Zatoki przynosowe: 5 rzeczy, które powinieneś wiedzieć
Zatoki przynosowe to przestrzenie wypełnione powietrzem, które znajdują się w kościach twarzoczaszki. Spełniają one wiele funkcji: pomagają w oddychaniu, ogrzewaniu wdychanego powietrza, a także funkcję węchową.
Interesujący jest fakt, że prawie nigdy nie zauważamy niektórych części naszego ciała, dopóki nie pojawi się problem lub nastąpi jakaś zmiana. Na przykład, każdy kto kiedykolwiek miał zapalenie zatok wie na pewno, gdzie się one znajdują.
Struktury te produkują śluz, który oczyszcza powietrze między innymi z bakterii chorobotwórczych. Dzięki śluzowi organizm pozbywa się ich, dlatego w wypadku pojawienia się większych ilości bakterii mamy także zatkany nos.
Jest to bardzo powszechny i irytujący problem, którego doświadczają miliony ludzi na świecie. Jest to również tylko jedna z wielu dolegliwości, które mogą dotknąć te delikatne struktury anatomiczne. Dziś przedstawimy je bliżej.
1. Ile mamy zatok?
Mamy w sumie 8 zatok, 4 po każdej stronie nosa. Przyjrzyjmy im się zatem bliżej.
Zatoki szczękowe
- Zatoki szczękowe to największe z zatok przynosowych.
- Mają one kształt piramidalny i pojemność około 15 ml.
- U niemowląt są one bardzo małe dopiero w 8 lub 9 roku życia powiększają się i przemieszczają się z górnej części nosa do dolnej.
Zatoki czołowe
- Są to przestrzenie wypełnione powietrzem 0 wymiarach około 3 na 2,5 cm, między nimi znajduje się przegroda nosowa.
- Są połączone między sobą poprzez nerw trójdzielny, co sprawia, że zapalenie zatok czołowych jest bardzo bolesne.
Komórki sitowe
Komórki sitowe to mały labirynt pustych komór o różnej wielkości znajdujący się obok woreczka łzowego.
Zatoki klinowe
- Zatoki klinowe zostają w pełni ukształtowane około 14-15 roku życia.
- Mają pojemność około 7,5 ml.
2. Zatoki – co się w nich znajduje?
Jak wspomnieliśmy na początku tego artykułu, zatoki wypełnione są powietrzem. I rzeczywiście, zdrowe zatoki bez stanów zapalnych są w prawie całkowicie wypełnione powietrzem.
- Zatoki przynosowe i jamy nosowe są wyściełane błoną śluzową.
- Błona śluzowa zbudowana jest z nabłonka i tkanki łącznej.
- Jest to bardzo cienka warstwa komórek śluzowych pokrywających kości lub chrząstki.
- Pełni ona wiele funkcji: nawilża i podgrzewa wdychane powietrze zanim dostanie się ono do płuc.
Błona śluzowa produkuje także śluz potrzebny do ochrony przed bakteriami i ciałami obcymi nie dopuszczając, by dostały się do organizmu.
3. Jak dochodzi do zapalenia zatok?
Gdy łapiemy przeziębienie lub mamy alergię, dochodzi do namnażania bakterii i drobnoustrojów w zatokach przynosowych, co powoduje infekcje wirusowe lub bakteryjne.
W większości przypadków są to infekcje wirusowe, które ustępują samoistnie w dość krótkim okresie czasu.
Czasami jednak gdy infekcje nasilają się, mogą wywołać choroby takie jak:
Ostre zapalenie zatok przynosowych
Ostre zapalenie zatok jest dość powszechną chorobą, która może rozwinąć się w wyniku przeziębienia. Jeżeli ma ono podłoże wirusowe zazwyczaj przechodzi po kilku dniach. Jednak w przypadku infekcji bakteryjnych, ostre zapalenie zatok może utrzymywać się nawet do czterech tygodni.
Podostre zapalenie zatok
W tym przypadku problem jest znacznie poważniejszy i denerwujący. Ma ono wiele wspólnego z alergiami i może trwać od dwóch do trzech miesięcy.
Zazwyczaj powoduje:
- Ciągłe wydzielanie śluzu
- Bóle głowy
- Zawroty głowy
- Wrażliwość na światło…
Przewlekłe zapalenie zatok
Przewlekłe zapalenie zatok jest chroniczną chorobą, która ma istotny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego. Może trwać dłużej niż 3 miesiące i często wymaga interwencji chirurgicznej.
4. Dlaczego niektórzy są bardziej narażeni na zapalenie zatok niż inni?
Każdy z nas może czasem zachorować na zapalenie zatok. Są jednak schorzenia i czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo ich wystąpienia.
A oto one:
- Skrzywienie przegrody nosowej
- Polipy nosa
- Zanieczyszczenie powietrza w miejscu pracy
- Zanieczyszczenie powietrza w miejscu zamieszkania – głównie w miastach
- Wilgoć i pleśń na ścianach w domu
- Choroby zębów i przyzębia
- Osłabiony układ immunologiczny
- Palenie – jest częstym powodem zapalenia zatok
5. Jak walczyć z zapaleniem zatok?
Jeżeli zapalenie zatok trwa dłużej niż dwa tygodnie, najlepiej zgłosić się z tym do lekarza. Kiedy zostanie postawiona trafna diagnoza i rozpoczęte odpowiednie leczenie, można również spróbować skutecznych domowych metod.
A oto kilka z nich:
- Parówki ze słoną wodą
- Herbatki i parówki z eukaliptusa
- Herbatki i parówki z rozmarynu
- Okłady z siekanej rzodkiewki i cebuli
- Napar imbirowy z miodem
Pamiętajmy również o drzemkach i odpoczynku w ciągu dnia, które wzmocnią układ odpornościowy, by mógł sam uporać się z infekcją.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
Rosenfeld, R. M., Piccirillo, J. F., Chandrasekhar, S. S., Brook, I., Ashok Kumar, K., Kramper, M., … Corrigan, M. D. (2015). Clinical practice guideline (update): adult sinusitis. Otolaryngology–Head and Neck Surgery : Official Journal of American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery. https://doi.org/10.1177/0194599815572097
Manor, Y., Mardinger, O., Bietlitum, I., Nashef, A., Nissan, J., & Chaushu, G. (2010). Late signs and symptoms of maxillary sinusitis after sinus augmentation. Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, Oral Radiology and Endodontology. https://doi.org/10.1016/j.tripleo.2010.02.038
