Zapalenie płuc - dowiedz się jak je leczyć

Leczenie zapalenia płuc niemal zawsze wiąże się z podaniem antybiotyku dostosowanego do rodzaju choroby, jaka wystąpiła u danego pacjenta.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz José Gerardo Rosciano Paganelli.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Zapalenie płuc to choroba, która może dotknąć osoby w każdym wieku, a sposoby jej leczenia zależą od rodzaju infekcji i od wieku pacjenta. W niektórych przypadkach zapalenie płuc może doprowadzić do wystąpienia posocznicy, czyli do infekcji układu krwionośnego.

U osób starszych lub pacjentów o osłabionym układzie odpornościowym, posocznica może mieć nawet skutki śmiertelne.

Jako że powikłania zapalenia płuc mogą mieć groźny wpływ na zdrowie, a nawet życie pacjenta, należy bezwzględnie zgłosić się do lekarza, aby mógł on dokładnie zdiagnozować problem i zastosować leczenie dopasowane do potrzeb danego pacjenta.

Nigdy nie wolno ignorować tej choroby i próbować jej wyleczyć na własną rękę.

Przyczyny i odmiany zapalenia płuc

Istnieją dwa główne typy zapalenia płuc:

• Poza szpitalne zapalenie płuc. Pacjent zostaje zakażony we własnym otoczeniu, np. w pracy lub w domu.
• Szpitalne zapalenie płuc. Pacjent zostaje zakażony podczas leczenia w szpitalu. Te przypadki wynikają z przeniesienia bakterii pomiędzy pacjentami przebywającymi w tym samym budynku. Ich leczenie jest często utrudnione ponieważ organizm pacjenta już poddanego hospitalizacji bywa osłabiony i nie radzi sobie odpowiednio z dodatkowym problemem.

Zapalenie płuc może być wywołane bakteriami, wirusami lub grzybami. Sposób leczenia zależy zatem od przyczyny wystąpienia choroby.

Wirusowe zapalenie płuc

Najwięcej przypadków zachorowań na zapalenie płuc wynika z zakażenia organizmu wirusami.

Bakteryjne zapalenie płuc

Bakteryjne zapalenie płuc może być wywołane przez

• Pneumokoki
• Staphylococi
• Pałeczki Gram-ujemne (-)
  • Haemophilus influenzae
  • Klebsiella pneumoniae
  • Escherichia coli
  • Pseudomonas aeruginosa

Zdarzają się również przypadki zapalenia płuc wywołane bakteriami Legionella pneumophila,  Mycoplasma pneumoniae,  Clamydia pneumoniae, kiedy to postawienie diagnozy jest trudniejsze.

Grzybiczne zapalenie płuc

Ten rodzaj zapalenia płuc jest wywołany grzybami Candida lub Pneumocystis jiroveci i najczęściej występuje u osób, które mają osłabiony układ immunologiczny, w tym u nosicieli HIV i chorych na AIDS.

Metody leczenia zapalenia płuc

Pneumokokowe zapalenie płuc

Najczęściej występującą odmianą omawianej choroby jest pneumokokowe zapalenie płuc. Lekarz zazwyczaj przepisuje w tym przypadku amoksycylinę, choć u wielu osób organizm wykazuje dość wysoką odporność na ten antybiotyk.

Jeżeli lekarz zauważy, że organizm nie reaguje odpowiednio na ten lek, może również przepisać:

• Cefalosporynę
• Klindamycynę
• Cefuroksym
• Erytromycynę (w bardziej zaawansowanych przypadkach)
  

Należy pamiętać, że przeciwko pneumokokowemu zapaleniu płuc można się zaszczepić. Jest to zalecane w przypadku dzieci i osób powyżej 50 roku życia. Szczepionka ta nie chroni jednak przed zapaleniem płuc wywołanym innymi czynnikami.

Zapalenie płuc wywołane staphylokokami

Większość przypadków zachorowań z tej grupy jest wywołana bakteriami Staphylococcus aureus. Leczenie wymaga podania pacjentowi którejś z odmian penicylinazy. Dostępne rodzaje tego leku to:

• Flukloksacylina. Lek ten zwalcza beta-laktamazy mikroorganizmów, które zaatakowały organizm chorego.
• Cefalosporyny, w tym cefalotin i cefamandol.
• Clindamycin. Skutecznie zwalcza ponad 90% szczepów bakteryjnych.

Zapalenie płuc wywołane pałeczkami Gram-ujemnymi

Bakterie Gram-ujemne, które prowadzą do wystąpienia zapalenia płuc to:

• Haemophilus influenzae
• Klebsiella pneumoniae
• Escherichia coli
• Pseudomonas aeruginosa

Leczenie w przypadku infekcji tego rodzaju bakteriami wygląda następująco:

• Haemophilus influenzae. Na ten rodzaj bakterii (typ b) można się zaszczepić, co zaleca się w przypadku wszystkich dzieci. Leczenie rozpoczyna się od podania kotrimoksazolu, czyli antybiotyku będącego połączeniem trimetoprimu i sulfametoksazolu. Czasem stosuje się również cefalosporynę, amoksycylinę, fluorochinolony i azytromycynę.
• Klebsiella pneumoniae. Ta bakteria jest odporna na ampicylinę, a także na wiele beta-laktamaz. Jest jednak bardzo podatna na aminoglikozydy i cefalosporynyantybiotyki.
• Escherichia coli. Leczenie pacjentów cierpiących na zapalenie płuc wywołane tego rodzaju bakterią wymaga hospitalizacji i podłączenia chorego do urządzenia dostarczającego tlen. Najczęściej podaje się pacjentowi fluorochinolony i cefalosporyny, takie jak cefiksym, cefpodoksym, ceftibuten i cefdinir.
• Pseudomonas aeruginosa. Aby móc ustalić odpowiednią metodę leczenia, konieczne jest wykonanie biopsji. Bakteria ta jest niestety odporna na działanie bardzo wielu antybiotyków.

Leczenie nietypowych rodzajów zapalenia płuc

Zapalenie płuc wywołane bakteriami Legionella pneumophila

• Bakterie Legionella zazwyczaj zwalcza się za pomocą erytromycyny.
• W bardziej zaawansowanych przypadkach można zastosować połączenie erytromycyny i ryfampicyny.
• Pozostałe antybiotyki stosowane w tym przypadku to cyprofloksacyna i azytromycyna.

Zapalenie płuc wywołane bakteriami Mycoplasma pneumoniae

Większość przypadków zachorowań wywołanych tą bakterią można dość łatwo wyleczyć, stosując takie środki, jak:

• Tetracyklina
• Klarytromycyna
• Azytromycyna

Zapalenie płuc wywołane bakteriami Clamydia pneumoniae

Przypadki choroby wywołane tą bakterią zazwyczaj wymagają leczenia szpitalnego i podania doksycykliny. Proces leczenia może być utrudniony u pacjentów cierpiących na przewlekłe choroby, szczególnie te podwyższające ryzyko wystąpienia zawału serca.

Inne leki podawane chorym w tym przypadku to erytromycyna i tetracyklina. Leczenie zazwyczaj trwa od 10 do 21 dni.

Wirusowe zapalenie płuc

W przypadku zapalenia płuc wywołanego takimi wirusami, jak herpes simplex lub herpes zoster, choremu podaje się środki przeciwwirusowe, jak acyklowir. Z kolei zapalenie wywołane przez wirus cytomegalii (CMV) leczy się za pomocą gancyklowiru. Niestety, nie daje on efektów w przypadku pacjentów chorych na AIDS.

Dodatkowo, pacjentom podaje się leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe oraz środki łagodzące kaszel.

Grzybiczne zapalenie płuc

W tym przypadku lekarz przepisuje środki o działaniu grzybobójczym, takie jak:

• Amfoterycyna B
• Flukonazol
• Itrakonazol
• Flucytozyna

Zażywanie leków o działaniu grzybobójczym może być powiązane z wystąpieniem skutków ubocznych. Pacjent powinien zgłosić się do lekarza jeśli zauważy takie objawy, jak:

• Zwiększona wrażliwość na słońce (głównie dotyczy to oczu)
• Gorączka
• Dreszcze
• Wysypka
• Swędzenie skóry
• Biegunka
• Mdłości
• Wymioty