Hiperdoncja – przyczyny i leczenie
Hiperdoncja to schorzenie, w którym u danej osoby rozwijają się dodatkowe zęby, znacznie powyżej standardowej ilości (32 sztuki u dorosłych, 20 sztuk u dzieci). Szacuje się, że choroba ta występuje u 2-3% populacji.
No dobrze, ale co to właściwie jest hiperdoncja? Wyjaśnimy to szczegółowo poniżej. Powiemy Ci także, jakie są główne przyczyny tego schorzenia i sposoby jego leczenia.
Co to jest hiperdoncja?
Jak wspomnieliśmy wcześniej, hiperdoncja to nadmierna liczba zębów. U osoby z tym stanem dodatkowe zęby w czaszce są „nadliczbowe”. Większość z nich znajduje się w górnej szczęce, szczególnie w linii środkowej między siekaczami.
Najczęściej jest to mesiodens pomiędzy dwoma górnymi środkowymi siekaczami. Zwykle ma kształt podobny do sąsiednich zębów, chociaż istnieją różne rodzaje:
- w formie korka lub stożka,
- w kształcie molowym – molariform.
Hiperdoncja może oznaczać zmiany, które mogą być proste, mnogie lub powiązane z innymi syndromami.
Zęby te powodują zmiany, zajmując przestrzeń innych zębów lub opóźniając ich wyjście. Istnieją trzy rodzaje hiperdoncji:
- prosta: w szczęce znajduje się tylko jeden nadliczbowy ząb,
- mnoga: w szczęce jest kilka nadliczbowych zębów i trudniej jest je znaleźć,
- powiązana z innymi syndromami: na przykład dysplazja czaszkowo-twarzowa, zespół Ehlera-Danlosa czy rozszczep wargi.
Przeczytaj także: Zdrowe zęby – 5 nawyków, które pomogą Ci o nie zadbać
Przyczyny hiperdoncji
Nieprawidłowości w liczbie zębów w naszej jamie ustnej mogą występować domyślnie. Hiperdoncja to nadmierna liczba zębów, podczas gdy hipodoncja to brak niektórych zębów. Mogą one występować zarówno w uzębieniu tymczasowym, jak i stałym.
Przypadłość ta jest klasyfikowana, jeśli liczba zębów danej osoby jest wyższa niż 20 w uzębieniu tymczasowym i 32 w uzębieniu stałym.
Dokładna przyczyna jest wciąż nieznana, ale w hiperdoncji niesynchronicznej występuje element genetyczny. Nadliczbowe zęby są spowodowane nadmierną aktywnością komórek embrionalnych, które tworzą zęby. Może to wynikać z różnych przyczyn:
- miejscowe: powodowane infekcjami, urazami itp.
- ogólne: pośród nich znajdziemy te, które wynikają z syndromów.
Stan ten występuje częściej u mężczyzn, ze stosunkiem 2-1 w porównaniu do kobiet. Częściej dotyczy także uzębienia stałego, niż tymczasowego.
Leczenie hiperdoncji
Diagnoza tego stanu odbywa się przez wykonanie zdjęcia rentgenowskiego w celu oceny zębów. Może to wykazać objawy, takie jak opóźnione wyrastanie, złe położenie zębów i diastema.
Leczenie powinno być dostosowane do potrzeb każdego pacjenta i rodzaju nadliczbowych zębów.
Jak leczyć hiperdoncję?
Istnieją różne metody leczenia hiperdoncji. Lekarz musi przeprowadzić kilka testów, zanim podejmie decyzję, który z zębów usunąć.
Ekstrakcja
Ekstrakcja nadliczbowego zęba jest zazwyczaj zalecanym zabiegiem. Stosuje się go, aby uniknąć możliwych problemów z wyrośnięciem zęba lub umiejscowieniem zębów w szczęce.
Jednak wczesna ekstrakcja, szczególnie u dzieci, może uszkodzić wierzchołek sąsiednich zębów, które nie zostały jeszcze wytworzone. Z tego powodu specjalista musi przeprowadzić indywidualne badanie, aby ustalić, kiedy jest najlepszy czas na usunięcie dodatkowego zęba.
Może Cię zainteresuje: Zgrzytanie zębami czyli bruksizm – jak rozluźnić szczękę?
Ortodoncja
Zwykle po wykonaniu zabiegu usunięcia dodatkowego zęba, pacjent może potrzebować opieki ortodontycznej, aby wyrównać łuk i zachować przestrzeń dla kolejnego zęba.
Zastąpienie niewykształconego zęba
Istnieją przypadki hiperdoncji związane z brakiem zębów, a także takie, które powodują powstawanie zębów o nietypowych kształtach. W takich przypadkach nadliczbowy ząb może zastąpić ten brakujący, a dentysta może poprawić jego wygląd za pomocą korony lub forniru.
Podsumowując
Hiperdoncja występuje, gdy dana osoba ma więcej zębów niż powinna. Jest to stan związany z genetyką, ale może być również spowodowany innymi czynnikami, takimi jak uraz. Wybrane leczenie zależy od warunków każdej osoby. Dlatego też konieczne jest pełne studium przypadku.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Demiriz L, Durmuşlar MC, Mısır AF. Prevalence and characteristics of supernumerary teeth: A survey on 7348 people. J Int Soc Prev Community Dent. 2015;5(Suppl 1):S39–S43. doi:10.4103/2231-0762.156151
- Amini F, Rakhshan V, Jamalzadeh S. Prevalence and Pattern of Accessory Teeth (Hyperdontia) in Permanent Dentition of Iranian Orthodontic Patients. Iran J Public Health. 2013;42(11):1259–1265.
- Parolia A, Kundabala M, Dahal M, Mohan M, Thomas MS. Management of supernumerary teeth. J Conserv Dent. 2011;14(3):221–224. doi:10.4103/0972-0707.85791
- Meighani G, Pakdaman A. Diagnosis and management of supernumerary (mesiodens): a review of the literature. J Dent (Tehran). 2010;7(1):41–49.
- Subasioglu A, Savas S, Kucukyilmaz E, Kesim S, Yagci A, Dundar M. Genetic background of supernumerary teeth. Eur J Dent. 2015;9(1):153–158. doi:10.4103/1305-7456.149670
- Ata-Ali F, Ata-Ali J, Peñarrocha-Oltra D, Peñarrocha-Diago M. Prevalence, etiology, diagnosis, treatment and complications of supernumerary teeth. J Clin Exp Dent. 2014;6(4):e414–e418. Published 2014 Oct 1. doi:10.4317/jced.51499