Doppler method. doi: 10.1016/0360-3016(89)90153-3.
  • Salud Pública de México. Los riesgos del tabaquismo activo y pasivo. https://www.scielosp.org/article/spm/2002.v44suppl1/s144-s160/es/

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.