Acytretyna: cechy, wskazania i użycie

Acytretyna: cechy, wskazania i użycie

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Acytretyna działa hamując namnażanie komórek i rogowacenie skóry. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej na temat tej pochodnej witaminy A, wskazań do jej stosowania oraz przeciwwskazań.

Acytretyna to substancja medyczna, która należy do rodziny pochodnych witaminy A, nazywanych retinoidami. Tym samym pomaga zwalczać problemy zdrowotne, które sprawiają, że skóra staje się grubsza i łuskowata.

Działanie tego leku opiera się na hamowaniu namnażania komórek i rogowacenia skóry. Rogowacenie to proces, podczas którego komórki skóry stają się coraz grubsze ze względu na odkładające się na nich białka.

Acytetryna: kiedy warto jej używać?

Acytretyna jest wykorzystywana w leczeniu ciężkich i rozległych chorób skóry. Jedna z nich to łuszczyca. Pomaga również w leczeniu rybiej łuski. To choroba skóry, w której keratyna odkłada się w komórkach skóry i je utwardza, na takiej zasadzie jak czyni to z paznokciami i włosami.

Ilustracja łuszczycy

Powinnaś przyjmować ten leka jedynie pod kontrolą lekarską, najlepiej dermatologa. Osoby wykwalifikowane, a zwłaszcza lekarze tej specjalizacji, mają większe doświadczenie w prowadzeniu kuracji systemowymi retinoidami.

Sposoby podawania

Musisz przyjmować acytretynę z jedzeniem lub mlekiem. Dawka jest dobierana indywidualnie do potrzeb pacjenta. Powinnaś zawsze przestrzegać zaleceń lekarskich.

Dawka początkowa dla dorosłych i starszych osób waha się zazwyczaj od 25 do 30 mg, przyjmowane raz dziennie. Jednak po 2-4 tygodniach lekarz może ją zmienić, w zależności od jej skuteczności i oddziaływania, jakie wywiera na Twój organizm.

Maksymalna dawka acytretyny to 75 mg na dzień, zaś leczenie musi trwać przynajmniej trzy miesiące. Jednak może zostać przedłużone, jeśli lekarz uzna to za stosowne.

Jeśli zapomnisz przyjąć leku jednego dnia, nie próbuj przyjmować podwójnej dawki. Przyjmij ją najszybciej, jak to możliwe, jeżeli masz jeszcze sporo czasu do przyjęcia kolejnej. Jeśli chcesz przerwać leczenie, musisz skonsultować to ze swoim lekarzem. Nie podejmuj tej decyzji na własną rękę.

Skutki uboczne

Przyjmowanie acetrytyny, podobnie jak innych leków, może wywoływać działania niepożądane. Są one zazwyczaj związane z dawką. Im większa dzienna dawka, tym większe ryzyko ich wystąpienia.

Kobieta przyjmująca tabletkę

Większość skutków ubocznych pojawia się wraz z rozpoczęciem leczenie i zanika, gdy dojdzie do zmiany dawkowania lub zakończenia leczenia.

Do najczęstszych działań niepożądanych zaliczamy wyschniętą skórę, błony śluzowe oraz usta. Poza tym mogą pojawić się inne skutki uboczne, takie jak:

  • Zmiany w tempie wzrostu i teksturze włosów,
  • Stan zapalny dziąseł oraz błony śluzowej jamy ustnej,
  • Pęcherze i pęknięcia skóry,
  • Zmiany koloru włosów i skóry,
  • Zaburzenia wzroku, takie jak suchość oczu, rozmyte widzenie, złe widzenie w ciemności i brak tolerancji soczewek kontaktowych.

W niektórych przypadkach oprócz suchości błon śluzowych skóry i nosa pojawia się złuszczanie się naskórka. Może wystąpić zwłaszcza w obszarze wnętrza dłoni oraz na podeszwach stóp. U niewielkiego odsetka pacjentów odnotowano krwawienia z nosa. Niektórzy skarżyli się również na pojawianie się łusek na skórze oraz cieńszej zdrowej skóry o zwiększonej delikatności.

Kiedy długoterminowe leczenie acytretyną zostanie zakończone, mogą pojawić się zmiany w kościach, takie jak cieńsze kości oraz zmniejszanie gęstości kości, nazywane osteoporozą.

Kiedy nie należy stosować acytretyny?

Nie powinnaś stosować acytretyny w następujących okolicznościach:

  • Jeśli jesteś w ciąży lub możesz w nią zajść podczas leczenia albo trzy lata po jego zakończeniu,
  • Jeśli cierpisz na niedoczynność wątroby, nerek lub krążenia,
  • Jeżeli występują u Ciebie objawy alergiczne podczas stosowania acytretyny lub jakichkolwiek innych pochodnych witaminy A,
  • Jeżeli jesteś leczona tetracykliną.

Musisz wiedzieć i pamiętać, że acytretyna jest wysoce tetratogenna. Oznacza to, że może wywołać zniekształcenia płodu u kobiet w ciąży, które się nią leczą. Do typowych deformacji wywoływanych przez acetrytyną zaliczamy:

  • Uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego,
  • Problemy z sercem i rozszerzone naczynia krwionośne,
  • Deformacje czaszki, twarzy i kręgosłupa,
  • Uszkodzenia grasicy.

Prawdopodobieństwo wystąpienia deformacji jest wysokie nawet jeśli kobieta w ciąży przyjmuje acytretynę jedynie przez krótki okres. Mogą się również pojawić w okresie trzech lat od momentu zakończenia leczenia.

Podsumowanie

Acytretyny należy zawsze używać pod kontrolą lekarską. Jeśli jesteś kobietą, musisz zachować szczególną ostrożność. Nie przyjmuj tego leku, jeśli jesteś w ciąży lub planujesz w nią zajść w ciągu najbliższych trzech lat. Jak stwierdziliśmy powyżej, wywołuje on znaczące zniekształcenia płodu.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Carretero, G., Ribera, M., Belinchón, I., Carrascosa, J. M., Puig, L., Ferrandiz, C., … Moreno, J. C. (2013). Acitretina: guía de uso en psoriasis. Actas Dermo-Sifiliográficas. https://doi.org/10.1016/j.ad.2013.01.003

  • Höpker, L. M., Ribeiro, C. G., Oliveira, L. M., & Moreira, A. T. R. (2011). Ichthyosis follicularis, alopecia and photophobia syndrome (IFAP): Report of the first case with ocular and cutaneous manifestations in Brazil with a favorable response to treatment. Arquivos Brasileiros de Oftalmologia. https://doi.org/10.1590/S0004-27492011000100013

  • Medina, S., & Ledo, A. (1992). RETINOIDES. Monografias de Dermatologia.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.