Laktoza – dowiedz się czy masz nietolerancję
Można powiedzieć, że laktoza to takie “nowoczesne” pojęcie. Produkty mleczne zawierają coraz większe ilości elementów szkodliwych dla zdrowia. A może dopiero teraz zaczęliśmy zwracać uwagę na symptomy i wpływ żywności na nasz organizm?
Jakie objawy powoduje niestrawiona laktoza i jak sprawdzić, czy mamy nietolerancję? Koniecznie przeczytaj ten artykuł.
Nietolerowana laktoza: o co chodzi?
Zanim będziemy w stanie określić, czy laktoza stanowi problem dla naszego organizmu, dobrze jest dowiedzieć się czegoś więcej o tej przypadłości, która – de facto – dotyczy milionów ludzi na całym świecie.
Objawia się następująco: po wypiciu mleka (albo spożyciu produktów mlecznych, takich jak jogurty, śmietana, sery), zaczynamy odczuwać dolegliwości gastryczne. Jest to związane z niedoborem enzymu zwanego laktazą, naturalnie produkowanego przez jelita, którego funkcją jest dbanie o to, żeby laktoza była trawiona.
Wiele osób może cierpieć na nietolerancję. U niektórych jest to okres przejściowy, który potem sam z siebie znika, a u innych pojawia się w pewnym momencie życia i pozostaje już na zawsze.
Problem zazwyczaj nie dotyczy niemowląt. Poza wcześniakami, dla których laktoza może stanowić niebezpieczeństwo przez kilka pierwszych tygodni.
Wiele badań naukowych dowodzi, że symptomy nietolerancji pojawiają się zwłaszcza po osiągnięciu dorosłości. Mogą być związane z wieloletnim sposobem odżywania.
Wskazują również, że laktoza jest problemem w każdym zakątku świata. Istnieją jednak grupy dużo bardziej podatne na nietolerancję: azjatycko-amerykańska, rdzenni Amerykanie, Afroamerykanie, Latynosi i osoby pochodzące z południa Europy.
Jeżeli jelita są uszkodzone, mogą produkować dużo mniejszą ilość laktazy. Przyczynami problemów jelitowych mogą być: infekcje, urazy, interwencje chirurgiczne, choroba Crohna, celiakia.
Laktoza – objawy nietolerancji
- Biegunka.
- Mdłości.
- Gazy.
- Bóle brzucha.
- Uczucie cieżkości i wzdęcia.
Diagnozę można postawić, jeżeli po spożyciu produktów mlecznych, przejawiamy powyższe symptomy. Istnieją też specyficzne badania lekarskie:
- Oddech: badanie polega na wypiciu płynu, w którym jest obecna laktoza, i przeanalizowaniu wydychanego powietrza. W ten sposób sprawdza się czy laktoza została odpowiednio strawiona.
- Kał: ten rodzaj badania przeprowadza się zwłaszcza u niemowląt i małych dzieci.
Laktoza – inne pytania (i odpowiedzi)
Aby móc kontrolować objawy nietolerancji, zaleca się wprowadzić zmiany w sposobie odżywiania. Możliwe, że laktoza przestanie stanowić dla Ciebie problem, jeżeli sięgniesz po produkty mleczne w mniejszych ilościach i powoli zaczniesz zwiększać dawkę.
Zacznij, na przykład, od jednej szklanki mleka co trzy dni albo jogurtu raz na tydzień. Z biegiem czasu zwiększ ilość i częstość spożywania.
Musisz zrwacać szczególną uwagę na to jak się czujesz po produktach mlecznych. Staraj się pić mleko odtłuszczone i sięgać po sery, które nie są zbyt fermentowane.
Poniżej podamy Ci listę produktów, w których obecna jest laktoza, i które mogą mieć wpływ na układ trawienny:
- Lody.
- Śmietana.
- Masło.
- Sery.
- Twaróg.
- Mleko.
Oprócz tych wyżej wymienionych, niektóre produkty przetworzone:
- Wafle i naleśniki.
- Bułki słodkie i ciastka.
- Płatki śniadaniowe.
- Chleb i bułki.
- Margaryna.
- Zupy błyskawiczne.
- Dipy do sałatek.
- Kremy.
- Śmietanka do kawy.
- Mleko w proszku.
A co z wapniem?
Opinie są podzielone: część jest za, a część przeciw produktom mlecznym. Wiadomo, że potrzebujemy wapnia, żeby być zdrowym i silnym. Niektórzy twierdzą, że mleko jest najlepszym istniejącym źródłem wapnia, a inni, że są alternatywy z dużo większą ilością tego pierwiastka.
Jeżeli nie tolerujesz laktozy, ale nie chcesz mieć problemów, na przykład, z układem kostnym, czas wprowadzić do Twojej diety inne pokarmy bogate w wapń:
- Łosoś
- Sardynki
- Brokuły
- Szpinak
- Boćwina.
- Pomarańcze.
- Orzechy.
- Rośliny strączkowe.
- Migdały.
- Fasola.
- Mleko sojowe (i jego pochodne).
Musicie też wziąć pod uwagę, że nasz organizm potrzebuje witaminy D, niezbędnej dla odpowiedniej absorpcji wapnia. Jest ona obecna w jajkach, wątróbce, rybach morskich (łosoś, sardynki i tuńczyk).
Jeżeli jesteś wegetarianinem, możesz podnieść poziom witaminy D, przebywając na słońcu 15 minut dziennie. Pamiętaj, żeby – podczas lata – unikać promieni słonecznych między 11:00 i 15:00.
Istnieją produkty, które naprawdę utrudniają absorpcję wapnia. Mówimy tu o słodkich napojach gazowanych (przede wszystkim te typu “cola”), herbacie, kawie i czekoladzie. Staraj się ich unikać podczas, przed i zaraz po posiłkach. Za ich sprawą wapń nie jest w stanie dotrzeć do naszych organów tak jak należy.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Szilagyi A, Ishayek N. Lactose Intolerance, Dairy Avoidance, and Treatment Options. Nutrients. 2018 Dec 15;10(12):1994. doi: 10.3390/nu10121994. PMID: 30558337; PMCID: PMC6316316.
- Misselwitz B, Butter M, Verbeke K, Fox MR. Update on lactose malabsorption and intolerance: pathogenesis, diagnosis and clinical management. Gut. 2019 Nov;68(11):2080-2091. doi: 10.1136/gutjnl-2019-318404. Epub 2019 Aug 19. PMID: 31427404; PMCID: PMC6839734.
- Oak SJ, Jha R. The effects of probiotics in lactose intolerance: A systematic review. Crit Rev Food Sci Nutr. 2019;59(11):1675-1683. doi: 10.1080/10408398.2018.1425977. Epub 2018 Feb 9. PMID: 29425071.