Na czym polega efekt feniksa i jak może ci pomóc w życiu?
Mówi się, że każdy kryzys to także okazja. Wszyscy czekamy na spokój po burzy albo na tęczę na końcu potopu. Istnieje wiele sposobów wyrażenia tej idei, która jest określana jako efekt feniksa.
W szczególności odnosi się do faktu wybicia się na szczyt i skorzystania z okazji do rozwoju, wzmocnienia i osobistej poprawy po przeżyciu traumatycznego i znaczącego wydarzenia. Dowiedzmy się o tym więcej.
Czym jest efekt feniksa?
Mit o feniksie opowiada historię ptaka o pięknym upierzeniu, który spłonął na śmierć, by ponownie wstać z popiołów.
Symbolicznie efekt feniksa jest związany ze zniszczeniem i odbudową oraz śmiercią i odrodzeniem. Śmierć feniksa nie oznacza końca, ale początek, nowy początek, możliwość rozpoczęcia od nowa i robienia rzeczy inaczej.
W psychologii moglibyśmy uznać to za synonim rezyliencji, zwłaszcza po sytuacjach, które spowodowały u ludzi jakąś traumę.
W związku z tym Viktor Frankl, neurolog i psychiatra znany jako twórca logoterapii, podkreślał, że kiedy rozpozna się sens cierpienia, można wyjść z doświadczeń nieszczęścia jako osoba silniejsza. Bardzo dobrze wiedział, o czym mówi, ponieważ sam ocalał z nazistowskich obozów koncentracyjnych.
Niektóre z wartości, które są zawarte w micie o feniksie, wiążą z następującymi aspektami:
- Znaczenie adaptacji. Zdolność ludzi do zaakceptowania zmian lub przyzwyczajenia się do nowych sytuacji.
- Wartość przeciwności. Traumatyczne sytuacje mają pozwolić ludziom poznać swoje mocne strony, wprowadzić do gry nowe zasoby, wcześniej nieznane, bo do tej pory nie były potrzebne. Gdy ktoś trafi na samo dno, jest w stanie odbić się silniejszy.
- Rezygnacja z faktów i rewaloryzacja ocen. Wiele osób po przeżyciu traumatycznych doświadczeń mówi nam, że mają teraz inną wizję lub perspektywę. Oznacza to, że są w stanie zrozumieć i docenić sytuacje pod innym kątem. W ten sposób zmieniają się ich priorytety; niektóre rzeczy tracą na znaczeniu, podczas gdy inne je zyskują. Jednak nic już nie jest takie samo.
- Moc transformacji. To zdolność do przechodzenia z jednego stanu do drugiego, odrodzenia się, przekształcenia sytuacji zatonięcia i dyskomfortu w trampolinę do skoku naprzód.
Kolejny świetny artykuł dla Ciebie: Osoby rezylientne: odwaga pochodzi z wnętrza
Jak radzić sobie z przeciwnościami losu
Oto kilka zaleceń, jak radzić sobie z przeciwnościami losu:
- Często w psychoterapii pracujemy nad akceptacją bolesnej sytuacji czy kryzysu, a potem zastanawiamy się, jak możemy się z tego czegoś nauczyć.
- Zaakceptowanie tego, że trudności są nieodłączną częścią życia. Nauczyć się żyć z frustracją, która pojawia się, gdy czasami dajemy z siebie wszystko, a mimo to nie uzyskujemy oczekiwanych rezultatów.
- Czasami posuwanie się naprzód wymaga woli i wysiłku. Wpływ niektórych sytuacji wpływa na nasz nastrój lub chęć zrobienia czegoś. Aby jednak nie dać się powalić, często trzeba walczyć ze sobą. Oczywiści musisz dać sobie czas na opłakiwanie lub przetworzenie wydarzenia. Ale musisz również „zmusić się” do wznowienia czynności, które przestałeś robić po traumatycznym wydarzeniu.
- Odporność to nie tylko aspekt indywidualny, ale także kwestia społeczna. Utrzymywanie relacji z pozytywnymi, wspierającymi i pielęgnującymi ludźmi jest doskonałym narzędziem do radzenia sobie i rozwijania własnej siły.
- Wcielanie różnych myśli w życie. Często utknęliśmy z utrwalonym wyobrażeniem o określonej sytuacji, tak jakby to, co zaszło, można było zrobić lub zrozumieć tylko w określony sposób. Przez większość czasu takie sztywne podejście prowadzi do frustracji i dyskomfortu. Z drugiej strony, jeśli nauczymy się myśleć o innych rozwiązaniach, nauczymy się godzić ze scenariuszami, które nie zawsze są takie, jak chcemy. Jednak odkryjemy, że wciąż mają nam coś pozytywnego do zaoferowania.
- Nawiąż kontakt z pozytywną stroną życia. Ważne jest, abyśmy mogli doświadczać przyjemnych sytuacji, cieszyć się snem i wypoczynkiem, dbać o siebie i nauczyć się relaksować.
- Wreszcie trzeba zaakceptować, że nie kontrolujemy wszystkiego i że niepewność jest jedyną pewnością.
Możesz być zainteresowany: Stres pourazowy i jego wpływ na Twój organizm
Aby się odrodzić, musisz zaakceptować i poznać siebie
Efekt feniksa, czyli rozwój odporności, wymaga umiejętności stawiania czoła lękom, bólowi lub udręce oraz umiejętności nazywania każdej z naszych niewygód.
To przeciwieństwo unikania wszystkich przytłaczających myśli, które możemy mieć. Zamiast „zamiatać je pod dywan”, musimy je „posiąść”, uznając siebie za bezbronnych i akceptując siebie takimi, jakimi naprawdę jesteśmy. Oznacza to również, że pozwalamy sobie uczyć się na własnych błędach i zamieniać je w „sposób” na sukces.
W ten sposób uczymy się zidentyfikować zasoby, dzięki którym możemy przejść do etapu doskonalenia. Nie jest łatwo ogarnąć ból, ale trzeba po prostu ufać, że da się go przemienić w coś pozytywnego.
Oczywiście nie chodzi o idealizowanie dobrego samopoczucia, ale o uznanie, że przez całe życie pojawiają się różne wyzwania. Niektóre z nich mogą być nieprzyjemnymi sytuacjami, które są w życiu nieuniknione. Można je jednak zmienić, jeśli odpowiednio ukierunkujemy nasze zasoby.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Becoña, E. (2006). Resiliencia: definición, características y utilidad del concepto. Revista de Psicopatología y Psicología Clínica, 11, 125-146
- Losada, Analia Veronica, & Latour, María Inés (2012). Resiliencia. Conceptualziaciòn e investigaciones en Argentina. Psiciencia. Revista Latinoamericana de Ciencia Psicológica, 4(2),84-97.[fecha de Consulta 9 de Noviembre de 2021]. ISSN: 2250-5490. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=333127382004