Czym jest laparoskopia i na czym ona polega?

Laparoskopia to procedura wykorzystywana w diagnostyce pewnych schorzeń ginekologicznych, jelita grubego i w obrębie miednicy.

Laparoskopia to mało inwazyjna metoda chirurgiczna stanowiąca alternatywę dla laparotomii, czyli operacji na otwartym brzuchu. Przy tej procedurze, która jest mniej obciążająca z fizjologicznego i medycznego punktu widzenia, korzysta się z małej kamery (laparoskopu) i za jej pomocą ogląda się wnętrze brzucha pacjenta.

Ostatnio wykonuje się to badanie coraz częściej. W ostatnich latach liczba przypadków, w których przeprowadza się tę procedurę skoczyła z 5 do 29 %. Metoda ta jest mało inwazyjna i bardzo skuteczna. Laparoskopia ginekologiczna powoduje bowiem uszkodzenia w 1 na 33 000 przypadków.

Bardzo trudno określić dokładną liczbę zabiegów wykonywanych co roku na świecie. Szacuje się jednak, że około 5000 osób rocznie poddaje się laparoskopii w ramach walki z otyłością. Warto zaznaczyć, że laparoskopia zyskuje na popularności ze względu na wymierne zalety. Dowiedz się więcej na jej temat!

Czym jest laparoskopia?

Laparoskopia to zabieg chirurgiczny na jamie brzusznej umożliwiający zyskanie dostępu do niej bez dużych nacięć. Jak podaje publikacja National Health Service (NHS), ma ona znaczną przewagę nad tradycyjną laparotomią. Oto jej główne zalety:

• Pacjent spędza mniej czasu w szpitalu i szybciej dochodzi do siebie.
• Krwawienie jest ograniczone, a ból pojawia się tylko zaraz po operacji.
• Blizny są mniejsze niż w przypadku tradycyjnych zabiegów.

To wprawdzie mało inwazyjny zabieg, ale nie jest on całkowicie pozbawiony ryzyka. Należy mieć na uwadze, że w czasie jego trwania dochodzi do kontaktu z organami wewnętrznymi. Coś może pójść nie tak.

Kiedy stosuje się tę metodę?

Dowiedz się, w jakich przypadkach laparoskopia najczęściej znajduje zastosowanie.

1. Podejrzana zmiana, która może być nowotworem

Za pomocą laparoskopii można usuwać tkanki lub wykonywać biopsję (pobierać próbki) z węzłów chłonnych wewnątrz jamy brzusznej i miednicy. Dlatego też pacjentom zaleca się ją pacjentkom ginekologicznym z podejrzeniem raka szyjki macicy, jajnika lub endometrium.

2. Blokada jelita

Blokada czy zwężenie światła jelita utrudnia proces wypróżniania. Gdy blokada jest całkowita, stan pacjenta wymaga szybkiej interwencji chirurgicznej.

Zależnie od powagi sytuacji, stosuje się laparoskopię lub laparotomię. Czasami konieczne jest wykonanie większego nacięcia w celu usunięcia blokady i wycięcia lub zszycia uszkodzonej części jelita.

3. Choroby kobiece

Istnieje wiele dolegliwości kobiecych, które można wyleczyć za pomocą laparoskopii, gdyż koncentrują się one zwykle w jamie brzucha lub miednicy. Ta procedura chirurgiczna wykorzystywana jest do leczenia włókniaków, cyst, endometrium, wypadających organów i innych schorzeń ginekologicznych.

4. Inne przypadki

Oto inne procesy, które można wykonywać za pomocą laparoskopii:

• Usuwanie ciąży pozamacicznej: mowa o przypadkach, gdy zarodek zagnieżdża się poza macicą. Grozi to śmiercią kobiety, więc stan taki wymaga interwencji chirurgicznej.
• Histeroktomia: mowa o wycięciu macicy. Bywa to konieczne przy niektórych nowotworach, deformacjach, krwotokach i innych przypadkach klinicznych.
• Podwiązanie jajowodów: to procedura antykoncepcyjna polegająca na zablokowaniu jajowodów.
• Leczenie nietrzymania moczu.

Jak wygląda laparoskopia?

Procedura trwa od 30 do 45 minut i wykonuje się ją w znieczuleniu ogólnym. Możliwe jest przeprowadzenie jej ambulatoryjnie. Poniżej przedstawiamy jej dokładny przebieg.

Przed

Przed przyjęciem znieczulenia ogólnego nie wolno pić ani jeść przez 6 godzin. Co więcej, zwykle trzeba przyjść w towarzystwie drugiej osoby, która zaopiekuje się nami po zabiegu.

W trakcie

Zabieg laparoskopii wygląda w następujący sposób:

1. Pacjenta układa się na plecach z uniesionymi nogami. Pośladki znajdują się na brzegu stołu, co umożliwia bezproblemowe operowanie narzędziami.
2. Pacjent zostaje podłączony do kroplówki i aparatury.
3. Zaleca się uprzednie opróżnienie pęcherza poprzez oddanie moczu lub założenie cewnika, jeśli to konieczne.

Pacjentowi wprowadza się igłę Veressa-Palmera, poprzez którą wprowadza się CO2 do jamy brzusznej (nazywane jest to odmą otrzewnej). 35 do 40 % wszystkich komplikacji przy tym zabiegu ma związek z tą procedurą, więc wymaga ona szczególnej ostrożności. Igłę wprowadza się przez drogi żółciowe.

Procedura ta umożliwia chirurgom prawidłowe operowanie narzędziami w jamie brzusznej bez uszkadzania przy tym organów wewnętrznych. Po wykonaniu odpowiednich nacięć lekarze wprowadzają laparoskop do jamy brzusznej i przeprowadzają diagnostykę.

Jeśli konieczne są dalsze zabiegi chirurgiczne, możliwe, że wykonanych zostanie więcej nacięć. Tak czy inaczej, rany zwykle nie są większe niż 0,5-1 centymetr.

Po zabiegu

Po zakończeniu interwencji pacjent musi przestrzegać zaleceń lekarzy. Nie wolno mu też spożywać żadnych pokarmów do czasu całkowitego ustąpienia działania narkozy.

Zwykle kilka godzin po zabiegu można iść do domu. Jednak konieczne jest umówienie się na wizytę kontrolną w celu omówienia wyników i ewentualnego dalszego leczenia.

Ryzyko, jakie niesie ze sobą laparoskopia

Metoda ta wiąże się z kontaktem z delikatnymi organami, więc nie jest pozbawiona ryzyka. Laparoskopia diagnostyczna w 0,08 % przypadków powoduje uszkodzenia jelit. Jednak przy bardziej złożonych zabiegach chirurgicznych liczba ta rośnie do 0,33%. Potencjalne komplikacje są następujące:

• Infekcja nacięcia lub organów wewnętrznych. W najgorszym wypadku może to wywołać sepsę i zagrożenie życia pacjenta.
• Krwotok nacięcia lub organów wewnętrznych.
• Nieprawidłowe gojenie się blizny. Tkanka w okolicach brzucha jest delikatna.
• Alergia na leki podawane w ramach znieczulenia.
• Szok anafilaktyczny (bardzo rzadko).

Co warto pamiętać?

Laparoskopia to dobra alternatywa dla laparotomii, gdyż nacięcia wykonywane przy niej są o wiele mniejsze. Pacjent zatem szybciej wraca do formy, a ryzyko komplikacji jest bardzo małe.

Jednak nie u każdego można wykonać laparoskopię. Nie wolno poddawać jej pacjentów z rozległymi guzami jamy brzusznej, skłonnością do krwotoków i przewlekłymi chorobami płuc. Wówczas trzeba stosować inne metody.