Podawanie leków przez drogę nosową
Podawanie leków drogą nosową jest szeroko stosowaną techniką, ponieważ jest łatwa w aplikacji i ma wiele zalet w porównaniu z innymi drogami podawania.
Kiedy wdychamy lek bezpośrednio, nasz organizm lepiej go wchłania. Przechodzi on bowiem bezpośrednio do płuc i błony śluzowej nosa, zmniejszając jednocześnie liczbę działań niepożądanych. Umożliwia to również stosowanie mniejszych dawek danego leku, ponieważ praktycznie żadna jego ilość się nie marnuje się w innych partiach ciała.
Te wszystkie powody sprawiają, że dziś coraz więcej osób wybiera podawanie wielu leków własnie tą drogą. Czytaj dalej, aby lepiej poznać ten sposób aplikacji!
Droga nosowa: alternatywny sposób na podawanie leków
Błona śluzowa nosa jest bogata w naczynia krwionośne. Jeśli więc podajemy lek bezpośrednio w postaci kropli do nosa, będzie on natychmiast działać lokalnie . Jeśli natomiast ten sposób aplikacji ma na celu uzyskanie ogólnego efektu w drogach oddechowych, możemy użyć aerozoli z mikrocząstkami leku.
Ponadto nie wszyscy pacjenci mogą przyjmować leki doustnie. Na przykład osoby starsze, które mają problemy z przełykaniem. Ale chodzi również o osoby, u których dysfagię spowodowały zaburzenia neurologiczne, oraz o dzieci, u których występuje ryzyko zadławienia itp.
W przypadku, gdyby pacjent nie mógł prawidłowo wdychać leku, możemy mu pomóc stosując nebulizatory leków lub maski, dzięki którym będzie pasywnie wdychać lek bez żadnego wysiłku. Taka sytuacja ma miejsce na przykład wtedy, gdy pacjent ma problemy z niewydolnością oddechową lub jest po prostu dzieckiem, które nie w pełni rozwinęło płuca.
Dla jakich rodzajów leków zaleca się podawanie przez nos?
Istnieje wiele rodzin leków, które można aplikować drogą nosową. Poniżej omówimy, które z nich najczęściej stosuje się w ten sposób i w jakich rodzajach chorób się je podaje:
- Sterydy. W szczególności mówimy o grupie sterydów podawanych drogą przez nos. Chodzi tu na przykład o ostateczną| metodę leczenia alergicznego nieżytu nosa i alergicznego zapalenia zatok nosowych. Sterydy mają bardzo wysoką skuteczność, nawet w trudnych przypadkach, gdy choroba przeszła już początkowe fazy rozwoju i przybrała formę przewlekłą.
- Leki przeciwhistaminowe. Blokują one uwalnianie histaminy, kluczowej substancji w rozwoju procesów alergicznych. Chodzi tu zwykle o aerozole aplikowane do błony śluzowej nosa. Stosuje się je w leczeniu alergicznego nieżytu nosa. Ponieważ histamina jest środkiem rozszerzającym naczynia krwionośne, czasami stosuje się ją również w celu łagodzenia innych rodzajów nieżytu nosa. Można ją także łączyć ze sterydami donosowymi, aby uzyskać najlepsze wyniki.
- Blokery alfa. Są to popularne środki zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa. Stosuje się je w bardzo krótkich okresach, zaledwie kilka dni, aby uniknąć efektu odbicia, który ostatecznie osłabia naczynia krwionośne i wywołuje tak zwany nieżyt nosa wywołany stosowaniem leków.
Jak powinno wyglądać prawidłowe podawanie leków przez nos?
Procedura jest bardzo prosta i nie wymaga wcześniejszego przygotowania. Zaleca się, aby pacjent usiadł, gdyż w tej pozycji łatwiej będzie mu przechylić lekko głowę do tyłu. Poza tym nie ma jednak żadnych specjalnych zaleceń.
Po pierwsze, przed aplikacją leku, pacjent musi zadbać o prawidłową higienę nozdrzy. Pozwala to uniknąć przyciągania mikroorganizmów do błony śluzowej. Następnie należy umieścić butelkę z lekiem w otworze nosowym. Uważaj jednak, aby nie dotykać ściany nozdrzy. Lepiej jest celować w środek nozdrzy, aby lek się nie zmarnował.
Następnym krokiem jest uwolnienie leku w momencie wzięcia oddechu przez usta. Pozwala to uniknąć odruchu kichania, a lek pozostaje we właściwym miejscu. Pamiętaj, że tył nosa to jama nosowa, która stanowi górną część dróg oddechowych.
Lek może wpaść do gardła, jeśli nie będziemy prawidłowo oddychać przez usta, przy odpowiednio wyciągniętej do tyłu szyi. Po podaniu leku, pacjent powinien pozostać kilka minut w tej pozycji. W ten sposób ułatwi prawidłowe wchłanianie leku.
Reakcje na podawanie leków przez nos
Jeśli po zastosowaniu kropli do nosa pacjent kaszle, zaleca się, żeby wstał. Taki objaw jest całkowicie normalny, szczególnie przy pierwszej aplikacji. Ale jeśli kaszel nasila się i pojawiają się inne objawy ze strony układu oddechowego, takie jak duszność, trudności z oddychaniem itp, może to być reakcja alergiczna.
W takim przypadku musisz udać się na pogotowie, aby jak najszybciej zbadał Cie lekarz. Może on również zalecić kortykosteroidy, które zmniejszają zwężenie ścieżki. Bardzo prawdopodobne tez, że lekarz rozważy wykonanie testów alergicznych, aby sprawdzić przyczynę takiej reakcji.
Jednak w zdecydowanej większości przypadków jest to spowodowane przez zwykłą nadwrażliwość. Przy kolejnych podaniach pacjent najczęściej przyzwyczaja się do aplikacji i dobrze przyjmuje lek.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Bitter, C., Suter-Zimmermann, K., & Surber, C. (2011). Nasal drug delivery in humans. In Topical Applications and the Mucosa. https://doi.org/10.1159/000321044
- Türker, S., Onur, E., & Özer, Y. (2004). Nasal route and drug delivery systems. Pharmacy World and Science. https://doi.org/10.1023/B:PHAR.0000026823.82950.ff
- Illum, L. (2002). Nasal drug delivery: New developments and strategies. Drug Discovery Today. https://doi.org/10.1016/S1359-6446(02)02529-1