Depresja u bliskiej osoby – jak ją rozpoznać?
Depresja to choroba, którą bardzo łatwo zakamuflować. Osoby zmagające się z nią potrafią doskonale ukrywać swoje prawdziwe emocje i udawać w wielu rozmaitych sytuacjach. Stąd też w większości przypadków bardzo trudno jest wykryć zaburzenia psychiczno-emocjonalne u swoich najbliższych.
Ponieważ depresja to choroba, o której wciąż w naszym kraju mówi się niewiele, dużo cierpiących na nią osób, nie chce się do tego przyznać i przez lata potrafi doskonale ukrywać swoje problemy.
Poznaj dziś z nami kilka symptomów, które zdradzają, że bliska ci osoba jest bardzo przygnębiona lub wpadła w depresję. Dzięki systematycznej obserwacji zachowania najbliższych będziemy w stanie wykryć ich kondycję psychiczną, zrozumieć ich i pomóc im w leczeniu.
Depresja – poznaj jej typowe objawy
Istnieje kilka typów reakcji ludzi wobec trapiących ich problemów i przygnębienia. U jednych depresja jest niemalże wymalowana na twarzy: są smutni, przygnębieni, apatyczni, senni, nie mają chęci do działania… Z kolei u innych, choroba ta skrywa się pod maską codzienności, kamuflażem sztucznych emocji lub mistrzowską grą aktorską.
Cierpiące na depresję osoby wcale ni muszą być stale smutne i przygnębione, wręcz przeciwnie – mogą być sympatyczne i ekstrawertyczne. Ich emocje i uczucia nie są jednak szczere, ponieważ tak naprawdę czują się źle i nie są w stanie cieszyć się życiem.
Przyjrzyj się swoim bliskim i jeśli zauważysz u nich poniższe symptomy, prawdopodobnie trapią ich poważne problemy i mogą cierpieć na depresję.
1. Udawana radość
Jeśli dokładnie przyjrzymy się zdjęciu uśmiechającej się osoby, z łatwością możemy ustalić, czy uśmiech ten jest szczery, czy udawany. Jak? Koncentrując się na oczach.
Jeśli oczy są nieco przymknięte, prawdopodobnie uśmiech jest szczery. Jeśli jednak do uśmiechu nie zaangażowano żadnych innych części twarzy, emocje danej osoby są nieszczere.
Zwracaj więc szczególną uwagę na ten szczegół podczas rozmowy z najbliższymi. Być może za ich nienaturalnym uśmiechem kryje się przygnębienie lub depresja… Jeśli odkryjesz u innych tę chorobę, będzie ci łatwiej ich zrozumieć oraz wspierać w leczeniu.
2. Brak chęci do działania
Ten objaw depresji bardzo łatwo zaobserwować u osób zawsze aktywnych i ciekawych świata. Na przykład, jeśli bliska ci osoba bardzo lubi uprawiać sport, grać na jakimś instrumencie, odwiedzać muzea czy chodzić do kina, a teraz wykręca się przy każdej okazji, coś jest z nią nie tak.
Chorzy na depresję nie mają ochoty na życie towarzyskie. Wolą się zamknąć w czterech ścianach i samodzielnie zmagać się z przygnębieniem. Są stale zmęczeni i posępni. Najlepiej czują się w swoim własnym towarzystwie
.
Kiedy osoba zawsze będąca duszą towarzystwa nagle zaczyna stronić od ludzi, odrzuca wszelkie zaproszenia, czy nawet nie ma ochoty na kawę z przyjaciółmi, z pewnością trapią ją poważne problemy. Jeśli taka sytuacja utrzymuje się przez dłuższy okres czasu, porozmawiajcie i spróbuj namówić ją na wizytę u specjalisty.
Przeczytaj koniecznie: Motywacja – 5 sposobów na trudne chwile
3. Brak troski o zdrową dietę
Warto uświadomić sobie, że istnieje wielka zależność między tym, co jemy a naszymi emocjami. Kiedy trapi nas depresja lub przygnębienie, mamy w zwyczaju zjadać więcej niż normalnie i zwykle są to potrawy i przekąski niezdrowe – bogate w tłuszcze i cukry.
Nieomylną oznaką zaburzeń na tle emocjonalnym są również niekontrolowane napady głodu, zwłaszcza w godzinach nocnych. W takich przypadkach cierpiący na depresję ludzie otwierają lodówkę i wpychają w siebie wszystko, co w niej znajdą.
Jeśli któryś w twoich bliskich bardzo często podjada, nie przywiązuje wagi do ilości ani jakości jedzenia na swoim talerzu lub w krótkim czasie znacząco przybiera na wadze, być może w ten sposób próbuje uciec od depresji i trapiących go problemów.
4. Pesymistyczna wizja świata
Zwróć uwagę na zwyczajne, codzienne komentarze swoich najbliższych. Pamiętajmy, że depresja zmienia światopogląd chorego i sprawia, że widzi on świat wyłącznie w ciemnych, pesymistycznych barwach.
Nie mylmy jednak objawów depresji ze zwyczajnym złym dniem, który również może chwilowo zmienić nas w największych pesymistów. Są to jednak przypadki pojedyncze, które zdarzają się tylko raz na jakiś czas.
Jeśli pesymistyczne i dobijające komentarze zaczynają charakteryzować bliską ci osobę, postaraj się ją wesprzeć, ponieważ znajduje się ona w kiepskiej formie psychicznej. Porozmawiajcie i postaraj się ją namówić na wizytę u specjalisty.
5. Katastroficzna wizja świata
Chory na depresję oprócz tego, że patrzy na wszystkie sprawy pesymistycznie, wszędzie widzi również katastrofę. Oznacza to, że ciągle ma w głowie wypadki, niemożliwe do rozwiązania problemy czy sytuacje zagrażające życiu.
Na przykład, kiedy dotknięta depresją osoba podróżuje samolotem, koncentruje się wyłącznie na tym, żeby samolot nie spadł ani żeby nie doszło do katastrofy. Jeśli ktoś chce jej pomóc, jest przekonana o tym, że osoba ta robi to tylko i wyłącznie we własnym interesie. Albo że partner stale zdradza ją z innym lub inną.
Przy takim zachowaniu osiągnięcie szczęścia jest niemożliwe. Chora, nie radząca sobie z emocjami osoba nie jest w stanie nic osiągnąć, ponieważ jest przekonana, że i tak nic jej nie wyjdzie dobrze.
Przeczytaj koniecznie: Zwalczanie niepokoju – użyj 5 strategii w ciągu 15 dni
6. Ciągłe zmiany nastroju
Depresja w większości przypadków objawia się częstymi i nagłymi zmianami nastroju. Chory może w kilka minut przejść od płaczu, po gniew, złość, aż do uśmiechu albo od euforii do rozczarowania.
Takie działanie w żadnym przypadku nie jest związane ze wspomnianą już postawą „kameleona” w celu adaptacji do konkretnej sytuacji, lecz z wewnętrznymi zaburzeniami na tle emocjonalnym, których zmagająca się z depresją osoba nie jest w stanie samodzielnie kontrolować.
Generalnie u osób smutnych i przygnębionych emocje są dużo bardziej ulotne niż u zdrowego pod względem psychicznym człowieka. Chorzy na depresję mogą stale być w złym humorze albo wręcz przeciwnie – nieustannie walczyć z ciągłymi zmianami nastroju.
Bardzo często mogą być również podirytowani i niezbyt przyjemni dla otoczenia.
Depresja sprawia, że nie czujemy się dobrze we własnej skórze i obwiniamy cały świat o nasze negatywne uczucia i emocje. Jednocześnie nie jesteśmy w stanie wziąć spraw we własne ręce ani samodzielnie odmienić swojego losu.
7. Zaburzenia snu
Charakterystyczne dla osób z depresją są również wszelkiego rodzaju zaburzenia snu: bezsenność, koszmary, budzenie się w środku nocy albo nadmierna senność w ciągu dnia. Bardzo często przygnębione osoby są w stanie przespać kilka dni z rzędu, a następnie podczas kilku nocy nie potrafią zmrużyć oka.
Może się też zdarzyć, że osoby z depresją budzą się w środku nocy i do rana nie są w stanie ponownie zasnąć. W ciągu dnia więc potrzebują krótszej lub dłuższej drzemki.
8. Brak koncentracji
Kiedy dopada depresja, nasz mózg koncentruje się wyłącznie na negatywnych i fatalistycznych myślach. Skupiony na pesymizmie umysł nie jest więc w stanie skoncentrować się na niczym innym ani gromadzić żadnych docierających do niego informacji.
Brak aktywności intelektualnej obniża więc naszą produktywność, co odbija się na naszych wynikach w pracy, szkole w chociażby niekorzystnie wpływa na podstawowe, codzienne czynności.
Do przygnębionej i pogrążonej w depresji osoby często nie docierają nasze słowa. Przyjrzyj się dokładnie i zauważysz, że wcale ona cię nie słucha, traci wątek rozmowy i co chwilę będzie cię prosiła, abyś powtórzył ostatnie zdania. Z kolei, jeśli chodzi o pracę, twój bliski będzie potrzebował do jej wykonania znacznie więcej czasu niż normalnie.
Przeczytaj koniecznie: Zdrowie mózgu – 6 nawyków, które mogą mu szkodzić
Inne objawy depresji
Inne oznaki, które mogą sygnalizować, że bliska ci osoba zmaga się z depresją to:
- Poczucie winy za wszystko, co dzieje się wokoło
- Wzrost spożycia alkoholu, narkotyków czy innych substancji odurzających
- Ciągłe rozmowy o śmierci
- Zaniedbanie higieny osobistej oraz brak dbałości o porządek w domu
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Young, I. T., Iglewicz, A., Glorioso, D., Lanouette, N., Seay, K., Ilapakurti, M., & Zisook, S. (2012). Suicide bereavement and complicated grief. Dialogues in Clinical Neuroscience. https://doi.org/10.1007/s11920-013-0406-z
- Inagaki, T. K., & Eisenberger, N. I. (2012). Neural correlates of giving support to a loved one. Psychosomatic Medicine. https://doi.org/10.1097/PSY.0b013e3182359335
- Boelen, P. A., Reijntjes, A., & Smid, G. E. (2015). Concurrent and prospective associations of intolerance of uncertainty with symptoms of prolonged grief, posttraumatic stress, and depression after bereavement. Journal of Anxiety Disorders. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2016.03.004