Apatia u osób starszych: jak jej zapobiegać?

Jak można zapobiegać apatii u osób starszych? W tym artykule omówimy ten ważny temat, ponieważ jest to klucz do dbania o nasze samopoczucie psychiczne w miarę starzenia się.
Apatia u osób starszych: jak jej zapobiegać?

Ostatnia aktualizacja: 13 listopada, 2022

Izolacja, zaniedbanie więzi emocjonalnych i utrata zainteresowania czynnościami, które kiedyś kochali. Apatia u osób starszych jest częstym problemem, którego nie należy przeoczyć, ponieważ może prowadzić do głębokiej depresji.

Według Hiszpańskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej i Społecznej (SEMFYC) aż 20% osób powyżej 80 roku życia cierpi na apatię. Przyczyny mogą być różne i wszystkie są związane z samym starzeniem się. Czy mona temu zapobiec?

Jakie są oznaki apatii u osób starszych?

Utrata zainteresowania ludźmi z kręgu danej osoby jest najwyraźniejszym objawem apatii u osób starszych. Nie ma już ochoty spędzać czasu z wnukami, a co dopiero z przyjaciółmi. Gry karciane lub wieczorne rozmowy na wiejskiej ławce nie są już tak atrakcyjne.

Niedbanie o siebie to kolejna oznaka apatii u osób starszych. W tym przypadku odnosimy się do aspektów higieny osobistej, odżywiania się i sposobu ubierania. Osoby takie zachowują się, jakby nic nie miało znaczenia, jakby przestali kochać siebie.

Inną oznaką apatii u osób starszych jest obojętność. Obojętność na śmiertelną chorobę przyjaciela lub na wydarzenia społeczne w wiadomościach. Niekoniecznie oznacza to, że na niczym im nie zależy. Po prostu są apatyczni i jest to oznaką możliwej depresji.

Mężczyzna trzyma się za serce
Apatia związana jest z depresją i izolacją, co na tym etapie zwiększa samotność. Może również zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia problemów zdrowotnych, takich jak problemy z sercem.

Apatia i starość – co je łączy?

Fakt, że apatia dotyka 20% osób starszych, jest istotny, ponieważ zjawisko to wydaje się być ściśle związane ze starością. Na przykład chorobę Alzheimera można powiązać z apatią, podobnie jak chorobę Parkinsona. Choroby te uzależniają ludzi od opiekunów i obniżają jakość ich życia.

Upadek i uderzenie w głowę również może zmienić niektóre struktury mózgu. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na wszelkie kontuzje i nastroje, które pojawiają się później.

Z samotnością wiążą się również inne czynniki. Dzieci mają tendencję do zakładania własnych rodzin, oddalania się od starszych i wydają się nie mieć czasu na spędzenie z nimi weekendu. Wielu seniorów czuje się odizolowanych, a to powoduje głęboką depresję, która objawia się apatią.

Diagnoza i leczenie apatii

Aby zdiagnozować apatię u osób starszych, brane są pod uwagę cztery czynniki:

  • Brak motywacji.
  • Zmiany emocjonalne.
  • Wpływ na jakość życia osoby.
  • Zmiany behawioralne.

Jeśli te czynniki utrzymują się przez miesiąc lub dłużej, jest to znak ostrzegawczy, że coś jest nie tak. Dlatego konieczne jest udanie się do lekarza.

Jeśli chodzi o leczenie, istnieje kilka opcji. Obejmują one przyjmowanie leków (leki przeciwdepresyjne, stymulanty dopaminy, psychostymulanty, środki psychotropowe) po terapie stymulacji poznawczej z ćwiczeniami, które należy wykonywać codziennie.

Apatia u osób starszych – zapobieganie

Teraz gdy rozumiesz nieco więcej o przyczynach i objawach, które objawiają się w apatii podeszłego wieku, przyjrzyjmy się bliżej niektórym zaleceniom pozwalającym tego uniknąć. Chociaż może się wydawać inaczej, istnieją sposoby, aby temu zapobiec.

1. Zachęcaj do zdrowych relacji społecznych

Aby zapobiec apatii w starszym wieku, należy zachęcać do relacji społecznych, ponieważ objaw może być związany z samotnością. Nawet jeśli mieszkasz daleko, dobrym pomysłem jest opiekowanie się starszymi, spędzanie z nimi weekendów, odwiedzanie ich, kiedy tylko możemy i dzwonienie do nich codziennie, jeśli to konieczne.

2. Upewnij się, że uczestniczą w zajęciach

Możemy angażować osoby starsze w wiele różnych czynności, czy to granie w szachy, czy ćwiczenie jogi. Pomoże im to zachować aktywność i poczuć się lepiej. Poza tym będzie to znacznie bardziej wzbogacające, jeśli wykonamy te aktywności razem.

3. Poproś ich o współpracę i pomoc

Jeśli współpracują, aby zrobić jedzenie, odłożyć coś na swoje miejsce lub zbudować mebel, jest to cenne. Czasami możemy nie prosić starszych o współpracę, ponieważ nie są tak szybcy jak my i to nas denerwuje. Musimy jednak postarać się, aby poczuli się przydatni.

Dziadkowie z wnukami
Spędzanie czasu ze starszymi dorosłymi to prosty, zabawny i praktyczny sposób zapobiegania apatii.

4. Daj im miłość i uczucie

Wszyscy ludzie potrzebują uczucia, a starsi jeszcze bardziej. Mogą czuć się bardzo samotni, więc każdy szczegół, taki jak przytulenie lub po prostu trzymanie się za ręce, jest niezbędny.

Zapobiegaj apatii, zanim się pojawi

Zapobieganie apatii u osób starszych jest ważne. Dzięki naszym wskazówkom wiesz, że jest to możliwe do osiągnięcia. Oczywiście choroby zwyrodnieniowe lub inne okoliczności mogą mieć dodatkowy wpływ i w takich przypadkach należy poprosić o informacje i wsparcie lekarza.

Jednak niektóre rzeczy nadal pozostają w zasięgu naszych możliwości. Porozmawiajmy z nimi, zaprośmy ich do wspólnego działania i dajmy im miejsce, na które zasługują.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Espín Andrade, A. M. (2008). Caracterización psicosocial de cuidadores informales de adultos mayores con demencia. Revista Cubana de Salud Pública34, 1-12.
  • Keegan, E., & Garay, C. (2007). Terapia cognitivo-conductual de la esquizofrenia. Vertex. Revista Argentina de Psiquiatría18(76), 423-427.
  • Peláez, M. S., Bernal, J. G., Cámara, R. S., Iglesias, A. I. S., & Jahouh, M. (2020). Ansiedad, depresión y apatía en relación a la situación de fragilidad. Revista INFAD de Psicología. International Journal of Developmental and Educational Psychology.2(1), 149-158.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.