Media społecznościowe: poznaj ich wady i zalety
Media społecznościowe, które pojawiły się na początku naszego wieku, zrewolucjonizowały sposób w jaki ludzie komunikują się ze sobą. Czytając dzisiejszy artykuł dowiesz się jakie mają wady i zalety oraz poznasz dowody naukowe, które je potwierdzają.
Istnieją różne media społecznościowe, spośród których każdy może wybrać coś dla siebie. Jednak wszystkie z nich mają jedną wspólną cechę: stanowią przestrzeń cyfrową, w której gromadzą się ludzie, marki i organizacje oraz wchodzą ze sobą w interakcje.
Biorąc pod uwagę fakt, że człowiek jest z natury jednostką społeczną, jak ujął to filozof Arystoteles, nie ma co zastanawiać się nad tym dlaczego stworzono narzędzia służące do nawiązywania kontaktów. Jednak ich wpływ przekroczył tradycyjną komunikację.
Platformy społecznościowe takie jak Facebook, Twitter i Instagram, których działanie nie ogranicza się jedynie do dzielenia się zdjęciami i filmami z przyjaciółmi, zmieniły również tradycyjny model biznesowy i są uznawane za idealne kanały do promowania różnych wydarzeń. Jednak nie wszystko jest tak idealne, jak mogłoby się nam wydawać.
W dalszej części dzisiejszego artykułu zebraliśmy zalety i wady mediów społecznościowych. Gdy je poznasz, będziesz w stanie lepiej je wykorzystywać oraz wykrywać płynące z nich ewentualne zagrożenia.
Media społecznościowe i ich zalety
Niektórzy uważają, że media społecznościowe mogą doprowadzić do upadku ludzkości. Czasami taka opinia może wydawać się uzasadniona.
Jednak nie można zaprzeczyć, że media społecznościowe mają również pozytywne aspekty. Oto kilka z nich.
1. Zachęcają ludzi do poprawiania swojego stanu zdrowia
Zdjęcia i przepisy pięknych sałatek publikowane na Instagramie, filmiki z treningami, które pomagają pozbyć się zbędnych kilogramów oraz posty influencerów stanowią dla wielu osób źródło inspiracji do poprawy własnego zdrowia.
Chociaż ta zaleta znajduje się na cienkiej granicy pozytywnego i negatywnego wpływu, to w rzeczywistości media społecznościowe zapewniają wsparcie i są platformami, które pozwalają różnym osobom debatować na temat swoich pomysłów. Takie środowisko tworzy swego rodzaju społeczność o zdefiniowanych celach.
Badanie przeprowadzone przez Journal of Health and Social Behavior udowodniło, że związki społeczne mogą zapewniać dużą dozę wsparcia emocjonalnego, co przekłada się na poprawę ogólnego stanu zdrowia.
Dowiedz się więcej: Brak przyjaciół szkodzi Twojemu zdrowiu!
2. Pozwalają nawiązać kontakt z ludźmi z całego świata
Chociaż większość osób wykorzystuje takie platformy do utrzymywania kontaktu lub odnawiania związków z rodziną i przyjaciółmi, to pozwalają one każdej osobie z łączem internetowym nawiązywać interakcje i rozmawiać z ludźmi z każdego miejsca na świecie.
W mediach społecznościowych wystarczy wykonać zaledwie kilka kliknięć, aby stać się czyimś przyjacielem lub obserwować osoby w krajach, o których mogłaś nawet nigdy wcześniej nie słyszeć.
3. Umożliwiają natychmiastową komunikację
Telefony stacjonarne i listy popadły w zapomnienie wraz z nadejściem mediów społecznościowych. Wystarczy, że zostawisz komentarz pod jednym z postów osoby, z którą chcesz się skontaktować, a gdy Ci odpowie otrzymasz natychmiastową notyfikację.
Co więcej, większość platform nie służących do rozmów posiada możliwość wysłania bezpośredniej wiadomości. Dzięki temu wystarczy, że użyjesz smartfona, komputera lub laptopa, a będziesz w stanie wysyłać i otrzymywać wiadomości z całego świata.
4. Dostarczają wiadomości w czasie rzeczywistym
Wiek Internetu sprawił, że nie tylko media mogą relacjonować na żywo różne wydarzenia. Wydaje się, że obecnie każdy ma obowiązek pomagać rozprzestrzeniać wiadomości, aby reszta świata dowiedziała się o tym, co się dzieje.
Trudno jest uwierzyć, że wcześniej ludzie musieli czekać do następnego dnia, aby przeczytać wiadomości lub czekać na serwisy z wiadomościami w telewizji. Teraz nie musisz już czekać tak długo. Wystarczy, że przeszukasz media społecznościowe, a zyskasz wszystkie informacje, jakich potrzebujesz.
5. Stanowią narzędzia do egzekwowania przestrzegania prawa
Media społecznościowe stały się narzędziami wykorzystywanymi przez służby porządkowe w celu namierzania i aresztowania osób, które decydują się chwalić swoimi zbrodniami w Internecie. Obejmują on zarówno niewłaściwe zachowanie, jak i przestępstwa z nienawiści.
Co więcej, w Stanach Zjednoczonych 73% policjantów stwierdziło, że media społecznościowe pozwalają im szybciej kończyć śledztwa. Poza tym eksperci szacują, że 85% departamentów policji w Hiszpanii wykorzystuje je w celu badania i rozwiązywania spraw kryminalnych.
6. Zwiększają widoczność marki
Bez względu na to, czy masz swoją własną markę czy też prowadzisz firmę, media społecznościowe stanowią dobry sposób na dotarcie do nowych i stałych klientów. Coraz więcej przestrzeni cyfrowych służy za wystawy i sprzedaje produkty, zarówno w zakresie tej samej platformy, jak i przekierowując klientów do Twojej strony internetowej.
Media społecznościowe stały się również największym sprzymierzeńcem freelancerów, przedsiębiorców oraz małych firm, które nie byłby w stanie funkcjonować w taki sam sposób, jeśli takie kanały by nie istniały.
7. Mogą poprawić wyniki w szkole
Badanie przeprowadzone przez Grunwald Associates LLC. we współpracy z The National School Boards Association wykazało, że 60% uczniów, którzy wykorzystują media społecznościowe, czyni to, aby dyskutować o kwestiach związanych ze swoją edukacją.
Poza tym eksperci wiedzą, że 50% z nich wykorzystuje je, aby rozmawiać na temat pracy domowej. Odkryli również, że programy z wykorzystaniem mediów społecznościowych, w których biorą udział uczniowie, mogą poprawić ich stopnie o 50% i w znaczący sposób zmniejszają nieobecność w szkole.
8. Pomagają nieśmiałym lub odizolowanym osobom nawiązać kontakt z innymi
Badanie opublikowane w Common Sense Media wykazało, że 29% odczuwa mniejszą nieśmiałość i jest bardziej otwarta podczas wykorzystywania mediów społecznościowych. Poza tym 20% nastolatków stwierdziło, że korzystanie z tych platform poprawiło ich poczucie własnej wartości, popularność oraz zrozumienie innych.
Eksperci wiążę te wyniki z anonimowością zapewnianą przez takie media. Dzięki nim dzieci, nastolatkowie i młodzi dorośli, którzy mają problemy z nawiązywaniem relacji z innymi, czują się bardziej komfortowo podczas rozmów i interakcji, co poprawia ich poczucie własnej wartości.
9. Pozwalają dzielić się wiedzą i uczyć się
Media społecznościowe to również platformy służące do zdobywania wiedzy i uczenia się. Możesz podzielić się na nich tym, co wiesz, jak również uczyć się od innych, którzy czynią to samo, wykorzystując w tym celu artykuły naukowe, filmiki, kursy, czy wirtualne zajęcia.
10. Zapewniają innowacyjność i zróżnicowanie
W mediach społecznościowych od momentu ich powstania zaszły znaczące zmiany. Platformy, które stworzono w celu dzielenia się zdjęciami i filmikami z przyjaciółmi i rodziną, stały się uniwersalnymi platformami, które można na przykład wykorzystać do kupowania i sprzedawania produktów oraz usług.
Media społecznościowe i ich wady
Media społecznościowe są również pełne niebezpieczeństw, na które zawsze należy uważać.
W dalszej części artykułu przyjrzymy się bliżej najważniejszym z nich.
1. Stanowią zagrożenie dla prywatności
Im więcej danych jest udostępnianych w mediach społecznościowych, tym mniejsza staje się nasza prywatność. Niektóre umowy z użytkownikami pozwalają nawet platformom wykorzystywać zamieszczane przez nich treści.
Musisz również uważać na dane, które dotyczą Twojej prywatności. Dzielenie się adresami i zdjęciami osób nieletnich to tylko kilka zachowań, które mogą stanowić zagrożenie dla Twojego bezpieczeństwa.
2. Sprawiają, że stajemy się celem cyberprzemocy, pedofilów oraz sextingu
Chociaż wydaje się, że takie niebezpieczeństwa najczęściej dotykają dzieci, nastolatków i młodych dorosłych, to w rzeczywistości każdy może paść ich ofiarą.
W ekstremalnych przypadkach takie praktyki mogą prowadzić do:
- Stresu i stanów lękowych,
- Depresji,
- Wykorzystywania seksualnego i gwałtu,
- Samobójstwa.
Przeczytaj również: Nękanie wśród dzieci: jego ofiarą może paść każdy!
3. Rozpowszechniają fałszywe lub nierzetelne informacje
Kolejna wada mediów społecznościowych to prędkość z jaką ludzie rozprzestrzeniają fałszywe informacje. Celem fałszywych informacji (fake newsów), które stały się niezwykle popularne, jest wprowadzanie w błąd i wyrządzanie ludziom szkody.
Dlatego też należy sprawdzać wszystko w kilku źródłach oraz być w stanie odróżnić prawdziwe wiadomości od fałszywych.
4. Zmniejszają ilość interakcji twarzą w twarz
Łatwość komunikowania się przez ekran i kliknięcia przełożyła się na spadek podstawowych i tradycyjnych działań, takich jak choćby rozmowy twarzą w twarz.
Chociaż trudno jest w to uwierzyć, to takie działanie może na dłuższą metę odbijać się na Twoim stanie, ponieważ nie pozwala Ci rozwijać umiejętności społecznych, które są niezbędne poza platformami społecznościowymi. W związku z tym niektórzy eksperci przekonują, że media społecznościowe mogą zwiększać zachowania aspołeczne.
5. Zaburzają cykl snu
Media społecznościowe mogą działać uzależniająco i wpływać na czas, który przeznaczasz na odpoczynek. Istnieje związek między niebieskim światłem emitowanym przez komórki oraz zaburzeniami cyklu snu. Dzieje się tak, ponieważ wiele osób przedkłada rozmowę, interakcje lub przeglądanie stron nad odpoczynek.
6. Zmieniają tryb życia na bardziej siedzący
Aby być aktywnym w mediach społecznościowych, musisz prowadzić siedzący tryb życia. Na takich platformach spotykanie ludzi, wchodzenie z nimi w interakcje i rozmawianie wymaga siedzenia w miejscu przez dłuższy czas.
Niestety spędzanie ponad 70 minut w pozycji siedzącej każdego dnia może okazać się niezwykle szkodliwe dla Twojego ciała. Poza tym zbliża nas do prowadzenia głównie siedzącego stylu życia.
7. Wpływają negatywnie na wyniki w szkole, jeśli są używane zbyt często
Chociaż uczniowie, którzy korzystają z mediów społecznościowych, aby dyskutować na temat kwestii edukacyjnych mają zazwyczaj lepsze oceny, to badanie opublikowane w Educational Psychology Review wykazało, że osoby, które korzystają z Instagrama podczas uczenia się lub robienia pracy domowej mają raczej gorsze oceny.
To samo dotyczy osób, które logują się na swoje profile w mediach społecznościowych, publikują często posty i zdjęcia oraz ogólnie rzecz biorąc spędzają dużo czasu w takich przestrzeniach.
Ponieważ wyniki nie są jednoznaczne, eksperci zalecają, aby rodzice zainteresowali się tym jak ich dzieci wykorzystują portale społecznościowe oraz, jeśli zajdzie taka potrzeba, podjęli właściwą interwencję.
8. Mogą zwiększać ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych
Badanie opublikowane w American Journal of Health Behavior wykazało, że korzystanie z mediów społecznościowych wiąże się z wyższym prawdopodobieństwem rozwoju depresji i niepokoju. Jednocześnie eksperci szacują, że ich uzależniająca natura może wywoływać narcystyczne, hiperaktywne i buntownicze zachowania.
9. Zmniejszają produktywność
Właściwe wykorzystywanie mediów społecznościowych może poprawiać produktywność. Jednak niewłaściwe korzystanie z takich portali prowadzi do marnowania dużych ilości czasu.
W 2018 r. dorośli spędzali w mediach społecznościowych około 142 minut każdego dnia. W 2019 r. ilość czasu spędzanego na takich portalach wzrosła do dwóch i pół godzin. Z kolei w 202o r. osiągnęła trzy godziny.
Oznacza to, że ludzie spędzają w mediach społecznościowych więcej czasu niż poświęcają na jakiekolwiek inne aktywności, takie jak oglądanie telewizji, uprawianie sportu i robienie zakupów.
10. Zwiększają ryzyko padnięcia ofiarą przekrętów i kradzieży tożsamości
Oszustwa w mediach społecznościowych zdarzają się niezwykle często. Z tego powodu powinnaś podchodzić ostrożnie do oferowanych nagród, kuponów zniżkowych, ofert pracy, możliwości biznesowych, ankiet, zbiórek, itp. Poza tym uważaj na fałszywe specjalne oferty, które “pozwalają” Ci zmienić kolory i style danej platformy.
Kolejne niebezpieczeństwo związane z używaniem mediów społecznościowych to kradzież tożsamości. Niektórzy popełniają takie przestępstwo w celach zarobkowych, a praktyka ta wiąże się z takimi przestępstwami jak oszustwa. Jeśli padniesz ofiarą takiego przestępstwa, musisz natychmiast zgłosić je na policję.
Przeczytaj również: Lęk społeczny – 5 sposobów radzenia sobie z nim
Zalety i wady mediów społecznościowych zależą od tego, jak będziesz z nich korzystać
Od momentu pojawienia się mediów społecznościowych na początku tego wieku w sposobach komunikacji doszło do prawdziwej rewolucji. Portale społecznościowe, tak jak wszystkie kwestie w naszym życiu, mają swoje plusy i minusy.
Dlatego też należy wykorzystywać je w sposób świadomy. Dzięki temu będziemy mogli cieszyć się jak największymi korzyściami i uniknąć wpadnięcia w pułapkę ich wad.
Do najważniejszych zalet mediów społecznościowych zaliczamy fakt, że pozwalają one łączyć się nam z ludźmi z całego świata, stanowią natychmiastowy środek masowego przekazu, zapewniają dostęp do informacji w czasie rzeczywistym, są źródłem inspiracji do poprawy zdrowia i oferują innowacyjność oraz uniwersalność.
Z kolei niektóre z wad mediów społecznościowych to zagrożenie dla prywatności, zwiększanie ryzyka stania się ofiarą cyberprzemocy, czynów pedofilskich i sextingu, zaburzają cykl snu, prowadzą do rozwoju siedzącego trybu życia i mogą narażać Cię na oszustwa i kradzież tożsamości.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Umberson, D., & Montez, J. K. (2010). Social relationships and health: a flashpoint for health policy. Journal of health and social behavior, 51 Suppl(Suppl), S54–S66. https://doi.org/10.1177/0022146510383501
- Lexis Nexis [Published July 18, 2012]. Role of Social Media in Law Enforcement Significant and Growing. Available from: https://www.lexisnexis.com/en-us/about-us/media/press-release.page?id=1342623085481181
- Common Sense Media [Published June 26, 2012]. Social Media, Social Life: How Teens View Their Digital Lives, 2012. Available from: https://www.commonsensemedia.org/research/social-media-social-life-how-teens-view-their-digital-lives-2012/key-finding-2%3A-teens-more-likely-to-report-positive-impact–
- Espinosa, P., & Clemente, M. (2010). Media effects on antisocial behavior in children and adolescents. In M. Frías-Armenta & V. Corral-Verdugo (Eds.), Psychology of emotions, motivations and actions. Bio-psycho-social perspectives on interpersonal violence. Nova Science Publishers, 233–257.
- Marker, C., Gnambs, T. & Appel, M. (2018). Active on Facebook and Failing at School? Meta-Analytic Findings on the Relationship Between Online Social Networking Activities and Academic Achievement. Educ Psychol Rev 30, 651–677. https://doi.org/10.1007/s10648-017-9430-6
- Shensa, A., Sidani, J. E., Dew, M. A., Escobar-Viera, C. G., & Primack, B. A. (2018). Social Media Use and Depression and Anxiety Symptoms: A Cluster Analysis. American journal of health behavior, 42(2), 116–128. https://doi.org/10.5993/AJHB.42.2.11