Czy mononukleoza to choroba zakaźna?

Mononukleoza ma cechy typowej choroby wirusowej. Czy da się uniknąć zarażenia się nią? Profilaktyka polega na unikaniu kontaktu ze śliną chorych.
Czy mononukleoza to choroba zakaźna?
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Czy mononukleoza jest zakaźna?Nazywa się ją także chorobą pocałunków Nazwy te odnoszą się do jej rozprzestrzeniania się.

Jedna z nazw sugeruje, że mononukleozą można zarazić się od pocałunku, jednak nie jest to do końca prawda. Podobnie jak w przypadku innych chorób tego rodzaju, wirus przenoszony jest przez ślinę, więc niebezpieczny jest kontakt z osobą kichającą, kaszlącą lub z przedmiotami, na których pozostały kropelki śliny.

Co to jest mononukleoza?

Mononukleoza to stosunkowo częsta choroba wirusowa, która w większości przypadków przechodzi sama z siebie. Jej konsekwencje są dość nietypowe – nie ma żadnych następstw.

Może pojawić się w każdym wieku i o każdej porze roku. Najczęściej jednak występuje u młodzieży i młodych dorosłych. Z czasem nabywa się na nią odporności.

Znana jest ona także pod nazwą choroby pocałunków, co niewiele ma wspólnego z prawdą. Chociaż mononukleoza jest zakaźna, nie rozprzestrzenia się szybciej niż inne choroby wirusowe. Epidemia jest niemożliwa ze względu na niski stopień przenoszenia.

Głównym środkiem profilaktycznym jest unikanie kontaktu ze śliną chorych osób. Tego zalecenia powinny przestrzegać przede wszystkim kobiety w ciąży, osoby o obniżonej odporności i pacjenci po przeszczepach.

Mononukleoza to choroba zakaźna, która jednak nie roznosi się nadmiernie.

Mononukleoza jest zakaźna

W większości przypadków, choroba ta jest powodowana przez wirus Epsteina-Barra. Wirus ten pozostaje w ciele zarażonej osoby do końca jej życia. Mononukleozą można się od niej jednak zarazić tylko w konkretnych sytuacjach.

Czas inkubacji choroby to od czterech do siedmiu tygodniu. W tym okresie pojawiają się symptomy utrzymujące się przez prawie miesiąc. Wówczas mononukleoza jest zakaźna, dlatego zaleca się prewencyjną izolację pacjenta.

U niektórych dzieci i dorosłych choroba ta nie daje objawów. Pojawia się najwyżej zmęczenie i osłabienie, które często przypisywane jest przepracowaniu czy niewyspaniu. Tacy pacjenci przenoszą chorobę nie zdając sobie z tego sprawy. Nie jest ona wykrywana, gdyż nie udają się do lekarza.

Nie wiadomo dokładnie, ile czasu musi minąć, by choroba uległa dezaktywacji. Najczęściej mówi się o 12 miesiącach po ustąpieniu objawów. Możliwe jednak, że czas ten to nawet 18 miesięcy.

Objawy choroby

Typowe objawy choroby to gorączka i zmęczenie. To one pojawiają się jako pierwsze i jako pierwsze znikają. Zwykle występuje też ból gardła, zapalenie migdałków, węzłów limfatycznych i śledziony oraz ból głowy.

Komplikacje są trudne do przewidzenia. Jeśli się pojawią, wymagają leczenia. Do problemów pochodnych należą między innymi:

  • Powiększenie śledziony: w drastycznych przypadkach może dojść do jej pęknięcia.
  • Zaburzenia pracy wątroby: zapalenie wątroby i żółtaczka.
  • Zaburzenia neurologiczne: zapalenie opon mózgowych, mózgowo-rdzeniowych i zespół Guillaina-Barrego.
Powodujący mononukleozę wirus Epsteina-Barra oznacza się sygnaturą EBV.

Jak leczyć mononukleozę?

Obecnie nie istnieje lekarstwo na mononukleozę zakaźną. Zaleca się odpoczynek i nawadnianie organizmu, szczególnie w ostrej fazie. Można przyjmować leki przeciwzapalne i przeciwbólowe przepisane przez lekarza.

Należy unikać wysiłku fizycznego i sportów kontaktowych przez cały okres trwania choroby. Istnieje bowiem ryzyko, że w wyniku uderzenia dojdzie do pęknięcia śledziony. Warto ograniczyć kontakt z innymi w celu zapobiegnięcia rozprzestrzenianiu się choroby.

Jako że mononukleoza jest zakaźna, nie powinno się dzielić z nikim przedmiotów codziennego użytku ani jedzenia czy picia. Okres ostrożności jest długi, ale to od niego zależy czy uda się zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • MACHADO, K., GUTIéRREZ, S. T. E. L. L. A., & PíREZ, C. A. T. A. L. I. N. A. (2002). Enfermedad de Kawasaki asociada a virus de Epstein-Barr. Archivos de Pediatría del Uruguay, 73(4), 220-225.
  • Peña, M. M., Matías, M. L., de Miguel Pardo, C., Adán, M. V., & Salvador, S. P. (2001, January). Hipertensión arterial, hematuria y afectación renal en el período de incubación de la varicela. In Anales de Pediatría (Vol. 55, No. 1, pp. 73-75). Elsevier Doyma.
  • Vera-Izaguirre, D. S., Chávez-Tapia, N. C., Lizardi-Cervera, J., & Méndez-Sánchez, N. (2003). Mononucleosis infecciosa. Medica Sur, 10(2), 76-89.
  • Ebell, Mark H. “Mononucleosis infecciosa.” (2016).
  • Ruano, M., and L. Ramos. “Mononucleosis infecciosa en la infancia.” Rev Pediatr Integ 18.3 (2014): 141-52.
  • Nebot, C. Sangüesa, et al. “El bazo pediátrico no traumático. Valoración por imagen.” Radiología 61.1 (2019): 16-25.
  • Salgado, Catarina, et al. “Infectious Mononucleosis and Cholestatic Hepatitis: A Rare Association.” Acta medica portuguesa 30.12 (2017): 886-888.
  • LIZAZO22, JESÚS CABALLERO. “Meningoencefalitis como debut de una mononucleosis infecciosa21.” Revista Cubana de Medicina 11.4 (2019).
  • Herrera, Roberto González, Julio Rómulus Calvet, and JOSÉ M. Sanfiz Vila. “Diagnóstico y tratamiento de la mononucleosis infecciosa.” Revista Cubana de Medicina 5.4 (2019).

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.