Jedzenie ryb z rtęcią podczas ciąży a autyzm

Wpływ rtęci na dzieci autystyczne jest coraz bardziej ewidentny. W poniższym artykule przedstawimy wnioski najnowszych badań na ten temat.
Jedzenie ryb z rtęcią podczas ciąży a autyzm
Maricela Jiménez López

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Maricela Jiménez López.

Ostatnia aktualizacja: 14 grudnia, 2018

Czy jedzenie ryb z rtęcią podczas ciąży ma związek z autyzmem? Po dziesięcioleciach badań szukających przyczyny występowania tego zaburzenia u dzieci, pytanie to wciąż pozostaje bez jednoznacznej odpowiedzi.

Wynika to z faktu, że pod uwagę brane jest wiele różnych czynników. Jednym z nich jest mianowicie jedzenie ryb z rtęcią.

Czym jest autyzm?

Autyzm, znany jest również jako “spektrum zaburzeń autystycznych”, z ang. Autism Spectrum Disorder (ASD). Jest on neurobiologicznym zaburzeniem rozwojowym, które zaczyna się w okresie pierwszych trzech lat życia i trwa przez cały jego bieg.

Ogólnie rzecz biorąc wyróżniamy dwa podstawowe objawy kojarzone z autyzmem:

  • Trwałe trudności w komunikowaniu się i niezdolność do interakcji społecznych.
  • Ograniczone i powtarzalne wzorce zachowań, zainteresowań i czynności.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Koniecznie przeczytaj również ten artykuł: Zaburzenia przyjmowania pokarmów u dzieci

Dziecko z autyzmem układa zabawki w linii prostej

Niektóre cechy, które mogą wskazywać na ASD u dzieci to:

  • Brak komunikacji z innymi dziećmi w przedszkolu kub szkole.
  • Niezdolność do zabaw udawanych (np. troska o lalki, zabawa w dom, zabawa samochodami z imitacją ruchu ulicznego, itd.).
  • Unikanie kontaktu wzrokowego i brak rozumienia wyrazu twarzy innych osób. Oprócz tego dzieci z autyzmem nie uśmiechają się podczas normalnych kontaktów z innymi.
  • Ich sposób mówienia, o ile mówią, jest bardzo dosłowny, prosty (dlatego też nie są one w stanie zrozumieć żartów, sarkazmu, podtekstów i metafor).

Szeroko wyrażaną opinią wśród badaczy jest stwierdzenie, że zaburzenie to ma podłoże genetyczne.

Przeczytaj również ten artykuł: Zaburzenia mowy u dzieci – 6 ćwiczeń

Jedzenie ryb z rtęcią podczas ciąży oraz wpływ rtęci na rozwój autyzmu

Badania wykazują, że niektóre metale, do których zalicza się również rtęć, spożywane przez ciężarne kobiety mogą mieć wpływ na autyzm u ich dzieci.

Rtęć to pierwiastek chemiczny o symbolu Hg i liczbie atomowej 80. W literaturze starożytnej określano ją mianem płynnego srebra lub żywego srebra. Pierwiastek ten rzeczywiście ma wygląd podobny do srebra i znajduje się w bloku D układu okresowego pierwiastków. Jest on jedynym pierwiastkiem metalicznym, występującym w normalnych warunkach laboratoryjnych w stanie ciekłym.

W badaniu przeprowadzonym przez Uniwersytet w Bristolu, naukowcy przeanalizowali dane zebrane od ponad czterech tysięcy kobiet ciężarnych. Wykryli oni wówczas związek pomiędzy poziomem rtęci w krwi matki oraz wystąpieniem ASD u ich dzieci obserwowanych do 11 roku życia.

Dlatego też doszli oni do wniosku, że istnieje tutaj konkretna zależność. Jedzenie ryb z rtęcią przez kobiety ciężarne ma wpływ na rozwój autyzmu u ich dzieci.

Wnioski z badania

Badanie dotyczyło noworodków z byłego hrabstwa Avon w Anglii, urodzonych w latach 1991 i 1992. Obecnie badaniem zajmuje się George Davey Smith. Badanie objęło ogółem 15 247 ciężarnych kobiet, których daty porodu były wyznaczane na okres między kwietniem 1991 a grudniem 1992 roku. Od tego czasu zarówno rodzice, rodzeństwo, jak i przyszłe dzieci uczestników stały się częścią tego badania.

Ryby - jedzenie ryb z rtęcią w ciąży

Wyniki badania wskazują, że 4484 kobiety ciężarne miały wysoki poziom rtęci we krwi. Jednocześnie kobiety te oznajmiły, że głównym źródłem mięsa spożywanego podczas ciąż były ryby. Z tej liczby kobiet, 117 z nich urodziło dziecko z autyzmem. Natomiast spośród noworodków, tylko 45 z nich miało rtęć we krwi.

Warto jednak wspomnieć, że wiele z pozostałych matek należało do niższych klas socjalno-ekonomicznych. Stąd też wniosek, że ze względów materialnych nie spożywały one zbyt dużo ryb podczas ciąży. Ich dzieci były więc mniej narażone na ten czynnik ryzyka.

Kolejnym wnioskiem wysuniętym przez badaczy jest fakt, że autyzm dotknął większy odsetek dzieci, których matki miały wysoki poziom rtęci we krwi w pierwszej połowie ciąży.

Stąd, główną konkluzją badania jest stwierdzenie, że znacząca konsumpcja ryb w początkowej fazie ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia spektrum zaburzeń autystycznych u dzieci.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Kakita A, Inenaga C, Sakamoto M, et al. Neuronal migration disturbance and consequent cytoarchitecture in the cerebral cortex following transplacental administration of methylmercury. Acta Neuropathol (Berl) 2002;104:409–417.
  • Harada M. Minamata disease: methylmercury poisoning in Japan caused by environmental pollution. Crit Rev Toxicol. 1995;25:1–24
  • Amin-Zaki L, Elhassani S, Majeed MA, et al. Intra-uterine methylmercury poisoning in Iraq. 1974;54:587–595.
  • Kraepiel AM, Keller K, Chin HB, et al. Sources and variations of mercury in tuna. Environ Sci Technol. 2003;37:5551–5558.
  • Grandjean P, Weihe P, White RF, et al. Cognitive deficit in 7-year-old children with prenatal exposure to methylmercury. Neurotoxicol Teratol. 1997;19:417–428.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.