Pępek noworodka - jak należy o niego zadbać?

Najlepszym sposobem zadbania o pępek noworodka jest nie ingerowanie w naturalny proces gojenia się. Wystarczy przestrzegać podstawowych zasad higieny, a przede wszystkim utrzymywać ten obszar w suchości.
Pępek noworodka - jak należy o niego zadbać?

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Pępek noworodka powoduje niepokój u niektórych rodziców, szczególnie jeśli nie mają oni dużego doświadczenia w tych kwestiach. Nie trzeba się jednak martwić, ponieważ wystarczy podstawowa pielęgnacja, aby resztki z pępowiny odpadły i wyleczyły się bez problemów.

Kiedy dziecko znajduje się w macicy, otrzymuje pożywienie poprzez pępowinę. Po urodzeniu się ją obcina, ponieważ nie spełnia już żadnej funkcji. Pępek noworodka jest pozostałością, która stopniowo wysycha, aż w końcu odpadnie.

Pielęgnacja dotycząca pępka noworodka zasadniczo ma na celu nie dopuszczenie do powstania infekcji. Wystarczy zachować odpowiednią higienę i zadbać o kilka prostych środków ostrożności, aby do tego nie doszło.

Jeśli zastosujemy te precyzyjne zalecenia, po dwóch lub trzech tygodniach zobaczymy jak pozostałość po pępowinie odpadnie w naturalny sposób.

Pępek noworodka

Po urodzeniu lekarz lub położna przecina pępowinę, około 4 centymetry od brzucha dziecka. Odbywa się to za pomocą kleszczy homeostatycznych, których funkcją jest powstrzymywanie krwawienia. Resztkę pępowiny zaciska się specjalnymi plastikowymi klipsami.

Zasuszona pępowina

Od tego momentu pępek noworodka rozpoczyna proces samodegradacji. Z dnia na dzień kikut wysycha, marszczy się i staje się brązowy, aż w końcu odpada. Wszystko dzieje się w ciągu ośmiu do dziesięciu dni. U niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie może to potrwać jeszcze kilka dni dłużej.

Po odpadnięciu kikuta pozostaje rana, która goi się od trzech do pięciu dni. W tym okresie należy zachować szczególną ostrożność, aby uniknąć wszelkiego rodzaju infekcji lub innych powikłań. Jednak po całkowitym zagojeniu, nie będzie już żadnych problemów związanych z pępkiem.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Choroby noworodków wymagające operacji.

Pielęgnacja pępka

Zabiegi pielęgnacyjne dotyczące pępka noworodka kończą się, gdy to miejsce wygoi się prawidłowo. Odnośnie tych zabiegów krążą jednak pewne mity, wierzenia i półprawdy.

Wcześniej uważano, że najlepszym sposobem, aby wyleczyć pępek noworodka, jest alkohol o mocy 70 procent, zastosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi środkami antyseptycznymi, takimi jak chlorheksydyna.

Różne badania wykazały jednak, że alkohol może spowolnić proces odpadanie pępka. Dlatego jego stosowanie zaleca się tylko w przypadku, gdy dziecko żyje w środowisku o złych warunkach higienicznych. W przeciwnym razie jedyną złotą zasadą jest utrzymanie pępka w czystości i suchości.

Dotyczy to kilku podstawowych czynności, takich jak:

  • Przed kąpielą dziecka lub zmianą pieluchy należy dobrze umyć ręce.
  • Nie wolno skubać ani wyrywać kikuta pępka. Odpadnie naturalnie, kiedy nadejdzie czas.
  • Możesz kąpać dziecko bez problemu; musisz tylko dobrze wysuszyć pępek po każdej kąpieli.
  • Jeśli miejsce wokół pępka zostanie zabrudzone moczem lub kałem, należy go wyczyścić ręcznikiem i ciepłą wodą.
  • Miejsce wokół pępka powinno być odsłonięte, należy więc unikać zakrywania go przez pieluchę lub odzież.

Jak dbać o pępek noworodka

Wskazane jest, aby leczyć pępek noworodka, aż całkowicie się zagoi. Jest to prosta procedura, którą powinno się zastosować po każdej kąpieli. W tym celu, po prostu wykonaj kroki opisane poniżej:

Obcinanie pępowiny
  • Po kąpieli delikatnie osusz całe ciało dziecka.
  • Bardzo dobrze umyj ręce wodą z mydłem.
  • Zwilż sterylną gazę gazową mieszaniną ciepłej wody i neutralnego mydła lub alkoholem, jeśli w środowisku nie ma dobrych warunków higienicznych.
  • Bardzo dobrze oczyść cały obszar wokół pępka i jego powierzchnię.
  • Przetrzyj te miejsca czystą gazą, aby dobrze wysuszyć cały obszar.
  • Nie używaj bawełny ani merkurochromu czyli merbrominu ani produktów na bazie jodyny.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Wytrzewienie u noworodków – na czym ono polega

Znaki ostrzegawcze

Jeśli blizny nie zagoiły się po 20 dniach, może wystąpić infekcja – zapalenie pępka. W takich przypadkach miejsce to jest zwykle zaczerwienione i stwardniałe. Podobnie, można zauważyć krwawą wydzielinę ropną o nieprzyjemnym zapachu. Jeśli tak się stanie, powinieneś udać się do pediatry.

Kiedy kikut spada, normalne jest niewielkie krwawienie. Jeśli jednak jest obfite lub się nie zatrzymuje, należy delikatnie nacisnąć ten obszar sterylną gazą i skonsultować się z lekarzem. Czasami na bliźnie pępka pojawia się również czerwony krosta – ziarniniak pępowinowy. Nie jest to poważna sprawa, ale również wymaga konsultacji z pediatrą.

Ponadto, czasami pojawia się również wybrzuszenie w pępku, co oznacza przepuklinę. Nie jest to poważne i zwykle znika po 2 lub 3 latach. Może również występować niewielka wypukłość w kształcie trąby słonia, zwana pępkiem trąbiastym. W tym przypadku pediatra zaleci kroki, które należy wykonać.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Gutiérrez, D., & ª José, M. (2016). Cuidados del cordón umbilical en el recién nacido: revisión de la evidencia científica. Ars Pharmaceutica (Internet), 57(1), 5-10.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.