Cykl życia rodziny: co to jest i dlaczego jest ważny?

Aby zrozumieć cykl życia rodziny, konieczne jest rozpoznanie wpływu kontekstu. Dowiedz się wszystkiego o tym fascynującym temacie z tego artykułu!
Cykl życia rodziny: co to jest i dlaczego jest ważny?

Ostatnia aktualizacja: 17 kwietnia, 2022

Każda rodzina tworzy swój własny świat. Istnieje jednak pewien wspólny mianownik, podobny dla wszystkich rodzin, który jest znany jako cykl życia rodziny. Jest to filtr pozwalający zrozumieć wyzwania, przed którymi stoi ta podstawowa jednostka społeczeństwa.

Oczywiście cykl życia rodziny niekoniecznie obejmuje zmiany liniowe, których doświadcza się w bardzo wyjątkowy sposób w każdej grupie. Zachęca nas jednak do przezwyciężania wspólnych wyzwań, aby zapobiec stagnacji. Zobaczmy, o co chodzi w tej teorii.

Co obejmuje cykl życia rodziny?

Przechodzenie z jednego etapu do następnego wyznaczają pewne kryzysy rozwojowe, powodujące napięcia, które musimy rozwiązać. Zrywają one ze status quo rodziny i dlatego wymagają osiągnięcia nowej równowagi. Chociaż istnieje wiele modeli pozwalających zrozumieć cykl życia rodziny, ogólnie rzecz biorąc charakteryzuje się on następującymi etapami:

  • Zaloty: Powstaje relacja i para zaczyna się poznawać. Przejdą przez etap zakochiwania się.
  • Konkubinat i małżeństwo: tutaj wyzwaniem jest negocjowanie zasad związku, ponieważ każdy partner pochodzi z systemu rodzinnego z własną, unikalną kulturą. Ustala się również granice pomiędzy parą a dalszą rodziną.
  • Narodziny pierwszego dziecka i wychowanie: związek utrzymuje się, ale zajmuje wtórne miejsce. Wysiłki koncentrują się na nowych rolach rodzicielskich i dostosowaniu się do tej rozszerzonej grupy. Gdy dzieci dorastają, pojawiają się nowe wyzwania, takie jak nauka i okres dojrzewania.
  • Puste gniazdo: Oznacza odejście dzieci, które rozpoczynają nowe, inne projekty. Para znów zostaje sama. Tutaj wyzwaniem staje się wzajemne rozpoznanie uczuć i potrzeb i spędzenie drugiego miesiąca miodowego. W przeciwnym razie powstają konflikty.

Być może zainteresuje Cię ten artykuł: Spożywanie rodzinnych posiłków – 10 korzyści

  • Pojawienie się wnuków: W grę znowu wchodzą nowe role. Rodzice jednak nie są już po to, by wychowywać wnuki, ale by dobrze się z nimi bawić.
  • Starość i emerytura: Oznacza to porzucenie starych projektów na rzecz budowy nowych. Może to być czas na ponowne nawiązanie kontaktu ze swoim partnerem i wznowienie tego, co zawsze chciało się zrobić, ale zostało odłożone. Zaczyna się również pojawiać starzenie się i degradacja organizmu.
  • Wdowieństwo: oznacza akceptację samotności i stawienie czoła nieobecności partnera. Ten etap, podobnie jak poprzedni, wymaga żałoby.

Oczywiście każdy z tych etapów różni się w zależności od osoby i rodziny. W końcu nie ma jednego sposobu na bycie rodziną. Są pary, które decydują się nie mieć dzieci, są osoby, które decydują się na potomstwo bez partnera itp.

Familia tipo.
Struktura typowej rodziny zmieniała się z biegiem czasu i cykl życia przebiega zgodnie z każdą nową rzeczywistością.

Dlaczego ważne jest, aby wziąć pod uwagę cykl życia rodziny?

Myślenie w kategoriach cyklu życia rodziny oznacza uznanie, że rodziny przechodzą przez różne etapy. Nie dzieje się tak jednak dlatego, że każda sekwencja jest kaprysem, ale dlatego, że stawia wyzwania, które należy podjąć, aby osiągnąć adaptację i rozwój.

W związku z tym, aby przezwyciężyć te wyzwania, należy wykorzystać różne umiejętności. Podobnie te etapy nie przebiegają liniowo, ale raczej zachodzą na siebie w spiralny sposób.

Oczywiście należy również uwzględnić wpływ kontekstu i czynników zewnętrznych, które ułatwiają lub utrudniają każdą sytuację. Rodzina z trudnościami ekonomicznymi przed narodzinami pierwszego dziecka nie przeżyje tego momentu w taki sam sposób, jak ta, która ma zaspokojone np. potrzeby materialne i ekonomiczne.

Jak dbać o zdrowie rodziny

Aby rodzina pozostała zjednoczona wraz z upływem czasu, a także zapewniała zdrową przestrzeń dla wszystkich jej członków, należy wziąć pod uwagę, że zmiana jest nieodłącznym czynnikiem. Dlatego nie jest konieczne zakotwiczenie się w sztywnej idei lub roli, ale trzeba nauczyć się dostosowywać.

Rodzina jest żywą komórką.

Podobnie, każdy z tych przejściowych kryzysów zostanie rozwiązany (z większym lub mniejszym sukcesem) w zależności od stylu każdej rodziny i jej historii znajdowania rozwiązań i radzenia sobie z konfliktami. Podstawą jest komunikacja i granice.

Z drugiej strony ważne jest, aby nauczyć się dzielić czas z rodziną. W ten sposób można się poznać, pomagać sobie nawzajem w rozwoju i wiedzieć, czego każdy członek potrzebuje od innych.

Znajomy dialog.
Dialog rodzinny jest narzędziem pozwalającym dowiedzieć się, co czuje, czego chce i potrzebuje inny jej członek.

Podoba Ci się ten artykuł? Możesz również przeczytać: Czym jest toksyczna rodzina i jak wpływa na dzieci?

Kryzysy to także szansa

Spojrzenie na cykl życia rodziny nie ma na celu piętnowania rodzin, które nie przeżywają go w ten konwencjonalny sposób.

Wręcz przeciwnie, celem jest zidentyfikowanie sytuacji przejściowych, które mogą wpłynąć na tę grupę lub ją zdestabilizować, oraz dostarczenie narzędzi, które mogą towarzyszyć wszelkim problemom i im zapobiegać. W końcu nie wszystkie rodziny mają takie same zasoby i możliwości, aby stawić czoła kryzysom.

Z drugiej strony należy również wziąć pod uwagę, że kryzysy dają członkom możliwość rozwoju, zmiany i przyjęcia nowych ról. Natomiast sztywne podejście skazuje rodziny i jej członków na niepowodzenie. To kwestia przezwyciężania etapów przy zachowaniu elastyczności oraz wartości rodzinnych i indywidualnych.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Semenova Moratto Vásquez, Nadia, & Zapata Posada, Johanna Jazmín, & Messager, Tatiana (2015). Conceptualización de ciclo vital familiar: una mirada a la producción durante el periodo comprendido entre los años 2002 a 2015. CES Psicología, 8(2),103-121.[fecha de Consulta 23 de Febrero de 2022]. ISSN: . Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=423542417006
  • Estremero, J., & Bianchi, X. G. (2004). Familia y ciclo vital familiar. Manual para la salud de la mujer19.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.