Elektroencefalografia - przebieg badania i często zadawane pytania
Mózg składa się z dużej i złożonej sieci wyspecjalizowanych komórek zwanych neuronami, a komunikuje się za pomocą bodźców elektrycznych, które można analizować za pomocą badania, jakim jest elektroencefalografia.
Stan zdrowia ludzkiego mózgu i całego ośrodkowego układu nerwowego (OUN) można ocenić za pomocą wielu testów. Dzięki nim możliwe jest wykrycie na czas nieprawidłowości strukturalnych i zaburzeń funkcji nerwów. Elektroencefalografia, tomografia i rezonans magnetyczny to jedne z najczęściej stosowanych badań.
Według specjalistów elektroencefalografia jest metodą z wyboru w diagnostyce napadów i padaczki. To narzędzie medyczne uratowało miliony istnień ludzkich. Ponadto jego przydatność wykracza poza samą diagnostykę.
Co to jest elektroencefalografia?
Jest to funkcjonalna technika eksploracji, która mierzy aktywność elektryczną mózgu w czasie rzeczywistym. Według badań to Hans Berger ukuł termin elektroencefalogram (EEG) w 1929 roku, aby opisać zapis fluktuacji elektrycznych mózgu wychwytywanych przez elektrody przymocowane do skóry głowy.
Neurony są zawsze aktywne i przekazują impulsy elektryczne w OUN. EEG przechwytuje i wzmacnia te sygnały elektryczne, przedstawiając je w falistych liniach, które określają aktywność różnych obszarów mózgu.
W większości przypadków EEG wykonuje się w stanie podstawowym i poddaje się metodom aktywacyjnym, takim jak hiperwentylacja czy stymulacja wzrokowa. Niektórzy specjaliści zalecają uzyskanie szczegółowego zapisu mózgu podczas snu. Ponadto dostępne są też 24-godzinne kontrole EEG.
Ten test daje normalne i nieprawidłowe wzorce, które pozwalają na diagnozę zmian chorobowych lub charakterystycznych zaburzeń, takich jak drgawki. Z tego powodu jest to badanie uzupełniające, szeroko stosowane w konsultacjach neurologicznych.
Dlaczego wykonuje się to badanie?
W interesie medycznym jest ocena stanu aktywności elektrycznej mózgu u osób z podejrzeniem epizodycznych lub uporczywych zaburzeń nerwowych. Do najczęstszych wskazań do wykonania elektroencefalogramu należą:
- Zmiana wyższych funkcji, takich jak pamięć i świadomość
- Padaczka lub inne zespoły drgawkowe
- Zaburzenia snu, takie jak bezsenność
- Zapalenie mózgu i inne infekcje OUN
- Choroba naczyń mózgowych (CVD)
- Monitorowanie podczas operacji mózgu
- Poważny uraz mózgu
- Guzy czaszki
- Choroba Alzheimera
Podobnie EEG jest przydatne do potwierdzania śmierci mózgu u pacjentów w głębokiej śpiączce. Podobnie oferuje interesujące dane dotyczące znieczulenia polekowego.
Przeczytaj również: Wydajność mózgu – w jaki sposób można ją polepszyć?
Możliwe zagrożenia i przeciwwskazania
Ogólnie rzecz biorąc, EEG jest bezpieczną techniką i nie powoduje żadnego rodzaju bólu ani niepożądanych reakcji. Kontrolowane metody stosuje się czasami do wywoływania napadów. Należą do nich między innymi stymulacja światłem lub hiperwentylacja. Jednak specjalista jest przeszkolony, aby w razie potrzeby zapewnić niezbędną pomoc medyczną.
Przygotowania do EEG
Istnieje kilka zaleceń, których należy przestrzegać przed wykonaniem EEG. W ten sposób mamy pewność, że badanie zostanie wykonane poprawnie i bez błędów w wynikach.
W tym zakresie przygotowania do EEG obejmują różne działania. Oto niektóre wskazówki:
- Umyj włosy wieczorem lub kilka godzin przed badaniem.
- Unikaj stosowania odżywek do włosów, żeli, olejków, kremów lub lakierów do włosów, ponieważ mogą one utrudniać przyleganie elektrod.
- W przypadku posiadania przedłużanych włosów poproś lekarza o instrukcje.
- Nie zmieniaj ani nie odstawiaj żadnych regularnych leków bez wskazania. Skonsultuj się z lekarzem w celu uzyskania dalszych informacji.
- Unikaj pokarmów i napojów zawierających kofeinę na 6 do 8 godzin przed badaniem.
- Śpij mniej niż zwykle, jeżeli elektroencefalografia wykonywana będzie podczas snu.
- Nie pij napojów energetyzujących ani innych produktów pobudzających.
Jak wykonuje się EEG?
Badanie to wykonywane jest przez profesjonalnego technika EEG w centrum medycznym, prywatnym gabinecie lub laboratorium. Będzie on odpowiedzialny za przeprowadzenie pacjenta przez cały proces w bezpieczny i prosty sposób.
Podczas badania
Pacjent powinien leżeć na kozetce lub rozkładanym krześle. Następnie technik będzie odpowiedzialny za zmierzenie różnych części czaszki i zaznaczenie punktów, w których zostaną umieszczone elektrody. Przyssawki te, odpowiedzialne za rejestrowanie aktywności mózgu, nie powodują żadnego bólu.
Na ogół elektrody umieszcza się na skórze głowy za pomocą specjalnego kleju. Czasami stosuje się nasadki zawierające elektrody. Elektrody zostaną połączone przewodami z instrumentem, który przechwytuje i wzmacnia sygnały elektryczne.
Podczas badania osoba badana musi być zrelaksowana i mieć zamknięte oczy. Czasami technik może poprosić pacjenta o otwarcie i zamknięcie powiek, wzięcie szybkiego, głębokiego oddechu, wykonanie obliczeń lub spojrzenie na jasne światło. Ponadto może on zostać poproszony o zapadnięcie w sen.
W większości przypadków ruchy ciała podczas EEG są rejestrowane na wideo. W ten sposób lekarz może połączyć zapis fal mózgowych z tymi obrazami, aby uzyskać dokładniejszą diagnozę.
Z drugiej strony ambulatoryjne EEG może być wskazane dla tych, którzy wymagają dłuższego monitorowania. W takim układzie urządzenie będzie towarzyszyć pacjentowi przez cały dzień i będzie rejestrować zapisy elektryczne mózgu podczas wykonywania zwykłych czynności.
Zobacz też: Ropień mózgu: diagnoza i leczenie
Po badaniu
Podstawowe EEG trwa zwykle od 20 do 40 minut, gdy elektrody są na miejscu. Jednak, jak wspomniano wcześniej, niektóre testy mogą wymagać od pacjenta snu, co wydłuża czas trwania badania.
Pod koniec EEG technik usunie elektrody ze skóry głowy. Niektóre osoby mogą potrzebować środków uspokajających, aby wywołać sen, więc mogą potrzebować, aby ktoś im towarzyszył w powrocie do domu po teście. Jeśli natomiast nie przyjmiesz środków uspokajających, możesz normalnie wznowić swoje codzienne czynności.
Wyniki elektroencefalogramu
Badanie pozwala uzyskać wydrukowany zapis aktywności mózgu, reprezentowany przez fale rysowane z różnymi częstotliwościami i amplitudami. Charakterystyka EEG różni się w zależności od stanu świadomości. W tym sensie fale są zwykle szybsze, gdy pacjent nie śpi, i wolniejsze podczas poszczególnych faz snu.
Tylko pracownicy służby zdrowia są wykwalifikowani do interpretacji EEG i postawienia dokładnej diagnozy. Ogólnie rzecz biorąc, obecność szerokich, ostrych fal może wskazywać na zespół napadowy, taki jak padaczka. Krwawienie, guzy i tętniaki mózgu to inne częste przyczyny uzyskania nieprawidłowych wyników.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, nie wahaj się skonsultować z lekarzem specjalizującym się w neurologii.
Elektroencefalografia – przydatne narzędzie do oceny stanu mózgu
EEG jest bezpiecznym i użytecznym badaniem do oceny stanu zdrowia mózgu oraz całego ośrodkowego układu nerwowego. Wczesna diagnoza chorób neurologicznych poprawia jakość życia wielu osób i zapobiega długotrwałym powikłaniom. Interpretacja badania zawsze jednak powinna być wykonana przez odpowiednio wykwalifikowanych pracowników służby zdrowia.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Viloria Alebesque A, López Bravo A, Bellosta Diago E, Santos Lasaosa S, et al. Utilidad del electroencefalograma en el manejo de la epilepsia en el Servicio de Urgencias. Neurología. 2020; 35(4):238-244.
- Ramos F, Morales G, Egozcue S, Pabón R, et al. Técnicas básicas de electroencefalografía: principios y aplicaciones clínicas. An. Sist. Sanit. Navar. 2009; 32 (Supl. 3): 69-82.
- Monge-Pereira E, Molina-Rueda F, Rivas-Montero FM, Ibáñez J, Serrano JI, et al. Electroencephalography as a post-stroke assessment method: An updated review. Neurologia. 2017 Jan-Feb;32(1):40-49.
- Iriarte J, Urrestarazu E, Alegre M, Martín B, et al. Vídeo-electroencefalografía: una necesidad. An Sist Sanit Navar. 2009;32 (Suppl 3):83-92.
- Berenguer-Sanchez MJ, Gutierrez-Manjarrez F, Senties-Madrid H, Estanol-Vidal B. Variantes normales o de significado incierto en el electroencefalograma. Rev Neurol. 2012 Apr 1;54(7):435-44.