Dobutamina: co to za lek i do czego służy?

Dobutamina jest lekiem stosowanym w leczeniu ciężkiej niewydolności serca, takiej jak przypadki będące skutkiem operacji serca lub w przypadku wstrząsu septycznego.

Dobutamina jest lekiem o pozytywnym działaniu inotropowym (omawiamy tę kwestię nieco dokładniej w dalszej części artykułu). Dlatego właśnie jest stosowana w leczeniu niewydolności serca i wstrząsu kardiogennego. Dopamina jest zawsze podawana dożylnie.

Podczas gdy dobutamina jest strukturalnie podobna do dopaminy i innych katecholamin, lek ten jest strukturalnym analogiem izoprenaliny. Ma przy tym różniące się od nich właściwości farmakologiczne, w tym wyżej wspomniane działanie inotropowe, a także chronotropowe i rozszerzające naczynia krwionośne.

W przeciwieństwie do dopaminy, dobutamina nie wpływa na receptory dopaminy. Ale jednak na przykład produkcja moczu w organizmie może wzrosnąć z powodu zwiększonej pojemności minutowej serca.

Dowiedz się czegoś więcej na ten temat czytając nasz dzisiejszy artykuł. Zapraszamy do lektury!

Dopamina a efekty inotropowe i chronotropowe

Dobutamina jest lekiem stosowanym w leczeniu ciężkiej niewydolności serca, takiej jak przypadki będące skutkiem operacji serca lub w przypadku wstrząsu septycznego.
Układ krążenia pełni wiele kluczowych funkcji dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Wśród nich możemy wymienić następujące aspekty:

• Transport i dystrybucja niezbędnych substancji do tkanek ciała
• Usuwanie odpadów będących skutkiem funkcjonowania procesów metabolicznych
• Dostosowanie podaży tlenu i składników odżywczych w różnych stanach fizjologicznych
• Regulacja temperatury ciała
• Komunikacja i sygnalizacja międzykomórkowa (humoralna)

Serce ma wiele cech, o których musisz wiedzieć, aby móc w pełni zrozumieć, jak ono działa. Dopiero dysponując taką wiedzą będziesz w stanie w pełni pojąć i docenić mechanizm działania dobutaminy. Najważniejsze aspekty składające się na tę funkcjonalną całość to:

• Automatyzm. Serce bije automatycznie.
• Efekt inotropowy. Serce kurczy się pod wpływem pewnych bodźców. Współczulny układ nerwowy ma pozytywne działanie inotropowe. Dlatego właśnie zwiększa zdolność serca do kurczenia się.
• Chronotropizm. Modyfikacja regularności bicia serca. Współczulny układ nerwowy powoduje tachykardię. Natomiast przywspółczulny układ nerwowy zmniejsza częstość akcji serca.
• Batmotropizm. Modyfikacja stopnia pobudliwości serca.
• Dromotropizm. Modyfikacja częstotliwości impulsów serca przez układ bodźcotwórczo-przewodzący serca. Współczulny układ nerwowy ma dodatni efekt dromotropowy, dlatego zwiększa prędkość przewodzenia. Z drugiej strony przywspółczulny układ nerwowy działa odwrotnie.
• Lusitropizm. Rozluźnienie serca pod wpływem określonych bodźców.

Dobutamina – wskazania do jej zastosowania

Ponadto lekarze mogą przepisać dobutaminę pacjentom cierpiącym na zastoinową niewydolność serca, aby zwiększyć wydolność tego organu. Jest ona często stosowana w przypadkach, gdy pacjent wymaga żywienia pozajelitowego jako wsparcia inotropowego w krótkotrwałym leczeniu dekompensacji czynności serca z powodu niedoboru kurczliwości mięśnia sercowego.

Ponadto należy wspomnieć, że lekarze nie zalecają stosowania dobutaminy na potrzeby leczenia choroby niedokrwiennej serca, ponieważ zwiększa ona częstość akcji serca. A zjawisku temu towarzyszy związane z tym wyższe zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen.

W jaki sposób dobutamina wyzwala swój wpływ na organizm?

Dobutamina oddziałuje z receptorami adrenergicznymi beta-1 i aktywuje je. Cechuje się również niższą stymulacją receptorów adrenergicznych alfa-1 i beta-2. Z tego powodu jest w stanie zwiększyć kurczliwość mięśnia sercowego i objętość podczas pojedynczego uderzenia. Dlatego właśnie dopamina wywołuje szereg skromnych efektów chronotropowych, powodując zwiększenie pojemności minutowej serca.

W wyniku tych efektów na poziomie hemodynamicznym występują także inne zjawiska. Należą do nich przede wszystkim obniżenie ogólnoustrojowego oporu naczyniowego i ciśnienia napełnienia komory.

Ponadto ciśnienie krwi ma tendencję do wzrostu ze względu na zwiększoną objętość pojedynczego uderzenia serca. Jednak rozkurczowe ciśnienie krwi i średnie ciśnienie tętnicze zwykle pozostają bez zmian.

Jak wspomnieliśmy na początku naszego dzisiejszego artykułu, dobutamina nie ma wpływu na receptory dopaminy, w przeciwieństwie do tego neuroprzekaźnika. Ponadto nie powoduje uwalniania noradrenaliny z zakończeń nerwowych współczulnych.

Niekorzystne skutki leczenia dobutaminą

Jak każdy inny lek na rynku, także i dobutamina nie jest pozbawiona skutków ubocznych. Pojęcie „skutki uboczne” rozumiemy jako niepożądane i niezamierzone zdarzenia, których pacjent może się spodziewać po rozpoczęciu leczenia danym lekiem.

Niektóre działania niepożądane związane ze stosowaniem dobutaminy to między innymi:

• Komorowe zaburzenia rytmu
• Nadciśnienie tętnicze
• Zwiększona częstotliwość skurczowa
• Nudności
• Ból głowy
• Angina
• Trudności w oddychaniu

Kilka słów tytułem posumowania

Dobutamina jest środkiem przepisywanym przez lekarzy na potrzeby leczenia niewydolności serca ze względu na jej zdolność do zwiększania kurczliwości i częstości akcji serca. Może jednak wywołać szereg działań niepożądanych, które pacjent musi ocenić z pomocą swojego lekarza prowadzącego jeszcze przed rozpoczęciem leczenia tym lekiem.

Skonsultuj się ze specjalistą, jeśli masz jakieś pytania dotyczące dobutaminy i powiedz mu, czy bierzesz także inne leki. W ten sposób możesz uniknąć potencjalnych komplikacji wynikających z interakcji zachodzących między lekarstwami.