Zespół napięcia skroniowo-żuchwowego

Zespół napięcia skroniowo-żuchwowego może powodować przewlekły ostry ból, ograniczone otwieranie ust i dyskomfort w pobliskich narządach. Jak poprawić ten stan? W tym artykule szczegółowo to opisujemy.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Karina Valeria Atchian.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Zespół napięcia skroniowo-żuchwowego jest również często nazywany dysfunkcją stawu skroniowo-żuchwowego. Zalicza się do grupy schorzeń stawu skroniowo-żuchwowego.

We wszystkich przypadkach będzie się objawiał jako ból w okolicy i zmiana funkcji stawu. Ponadto może mieć znaczący wpływ na jakość życia. Ale na czym właściwie polega zespół napięcia skroniowo-żuchwowego? I jak poprawić ten stan? Opiszemy to szczegółowo poniżej.

Co to jest staw skroniowo-żuchwowy?

To staw, który łączy szczękę z czaszką w okolicy skroniowej. Znajduje się po obu stronach głowy, tuż przed uszami. Jego funkcją jest umożliwianie otwierania i zamykania ust. Te czynności z kolei są możliwe dzięki tak zwanym mięśniom żucia.

Niezależnie od tego, czy rozmawiamy, jemy, ziewamy, czy się śmiejemy, używamy tego stawu, więc łatwo jest zauważyć, że potrzebuje praktycznie bez przerwy. Z tego powodu nie powinien nas dziwić fakt, że u dorosłych często spotyka się dysfunkcje tych stawów. Występują jednak nawet u dzieci, zwłaszcza po 10 roku życia.

Co to jest zespół napięcia skroniowo-żuchwowego?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, jest to grupa schorzeń, która zazwyczaj w zależności od źródła problemu klasyfikowana jest jako mięśniowa lub stawowa. W rzeczywistości bardzo często napięcie dotyczy zarówno stawów, jak i mięśni żujących.

Zespół napięcia skroniowo-żuchwowego może być jednostronny lub dwustronny. Częściej występuje u kobiet. Ponadto najczęściej występuje u osób w wieku od 20 do 44 lat (w przybliżeniu), chociaż może wystąpić w każdym wieku.

Zespół napięcia skroniowo-żuchwowego charakteryzuje obecność następujących objawów:

• Ostry lub przewlekły ból związany z ruchem szczęki, zwykle w okolicy ucha.
• Trzaskanie stawu podczas otwierania i zamykania ust.
• Ograniczenie w otwieraniu ust, a nawet szczęka może się zablokować.
• Ból głowy i szyi
• Ból ucha.
• Buczenie w uchu
• Zmniejszona ostrość słuchu.

Jakie są możliwe przyczyny?

Możliwe przyczyny są bardzo zróżnicowane. W rzeczywistości w wielu przypadkach może być ich więcej niż jedna. Poniżej wymieniamy kilka najbardziej typowych:

• Wada zgryzu w uzębieniu
• Zwyczaj zaciskania szczęki.
• Przyzwyczajenie gryzienia ołówka.
• Częste żucie gumy.
• Bruksizm.
• Stres i niepokój.
• Zwiększona wrażliwość na ból.
• Reumatoidalne zapalenie stawów.
• Infekcja stawów
• Zwichnięcie stawów.
• Nowotwory
• Choroby zwyrodnieniowe stawów.
• Uraz w regionie stawu.
• Przemieszczenie krążka stawowego.

Często do postawienia diagnozy wystarczy, aby specjalista przeprowadził wywiad kliniczny na temat bólu i wykonał badanie fizykalne tej części ciała, uwzględniają okolice szyi.

Czasami wymagane jest badanie obrazowe, takie jak prześwietlenie, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. Jeśli lekarz uzna to za konieczne, przeprowadzi również badania krwi w celu postawienia diagnozy różnicowej.

Jak poprawić zespół napięcia skroniowo-żuchwowego?

W wielu przypadkach różne przyczyny tego zespołu istnieją jednocześnie. Dlatego znalezienie rozwiązań może wymagać udziału zespołu lekarzy z różnych dziedzin. Czasami będzie to również sytuacja przejściowa, która może nawet ulec poprawie bez specjalnego leczenia.

Jednak w innych przypadkach konieczne będą środki terapeutyczne, które mogą poprawić ból i słabą funkcję stawów. Ponadto, warto również zastosować działania, które pacjenci mogą podjąć w celu zmniejszenia lub opanowania tego zespołu. Nazwiemy je środkami konserwatywnymi i obejmują one:

• Unikanie gryzienia niejadalnych przedmiotów (ołówków, ćwieków, gwoździ itp.).
• Trzymanie szczęki lekko otwartej, rozluźnionej, aby uniknąć ciągłego jej zaciskania.
• Zachowanie ostrożności lub nawet unikanie niektórych instrumentów muzycznych, które mogą nadwyrężać usta, szczękę lub szyję.
• Zastosowanie techniki rozluźniania mięśni.
• Nakładanie gorących albo zimnych okładów na obszar bólu.
• Poprawa higieny snu.
• Wykonywanie masażu mięśni.
• Jedzenie miękkich pokarmów.
• Uniknie szerokich ruchów szczęki.

Środki te będą bardzo przydatne, jednak zawsze należy je stosować pod nadzorem specjalisty. Czasami lekarz przepisuje również środki przeciwbólowe i fizjoterapię.

Ponadto, istnieją wyjmowane szyny okluzyjne, które w niektórych przypadkach mogą okazać się pomocne. Z drugiej strony u ciężko chorych środki zachowawcze nie wystarczą i konieczna będzie nawet operacja.

Rokowanie może się różnić w zależności od przyczyny

Na szczęście w większości przypadków pacjenci dobrze reagują na tradycyjnie stosowane środki. Dlatego rokowania wyleczenia zespołu napięcia skroniowo-żuchwowego na ogól są dobre.

Jednak należy wyjaśnić, że jeśli zespół napięcia skroniowo-żuchwowego ma powiązanie z nowotworem, chorobą zwyrodnieniową stawów itp., rokowanie i rozwój choroby mogą się różnić.

W związku z powyższym objawy mogą ulec poprawie lub pogorszeniu w zależności od rozwoju choroby podstawowej wywołującej zespół napięcia skroniowo-żuchowego. Dlatego ważne jest, aby postawić dobrą diagnozę lekarską i rozpocząć stosowne leczenie.