Infuzja doszpikowa: opieka po zabiegu

Przejrzane i zatwierdzone przez: biotechnolog Alejandro Duarte.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Infuzja doszpikowa, nazywana również kaniulacją szpikową, to technika odgrywająca kluczową rolę w sytuacjach zagrażających życiu. Jednak nie powinna trwać dłużej niż 24 godziny.

Infuzja doszpikowa to forma dostępu naczyniowego stosowana jedynie w stanie zagrożenia życia. Lekarze wykorzystują ją, aby podawać pacjentom niezbędne leki i płyny. Procedurę tą nazywa się również kaniulacją szpikową, ma ona  wiele zalet. Mimo tego nadal nie jest zbyt powszechnie znana ani często spotykana.

Lekarze nie polecają stosować tej metody dłużej niż 24 godziny. Po wykorzystaniu jej do uzupełnienia właściwej ilości płynów, lekarz podejmie decyzję o wykonaniu dojścia do żyły (głównej lub obwodowej).

Na czym polega infuzja doszpikowa?

Kiedyś technika ta była wykorzystywana głównie u dzieci, które nie ukończyły jeszcze szóstego roku życia. Lekarze decydowali się na nią po trzech nieudanych próbach wykonania kaniuli dożylnej obwodowej.

Jednak dzięki rozwojowi medycyny w dzisiejszych czasach procedura ta sprawdza się również u osób dorosłych. Można stosować ją u pacjentów w stanie krytycznym bez względu na ich wiek, jeśli tylko lekarze nie są w stanie szybko uzyskać dostępu dożylnego.

Program zaawansowanych zabiegów ratunkowych po urazach zaleca stosowanie infuzji doszpikowej u każdego pacjenta, który nie jest w stanie przyjmować leków drogą dożylną, przed rozpoczęciem prób uzyskania dostępu do żyły głównej. Procedura sprawdza się zarówno w przypadku dzieci, jak i dorosłych.

Infuzja doszpikowa jest w stanie zastąpić kaniulację dożylną ponieważ jama szpikowa długich kości składa się z sieci sinusoidalnych naczyń włosowatych. Łączą się one z układem żył głównych, który jest w stanie szybko i skutecznie transportować leki i płyny do układu krążenia.

Takie działanie przypomina podawanie leku do żyły obwodowej. Poza tym przy infuzji doszpikowej nie ma ryzyka zapadnięcia się żyły, nawet jeśli dojdzie do zatrzymania krążenia i oddechu. Dlatego też to niezwykle bezpieczna metoda pozwalająca uzyskać dostęp do układu naczyniowego, która ma duże szanse powodzenia.

Opieka pozabiegowa

Uzyskanie właściwego dostępu dożylnego odgrywa kluczową rolę u pacjentów znajdujących się w sytuacjach wymagających natychmiastowego udzielenia opieki medycznej.

Fakt, że dostęp obwodowy jest często niemożliwy lub jego wykonanie wywołuje opóźnienia przekłada się w takich przypadkach na znaczną utratę zasobów i czasu. Tym samym infuzja doszpikowa staje się jeszcze ważniejsza.

Członkowie personelu medycznego, którzy ją przeprowadzają, powinni być świadomi opieki, jakiej potrzebuje każdy pacjent. Powinni również wiedzieć jakie leki można podawać za pomocą tej metody oraz znać najlepsze techniki wkucia.

Ta procedura otwiera drogę do układu krążenia. Właśnie dlatego opieka pozabiegowa nad pacjentami, u których wykonano infuzję doszpikową, jest podobna do opieki w przypadku kaniulacji dożylnej obwodowej.

Członek personelu medycznego musi zwracać uwagę na różne kwestie, między innymi:

• Kolor krwawienia,
• Obecność tętna obwodowego,
• Temperatura i wygląd,
• Ból, jeśli pacjent jest przytomny, i natężenie stanu zapalnego w okolicy wkłucia. Oba te czynniki wskazują czy rozwija się stan zapalny.

Poza tym personel medyczny musi również co 5 godzin dezynfekować miejsce wkłucia, aby nie dopuścić do rozwoju infekcji. Muszą także zapisywać wszystko, co robią podczas infuzji doszpikowej w karcie pacjenta.

Opieka pielęgniarska

Nie zaleca się stosowania opatrunku okluzyjnego, ponieważ zmiękcza on skórę. Poza tym należy pamiętać, że to technika tymczasowa i nie powinna być stosowana przez dłużej niż 24 godziny ze względu na ryzyko wystąpienia komplikacji.

Infuzja doszpikowa powinna być usunięta tak szybko, jak to tylko możliwe. Jeśli okaże się to konieczne, należy zastosować inne dojście dożylne. Jednak dzięki zastosowaniu niektórych urządzeń (FAST1) okres infuzji doszpikowej można wydłużyć do 72 godzin bez ryzyka wystąpienia komplikacji.

Należy wspomnieć, że istnieje kilka możliwych komplikacji, a większość z nich jest wtórna i pojawia się w wyniku użycia złej techniki. Tym samym aby wykorzystać tą metodę we właściwy sposób niezbędna jest prawidłowa praca personelu medycznego.

Przed wyjęciem cewnika pielęgniarka musi zastosować środek antyseptyczny. Następnie musi uciskać miejsce wkłucia przez 5 minut, używając w tym celu sterylnej gazy. Po usunięciu cewnika należy bacznie obserwować miejsce wkłucia przez minimum kilka godzin.