Zakrzepowe zapalenie żył: co to jest, objawy i leczenie

Zapalenie żył charakteryzuje się pojawieniem się skrzepu w żyle lub grupie żył, zarówno powierzchownych, jak i wewnętrznych. Leczenie jest zwykle dość proste, ale wymaga szybkiej reakcji.

Zakrzepowe zapalenie żył, znane również jako zakrzepica żył, to proces zapalny, który wynika z tworzenia skrzepu krwi blokującego jedną lub więcej żył, zwykle w nodze. Istnieją dwa główne typy zapalenia: powierzchowne – w pobliżu najbardziej zewnętrznych części skóry – i głębokie – w obrębie mięśnia.

Według profesjonalnych portali medycznych zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych jest dość powszechną patologią.  Szacuje się bowiem, że choruje na nie od 3 do 11% populacji ogólnej w pewnym momencie życia. Występuje jednak częściej począwszy od szóstej dekady życia i u płci żeńskiej.

Zakrzepowe zapalenia żył i jego główne objawy

Jak powiedzieliśmy, zakrzepowe zapalenie żył dzieli się na dwie kategorie: powierzchowne i głębokie – znane również jako zakrzepica żył głębokich (DVT). Objawy kliniczne różnią się w zależności od typu zapalenia. Narodowa Biblioteka Medyczna Stanów Zjednoczonych opisuje jednak ogólne objawy obu schorzeń:

• Stan zapalny dotkniętej części ciała: zwykle występuje w nodze.
• Ból w tym obszarze.
• Zaczerwienienie skóry: nie zawsze występuje.
• Uczucie ciepła, któremu towarzyszy wrażliwość w okolicy zatkanej żyły.

Powierzchownemu zakrzepowemu zapaleniu żył towarzyszy zaczerwienienie skóry i pojawienie się pod nią twardego, wrażliwego w dotyku czerwonego sznurka. Natomiast zapalenie żył głębokich jest mniej oczywiste i charakteryzuje się uogólnionym bólem i obrzękiem.

Przyczyny zapalenia żył

Zakrzepowe zapalenie żył występuje, gdy skrzep krwi osadza się w jednej lub kilku żyłach, powodując ich obrzęk. Klinika Mayo i inne cytowane już źródła pokazują nam najczęstsze przyczyny tej patologii. Wśród nich znajdujemy:

• Uraz żyły.
• Dziedziczne zaburzenie krwawienia.
• Pozostawanie w bezruchu przez długi czas, jak to ma miejsce w przypadku osób przyjętych do szpitala.
• Cewnik ze stymulatorem serca, który przeszedł przez żyłę przez pachwinę.
• Ciąża i poród w ciągu ostatnich 6 miesięcy.
• Otyłość i nadwaga.

Ogólnie zakrzepy żylne pojawiają się, gdy coś spowalnia lub zmienia przepływ krwi w żyłach. Każda choroba, która może dać ten efekt uboczny (od otyłości po określone procesy chirurgiczne) może prowadzić do powierzchownego lub głębokiego zapalenia żył.

Jaka się diagnozuje zakrzepowe zapalenie żył?

Przedstawiciel służby zdrowia zazwyczaj diagnozuje pacjenta na podstawie wyglądu dotkniętego obszaru. Jeśli jednak nie możesz łatwo zidentyfikować przyczyny leżącej u podłoża zapalenia żył, możesz potrzebować badań krzepliwości krwi, flebografii (prześwietlenia żył po podaniu kontrastu), testów genetycznych i specjalnych rodzajów USG.

Grupy ryzyka i powikłania zapalenia żył

Średni wiek pacjentów z zapaleniem żył to ponad 60 lat i głównie dotyka ono kobiety. Ponadto 90% zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych wiąże się z problemami żylnymi lub z żylakami. Natomiast tylko 10% dotyczy pacjentów ze zdrowymi żyłami.

Według Fundacji AXA Healthkeeper istnieje kilka czynników ryzyka, które sprzyjają rozwojowi zapalenia żył. Wśród nich znajdujemy:

• Otyłość: stwarza duże ryzyko wielu chorób serca. Nie zagłębiając się zbytnio w szczegóły, badania medyczne wskazują wyraźnie, że nadmierna masa ciała wiąże się z chorobami układu krążenia, niewydolnością serca i nagłą śmiercią.
• Palenie: predysponuje do powstawania skrzeplin w tętnicach i żyłach.
• Terapia hormonalna: tabletki antykoncepcyjne i hormonalne terapie zastępcze mogą u niektórych pacjentów zwiększać skłonność krwi do tworzenia zakrzepów.
• Długotrwałe unieruchomienie: może to być spowodowane przebywaniem w szpitalu lub zbyt siedzącym trybem życia.

Oprócz tych częstych zdarzeń zakrzepowe zapalenie żył może mieć jeszcze inne przyczyny. Na przykład obecność rozrusznika w żyłach centralnych, wcześniejsze przypadki zaburzeń krzepnięcia krwi w rodzinie lub incydenty naczyniowo-mózgowe i wiele innych obrazów klinicznych. Każda patologia, która modyfikuje przepływ żylny, może przełożyć się na zakrzepowe zapalenie żył.

Jeśli chodzi o powikłania, wczesne rozpoznanie zapalenia żył pozwala na odpowiednie leczenie. Jeśli jednak nie zostanie odpowiednio skierowane, w płucach może się niestety rozwinąć skrzep krwi, który może doprowadzić do zatoru tętnicy płucnej.

Dostępne zabiegi

Angiolog i chirurg naczyniowy są specjalistami odpowiedzialnymi za leczenie zakrzepowego zapalenia żył. W mniej poważnych przypadkach lekarz zazwyczaj przepisuje następujące leki: leki przeciwbólowe, przeciwkrzepliwe i przeciwzakrzepowe w celu rozpuszczenia skrzepu.

U pacjentów, u których obraz kliniczny jest trudniejszy do leczenia, można rozważyć chirurgiczne usunięcie zablokowanej żyły, jeśli jest ona powierzchowna. W innych przypadkach wykonuje się też bajpas żylny. Te procedury są znacznie mniej powszechne niż wspomniane wcześniej.

Ruszaj się, aby uniknąć zapalenia żył

Jak być może widzieliście, zakrzepowe zapalenie żył jest dość powszechną patologią, zwłaszcza u osób starszych, które cierpią na żylaki na nogach. Na ogół jest to choroba z pozytywnym rokowaniem, ale jeśli leczenie nie zostanie podjęte na czas, stan może się pogorszyć.

Aby uniknąć zapalenia żył, najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, jest prowadzenie zdrowego stylu życia. Ruszaj się, ćwicz, nie używaj tytoniu i trzymaj się z dala od wysokokalorycznych potraw. Otyłość może powodować wiele chorób, a jedną z nich są skrzepliny w żyłach.