Guzki tarczycy: objawy i przyczyny
Guzki tarczycy to przyrost komórek w tym narządzie pod postacią grudek lub obrzęków. Niektóre z nich są wykrywalne przez proste badanie organoleptyczne. Ale także wiele z takich guzków jest na tyle małych, że nie można ich wymacać poprzez badanie manualne szyi.
Guzki tarczycy mogą mieć postać twardą lub torbielowatą. W pewnym uproszczeniu torbiele są wypełnione płynem i pokryte specyficzną tkanką przypominającą kapsułkę, która osłania zawartość torbieli. Z kolei guzki twarde mają całkowicie jednorodną, stałą konsystencję.
Guzki mogą znajdować się w różnych częściach tarczycy, która składa się z dwóch płatów połączonych cienkim pasmem tkanki. Ten gruczoł zlokalizowany jest w szyi, a w normalnych warunkach nie można go wyczuć dotykając szyi palcami.
Ponieważ jedną z funkcji tarczycy jest wytwarzanie hormonów T3 i T4, guz w tym gruczole może mieć charakter funkcjonalny. Oznacza to, że jest on zdolny do wydzielania hormonów tak jak normalna tkanka tego narządu. W takich przypadkach zazwyczaj w organizmie pojawiają się objawy związane z nadprodukcją określonych hormonów.
Większość guzków tarczycy ma charakter łagodny i wielu lekarzy wykrywa je przypadkowo podczas konsultacji medycznej dotyczącej innego problemu ze zdrowiem. W każdym razie, ze względu na fakt, że niewielki procent takich guzków może powodować raka tarczycy, pacjent musi przejść dodatkowe badania wymagane do postawienia pełnej i rozstrzygającej diagnozy.
Guzki tarczycy i ich podstawowe przyczyny
Wykrycie guzków tarczycy w tarczycy może powodować obawy i nawet silny niepokój. Chociaż te zmiany są łagodne w większości przypadków, to jednak zawsze potrzebne są szczegółowe badania, aby to potwierdzić. W dalszej części naszego dzisiejszego artykułu wyjaśnimy Ci dokładniej, co powoduje guzki tarczycy i jak są one diagnozowane.
Przyczyny powstawania zmian w tym narządzie są różne, na zmianie diety począwszy, na proliferacji komórek złośliwych skończywszy. Oto niektóre z najważniejszych powodów wywołujących guzki tarczycy:
Brak wystarczających ilości jodu w diecie
Jeśli nie dostarczasz swojemu organizmowi wystarczającej ilości jodu z pożywienia, które jesz, niedobór tego pierwiastka może wywołać guzki tarczycy. Ta klasyczna i historyczna przyczyna większości chorób tego organu doprowadziła do tego, że co najmniej kilka krajów wprowadziło powszechny obowiązek sztucznego dodawania jodu do wielu produktów spożywczych, w tym między innymi soli kuchennej.
Zasady te zostały zatwierdzone w czasach, gdy w wielu częściach świata występowały wole, czyli charakterystyczny obrzęk szyi spowodowany niedoborem jodu.
Stan zapalny gruczołu tarczowego
Termin ten odnosi się po prostu do zapalenia tego organu. Gdy taki stan zapalny jest przewlekły i trwały, może powodować guzki tarczycy. Jedną z najpopularniejszych jego odmian jest przewlekłe limfocytowe zapalenie gruczołu tarczowego określane także jako choroba Hashimoto, którego objawami jest właśnie niedoczynność tarczycy.
Zapalenie tarczycy zwykle oznacza reakcję na procesy autoimmunologiczne, w trakcie których organizm atakuje swój własny gruczoł za pomocą wytwarzanych przez siebie przeciwciał.
Proliferacja normalnych komórek tarczycy
W niektórych okolicznościach normalne komórki tego narządu rosną w nieproporcjonalnych ilościach i tworzą w efekcie guzki tarczycy. Zjawisko to jest znane jako gruczolak tarczycy i zazwyczaj ma postać zmiany łagodnej.
Problem polega jednak na tym, że gruczolak może mieć charakter funkcjonalny. Innymi słowy, może być w stanie samodzielnie wytwarzać hormony i dodawać je do krwi. Taki stan rzeczy może powodować, że dana osoba zacznie uskarżać się na nadczynność tarczycy.
Gromadzenie się płynów
Guzki tarczycy mogą być także torbielowate. Innymi słowy, mogą to być wypełnione płynem „worki”. Są one łagodne i zwykle nie dają żadnych dodatkowych objawów, ani nie mają charakteru funkcjonalnego. Dlatego też nie są w stanie produkować samodzielnie hormonów.
Guzki tarczycy mogą pojawić się z powodu niedoboru jodu, zapalenia tarczycy, gromadzenia się płynów lub nieprawidłowego wzrostu komórek. Chociaż często są łagodne, najlepiej będzie jednak uzyskać pełną i prawidłową diagnozę za pomocą wszystkich niezbędnych badań zleconych przez lekarza.
Proliferacja komórek złośliwych
Najbardziej niebezpieczną postacią guzków tarczycy jest rak tarczycy. Na szczęście stanowi on niewielki procent wszystkich przypadków tej zmiany chorobowej. Dzięki wczesnemu wykryciu tego problemu leczenie i operacja mogą zapobiec jego rozprzestrzenianiu się.
Przeczytaj również: Czerniak złośliwy – czynniki ryzyka i rozpoznanie
Guzki tarczycy i ich typowe objawy
Guzki tarczycy zwykle nie powodują żadnych objawów, ponieważ wydają się małe i z reguły nie mają charakteru funkcjonalnego. W wielu przypadkach są one wykrywane dopiero za pomocą badania ultradźwiękowego (USG) tarczycy, które pacjent ma zlecane z innego powodu. Albo też poprzez tomografię komputerową okolicy szyi.
Gdy guzek jest wykrywalny z zewnątrz przez dotyk, oznacza to, że u pacjenta pojawiła się wystarczająco duża formacja, by się zająć nią bliżej. Sytuacje te może dostrzec lekarz podczas badania fizykalnego lub sam pacjent.
Jeśli wraz z wykrytym guzkiem pacjent ma inne objawy, takie jak utrata masy ciała, epizody obfitego pocenia się, zmiany bicia serca lub trudności w połykaniu, guzek może mieć charakter złośliwy. Chociaż ostateczna diagnoza może wykazać, że ta konkretna zmiana jest łagodna, to jednak obecność tych objawów wymusza przyspieszenie przeprowadzenia metod jej zdiagnozowania.
Z drugiej strony, jeśli masz do czynienia z funkcjonalnymi guzkami tarczycy zdolnymi do wytwarzania hormonów i przekazywania ich do krwiobiegu, wówczas najważniejsze objawy wskazują po prostu nadczynność tarczycy. Pacjent będzie cierpiał z powodu tachykardii, braku siły, zmian w paznokciach i włosach, biegunki, drażliwości i braku przyrostu masy ciała pomimo zwiększonego spożycia jedzenia.
W niektórych przypadkach, gdy guzki tarczycy osiągają znaczne rozmiary, lekarz lub pacjent mogą je wykryć podczas badania fizykalnego.
Rozpoznanie i diagnozowanie guzków tarczycy
Kiedy guz tarczycy zostanie wykryty poprzez dotyk lub w trakcie badania z innej przyczyny, lekarz poprosi o serię dodatkowych testów diagnostycznych. Badania te będą obejmować między innymi:
- Poziom wytwarzania hormonów tarczycy. Dane te pozwoli uzyskać badanie krwi, w trakcie którego zmierzone zostaną poziomy T4 i TSH.
- USG tarczycy. Jeśli nie został on wcześniej zrobiony, ten test jest pierwszym krokiem do usunięcia guzka tarczycy. Przede wszystkim pozwala lekarzowi odróżnić guzki twarde i torbielowate, oprócz rzecz jasna pomiaru ich wielkości.
- Biopsja igłowa. Jeśli lekarz podejrzewa, że guzek może mieć charakter zmiany złośliwej, zaplanuje procedurę biopsji. Polega ona na włożeniu bardzo cienkiej igły do gruczołu w celu wydobycia komórek z guzka, które zostaną następnie przeanalizowane pod mikroskopem. Obecnie biopsję przeprowadza się na poziomie ambulatoryjnym. Pacjenci nie wymagają już dziś dłuższej hospitalizacji. Lekarze zwykle przeprowadzają ten zabieg w znieczuleniu miejscowym.
Kilka słów tytułem podsumowania naszego artykułu
Guzki tarczycy mogą pojawić się w wyniku kilku chorób, które mogą wpływać na tarczycę. Chociaż zwykle są łagodne, konieczna jest odpowiednia diagnoza, aby wykluczyć poważniejszy problem. Dlatego konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem, jeśli zauważysz jakiekolwiek objawy u siebie.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Román-González, Alejandro, et al. “Nódulo tiroideo, enfoque y manejo. Revisión de la literatura.” Iatreia 26.2 (2013): 197-206.
- Ambriz, Pedro Torres, et al. “Diagnóstico y tratamiento del nódulo tiroideo.” Revista de Endocrinología y Nutrición 8.3 (2000): 87-93.
- Uliaque, Carolina Franco, et al. “Utilidad de la ecografía en la evaluación de los nódulos tiroideos.” Radiología 58.5 (2016): 380-388.
- Pereira Despaigne, Olga Lidia, et al. “Diagnóstico de las afecciones nodulares del tiroides.” Medisan 19.6 (2015): 788-796.