Ampicylina: dawkowanie i środki ostrożności

Ściana komórkowa jest istotną strukturą dla bakterii: jeśli nie są w stanie jej zsyntetyzować, umierają. Aby zahamować syntezę tej struktury, ampicylina blokuje ostatnią fazę jej powstawania. Dowiedz się więcej na ten temat czytając ten artykuł!
Ampicylina: dawkowanie i środki ostrożności

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Ampicylina to antybiotyk należący do rodziny penicylin: określa się ją jako antybiotyk β-laktamowy. Co ciekawe, to pierwsza opracowana półsyntetyczna penicylina.

Ampicylina została zsyntetyzowana w latach 1959–1961 przez laboratorium farmaceutyczne GlaxoSmithKline lub GSK. Stosuje się ją od 1961 roku w leczeniu wielu infekcji pochodzenia bakteryjnego.

Powodem, dla którego zaczęto pracować na syntetyzowaniem ampicyliny, był fakt, że bakterie zaczęły stawać się oporne na penicylinę. Po stwierdzeniu tego zjawiska naukowcy chcieli więc odkryć lek o większym spektrum działania niż penicylina.

Ampicylina, wraz z amoksycyliną, to jedna z głównych aminopenicylin, które mamy do dyspozycji na rynku. Ma szerokie zastosowanie w leczeniu zakażeń wywołanych przez mikroorganizmy Gram +, Gram – i beztlenowe. Jednak później zobaczymy również kliniczne wykorzystanie tego leku.

W jaki sposób ampicylina wywiera wpływ na organizm?

Ampicylina to antybiotyk o działaniu bakteriobójczym, to znaczy, że ma zdolność niszczenia patogennego mikroorganizmu. Innymi słowy po prostu zabija bakterie. Swoje działanie przeciwdrobnoustrojowe zawdzięcza zdolności do hamowania syntezy ściany komórkowej bakterii.

Ampicylina w laboratorium

Ściana komórkowa jest istotną strukturą w organizmie bakterii. Jeśli nie są w stanie jej zsyntetyzować, umierają. Aby zahamować syntezę tej struktury, ampicylina blokuje ostatnią fazę jej powstawania.

W szczególności wiąże się z białkami znanymi pod angielskim skrótem PBP (Penicilin Binding Proteins) czyli białkami wiążącymi penicylinę, które występują w bakteryjnej ścianie komórkowej.

Blokując syntezę ściany, ampicylina powoduje śmierć bakterii. Istnieje jednak wiele bakterii, które wytworzyły mechanizm oporności na tego rodzaju antybiotyki. Posiadają one enzymy zwane beta-laktamazy, które są w stanie rozbić strukturę chemiczną ampicyliny, co czyni ją nieskuteczną.

Wskazania do stosowania ampicyliny

Jak już wspomniano, ampicylinę stosuje się w leczeniu infekcji bakteryjnych. W szczególności przepisuje się ją w celu zwalczania chorób wywoływanych przez niektóre z następujących bakterii:

  • Listeria monocytogenes, która powoduje listeriozę
  • Haemophilus influenzae, które nie wytwarzają beta-laktamazy i wywołują zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
  • Neisseria meningitidis, czyli dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych albo meningokok oprócz zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych wywołuje posocznicę meningokokową.
  • Bordetella pertussis, czyli inaczej pałeczka krztuśca.

Ponadto, ampicylinę stosuje się w leczeniu zakażeń wywołanych przez drobnoustroje wrażliwe na ten lek. Niektóre przykłady to zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok a także zapalenie pęcherza moczowego.

Odkryj dodatkowe informacje czytając artykuł: Bakterie w żołądku – wyeliminuj je sięgając po remedium z fig

Farmakokinetyka: jakie etapy przechodzi ampicylina w naszym organizmie?

Farmakokinetyka obejmuje procesy wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu i eliminacji leku. W tym kontekście ampicylinę można podawać zarówno doustnie, jak i pozajelitowo, w zależności od potrzeb pacjenta. Wchłanianie doustne osiąga około 30-55% podanej dawki leku.

Należy również pamiętać, że jeśli przyjmujemy ampicylinę doustnie bezpośrednio po jedzeniu, jej wchłanianie ulega pewnemu zahamowaniu. Z tego powodu lek ten należy przyjmować na pusty żołądek.

Antybiotyki

Po wchłonięciu, ampicylina potrzebuje do dystrybucji białek osocza, choć w dość niskim stężeniu. Potrafi bardzo szeroko rozprzestrzenić się po organizmie. Jest nawet w stanie przekroczyć barierę krew-mózg, dlatego wykorzystuje się ją w leczeniu zapalenia opon mózgowych. Jednak nie przenika przez łożysko w okresie ciąży.

Na koniec, ampicylina jest metabolizowana w cząsteczkach, które nie wykazują żadnej aktywności i zostaje wydalona głównie z moczem.

Dawkowanie: jakie są zalecane dawki?

Należy dokonać rozróżnienia, w zależności od tego, czy podaje się ten antybiotyk pozajelitowo czy doustnie. W pierwszej kolejności, dawki zalecane do podawania pozajelitowego to:

  • Dorośli i młodzi ludzie: można podawać ampicylinę dożylnie lub domięśniowo w dawce od 0,5 do 1 g co 6 godzin.
  • Dzieci i niemowlęta: drogi podawania takie same jak wyżej, a dawkę dzienną należy zmniejszyć do 100/200 mg / kg / dobę, podzieloną na kilka mniejszych dawek co 4 i 6 godzin.

W odniesieniu do podawania doustnego należy natomiast przestrzegać następujących zaleceń:

  • Dorośli i młodzi ludzie: stosuje się dawki od 0,25 do 1 g. Należy je również podawać co 6 godzin. Nigdy nie należy przekraczać całkowitej dawki 14 g na dzień.
  • Dzieci: dawkę dzienną się zmniejsza do 50-100 mg / kg / dzień w równych dawkach co 6 godzin.

Należy jednak przestrzegać instrukcji podanych przez lekarza indywidualnie dla każdego pacjenta i dla konkretnego przypadku. Antybiotyki nigdy nie powinny być przyjmowane bez recepty.

Wniosek

Ampicylina jest lekiem należącym do rodziny penicylin. Z powodu nadużywania i niewłaściwego stosowania tego rodzaju leków niestety znacznie straciły one swoją skuteczność. Bakterie stają się coraz bardziej oporne, dlatego bardzo ważne jest, aby nie leczyć się samodzielnie i zawsze przestrzegać zaleceń lekarskich.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bibi, S., Chisti, M. J., Akram, F., & Pietroni, M. A. C. (2012). Ampicillin and gentamicin are a useful first-line combination for the management of sepsis in under-five children at an urban hospital in Bangladesh. Journal of Health, Population and Nutrition. https://doi.org/10.3329/jhpn.v30i4.13418
  • Pediatría, C. de M. de la A. E. de. (2012). Ampicilina.
  • Nannini, E. C., & Murray, B. E. (2006). Enterococcus spp. In Principles and Practice of Clinical Bacteriology: Second Edition. https://doi.org/10.1002/9780470017968.ch4

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.