Jąkanie - rodzaje tego defektu mowy

Jąkanie to jedno z popularniejszych zaburzeń mowy. Odkryj jakie są możliwości leczenia, które mogą zmniejszyć ten uciążliwy problem.
Jąkanie - rodzaje tego defektu mowy

Ostatnia aktualizacja: 23 sierpnia, 2022

Czym tak naprawdę jest jąkanie, jakie są jego objawy i jakie czynniki mogą spowodować jego rozwinięcie? W jaki sposób pracować logopedycznie z dziećmi, u których zdiagnozowano to zaburzenie mowy? Czy wiesz, że istnieją różne rodzaje jąkania, które mają różne przyczyny?

W poniższym artykule porozmawiamy na ten temat oraz  zobaczymy, w jaki sposób można postarać się rozwiązać ten krępujący problem.

Czytaj dalej i dowiedz się więcej!

Jąkanie: rodzaje i metody leczenia

Jąkanie u dziecka

Jąkanie jest problemem, który wpływa znacząco na płynność mowy, jej czytelność oraz pewność siebie danej osoby. Wśród osób cierpiących na to zaburzenie wiele powtarza niektóre słowa, przerywa własną mowę i ma trudności z wyrażeniem się.

W tym artykule odkryjemy różne typy jąkania, które istnieją i jak można je leczyć.

Jak wskazuje artykuł opublikowany w czasopiśmie Focus and Management of Stuttering, problem ten charakteryzuje się generalnym  brakiem płynności podczas mówienia. Przejawia się to w postaci powtarzania słów, sylab, długich przerw i blokad.

Ale czy wiemy dlaczego ten problem pojawia się na pierwszym miejscu?

We wspomnianym artykule specjaliści szacują, że aż 70% przypadków jąkania ma związek z historią rodzinną. Dlatego też, jeśli w rodzinie jest ktoś, kto cierpiał (lub cierpi) na tą dolegliwość, jest duże prawdopodobieństwo, że jego potomek również będzie ją miał.

Rodzaje jąkania

Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy, że istnieje wiele różnych typów jąkania. Poniżej opiszemy w kilku słowach na czym polegają różnice i specyficzne cechy, każdego z typów.

  • Jąkanie rozwojowe: występuje, gdy dzieci dopiero uczą się mówić. Zwykle znika, gdy dziecko opanuje wszystkie umiejętności mówienia i nabierze wprawy w posługiwaniu się językiem i mową.
  • Neurogenne: spowodowane upadkiem, ciężkim urazem głowy, a nawet udarem mózgu. en typ może być nieodwracalny i pojawić się w każdym momencie życia.
  • Kloniczny: dziecko nie jest w stanie mówić płynnie, ponieważ mimowolnie powtarza sylaby i słowa.
  • Toniczne: dziecko cierpi na skurcze, które na siłę przerywają jego mowę. Kiedy ten typ jest połączony z poprzednim (klonicznym), nazywa się to jąkaniem mieszanym.
  • Jednak ze wszystkich rodzajów jąkania, ten, który zwykle występuje u dzieci, to typ mieszany.

Czytaj dalej, aby poznać różne opcje leczenia każdego z typów jąkania!

Jak leczy się to zaburzenie mowy?

W zależności od rodzaju i genezy jąkania się dziecka, będzie ono traktowane na różne sposoby. Ważne jest to, że im szybciej rozpocznie się leczenie, tym szybciej ten problem się poprawi i pozwoli dziecku mówić płynnie i bez przeszkód.

Terapia mowy

Logopeda

Kiedy dziecko zostanie zdiagnozowane z tym zaburzeniem mowy, powinno rozpocząć uczestnictwo w terapii mowy, niezależnie od rodzaju i genezy jąkania. Podczas tego typu terapii dziecko otrzyma narzędzia oraz ćwiczenia pomagające opanować fizyczne i psychiczne aspekty jąkania.

Jąkanie – logopedyczne techniki zmniejszania i eliminacji tego problemu

  • Nauka nieco wolniejszej, ale dokładniejszej mowy.
  • Praca nad oddychaniem i uspokojeniem lęku.
  • Ćwiczenia wzmacniające pewność siebie.

Terapia logopedyczna zwykle daje bardzo dobre rezultaty i jest sposobem na zmniejszenie lęku dziecka. Często nieleczone jąkanie się pogarsza, ponieważ dzieci się denerwują lub boją się ośmieszyć przed kolegami.

W przypadku dziecka cierpiącego na jąkanie neurogenne można również zastosować terapię poznawczo-behawioralną. Pozwoli ona zdeterminować przyczyny lęków.

Jąkanie – pomocne urządzenia elektryczne

Istnieje kilka urządzeń technologicznych, które mogą pomóc zredukować rodzaje jąkania. Najpopularniejsze w tej chwili urządzenia to swego rodzaju słuchawki (podobne do aparatu słuchowego).

Jedną z pomocniczych metod terapii jąkania jest echokorekcja (ang. DAF – delayed auditory feedback). Naukowcy zauważyli, że jeżeli pacjent słyszy swój głos z minimalnym (prawie niezauważalnym) wygenerowanym opóźnieniem, to naturalnie jego tempo mowy jest wolniejsze, a częstotliwość zająknięć znacznie obniża się.

Dla niektórych osób może to być świetny sposób na osiągnięcie zauważalnej poprawy w płynności mowy.

Najlepszą terapią dla każdego rodzaju jąkania jest praca z logopedą i cierpliwość

Dostępnych jest wiele sposobów leczenia oraz terapii. Mogą one w znacznym stopniu poprawić upłynnienie mowy u części jąkających się, nawet do tego stopnia, że większość ludzi nie będzie w stanie rozpoznać problemu.  Jednakże obecnie zasadniczo nie ma cudownego „lekarstwa” na to zaburzenie.

Pomimo istnienia tych wszystkich nowoczesnych opcji leczenia, to właśnie rodzice muszą odgrywać aktywną rolę w poprawie jąkania się u swojego dziecka.

To właśnie codzienne domowe ćwiczenia dają najlepsze efekty. Rodzice muszą uzbroić się w cierpliwość i postępować zgodnie z zaleceniami specjalistów logopedów. Koniecznie unikaj karcenia, krzyków lub złoszczenia się na dziecko – to tylko pogorszy jego stres i wzmocni jąkanie.

Podsumowanie – terapia w przypadku jąkania

Wiele osób boryka się z problemem jąkania już od dzieciństwa. W dzisiejszych czasach, dostępność różnych możliwości terapii otwiera drzwi do zminimalizowania efektów tego defektu mowy. Wykonywanie ćwiczeń w domu, chwalenie dziecka, nie przysparzanie mu dodatkowego stresu oraz cierpliwość – oto kluczowe kroki do poprawy.

Czy kiedykolwiek cierpiałeś na jąkanie? Czy ktoś w twoim otoczeniu cierpi na ten problem? Mamy nadzieję, że ten artykuł pomógł ci choć trochę lepiej zrozumieć, na czym polega to zaburzenie. Ponadto pomoże zrozumieć ci lepiej osoby, które na nie cierpią.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Almonte, C., Lecaios, S., Schwalm, E., Ch, S., & Astric, M. (1987). Aspectos clínicos y psicopatológicos de la tartamudez precoz patológica. Revista chilena de pediatría58(6), 456-460.
  • García Morales, Dailys, & Morejón Barrueto, Yanet. (2015). Consejos a la familia para evitar la aparición de la tartamudez. MediSur13(5), 575-577. Recuperado en 31 de marzo de 2019, de http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1727-897X2015000500003&lng=es&tlng=es.
  • Sangorrín, J. (2005). Disfemia o tartamudez. Revista de neurología41(1), 43-46.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.