Dlaczego latem wzrasta liczba przypadków salmonellozy?

Salmonelloza to dość dobrze znana choroba. Czy wiesz jednak, że to nie zimą jesteśmy na nią bardziej narażeni? W tym artykule dowiesz się, dlaczego latem wzrasta liczba przypadków salmonellozy.

Nadchodzi lato, a wraz z nim wysokie temperatury i podróże. Smakowanie potraw z innych kultur na skraju plaży może być niezapomnianym przeżyciem. Jednakże nie możemy ignorować faktu, że istnieje pewne ryzyko związane ze spożywaniem żywności, która nie jest kontrolowana przez protokoły sanitarne.

W rezultacie odważny turysta może stać się ofiarą salmonellozy. Bakterie z rodzaju Salmonella wywołujące salmonellozę są obecne przez cały rok. Jednak więcej przypadków tego zatrucia pokarmowego pojawia się zawsze latem. Czemu? Odpowiedź przeczytasz poniżej.

Czym są bakterie salmonelli?

Salmonella to rodzaj bakterii, na który składają się fakultatywne beztlenowe pałeczki Gram-ujemne. Co to oznacza? Że ​mogą one uzyskiwać energię przy braku tlenu. Powszechnie nazywamy te bakterie salmonellą. Naturalnym siedliskiem tych mikroorganizmów są niestety jelita każdego gatunku zwierząt stałocieplnych, w tym człowieka.

Istnieją różne szczepy salmonelli. Odkryto ponad 2500 serotypów. Większość z nich należy do gatunku Salmonella enterica, który jest przyczyną ponad 99% salmonellozy u ludzi.

Salmonelloza nie pojawia tak po prostu. Bakterie te zwykle nie są w stanie wytrzymać kwaśnego pH żołądka i mogą umrzeć przed dotarciem do jelita. Ponadto te z nich, które się tej kwasowości opierają, muszą stawić czoła florze bakteryjnej i szybkiemu pasażowi jelitowemu.

Jednakże tylko niewielkiemu procentowi tych patogennych mikroorganizmów udaje się przylegać do błony śluzowej jelit i rozmnażać się w niej. Wtedy rozpoczyna się charakterystyczny obraz patologiczny, na który składa się:

• ciężka biegunka,
• gorączka,
• ból brzucha.

Dlaczego latem wzrasta liczba przypadków salmonellozy?

Odpowiedź jest prosta: wysokie temperatury zwiększają tempo wzrostu bakterii salmonelli, zatem latem podnosi się liczba przypadków salmonellozy. Skalę wzrostu bakterii możemy opisać następująco:

• Istnieje faza adaptacji, w której bakterie kolonizują środowisko, w którym się zdeponowały – w tym przypadku nieschłodzoną i surową żywność.
• Następnie następuje wzrost wykładniczy, w którym z każdej bakterii powstają dwie komórki potomne, tworzone metodą zwaną rozszczepieniem binarnym. Sprzyjające środowisko, w tym przypadku wyższa temperatura, przyspiesza wykładniczy wzrost salmonelli.
• Po tym następuje faza stacjonarna, kiedy bakterie rosną i giną w tym samym tempie z powodu wyczerpania składników odżywczych. Na tym etapie limit populacji został osiągnięty.
• Wreszcie zaczyna się spadek, ponieważ brak składników odżywczych i nagromadzenie toksycznych produktów kończy się upadkiem kolonii bakterii.

Zatem im większe obciążenie bakteryjne w fazie wykładniczej i stacjonarnej, tym większe ryzyko zachorowania na salmonellozę, jeśli człowiek jest narażony na kontakt ze skażoną żywnością. Mimo to nie jest do końca jasne, jak oszacować liczbę bakterii, które należy spożyć, aby wywołać to zatrucie. Szacunkowo wskazuje się od 1 do 10 milionów.

Czynniki środowiskowe i antropiczne

Dlatego, jak powiedzieliśmy, im wyższe temperatury, tym szybciej bakterie rozmnażają się i tym bardziej prawdopodobne jest, że dana osoba połknie ładunek wystarczająco duży, aby zachorować na salmonellozę.

Jednakże ryzyko nie wiąże się z samą temperaturą. Jak wspomnieliśmy wcześniej, istnieją nawyki, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo zarażenia. Należą do nich czynniki takie jak:

• jedzenie surowej żywności bez kontroli sanitarnej,
• spożycie niegotowanego jedzenia bez lodówki w trakcie pikniku,
• jedzenie w miejscach o złych warunkach sanitarnych, gdzie naczynia nie są czyste i mogą zawierać ślady salmonelli.

Ponadto wskazać można na inne czynniki, które mogą zwiększyć częstość występowania salmonellozy w dłuższej perspektywie. Przykładowo badanie opublikowane w czasopiśmie „Foodborne Pathogens and Disease” ostrzega nas, że zmiana klimatu wydaje się sprzyjać wzrostowi liczby tej infekcji w Stanach Zjednoczonych.

Jeśli wziąć pod uwagę to, co powiedzieliśmy dotychczas, zdaje się to naprawdę prawdopodobne.

Zapobiegaj salmonellozie latem

Krótko mówiąc, nieuniknione jest, że salmonella będzie się intensywniej rozmnażać latem. Musimy zatem podjąć niezbędne środki higieniczne i kierować się zdrowym rozsądkiem przy wyborze np. miejsc do spożywania posiłków.

Lato to czas szczególnego ryzyka, jeśli mówimy o zatruciach pokarmowych. Podczas obchodzenia się z żywnością należy zachować ostrożność. Lepiej się zabezpieczyć, niż później żałować.

Ten artykuł został napisany i zweryfikowany przez biologa Samuela Antonio Sáncheza Amadora.