Zaburzenie schizofreniczne - na czym polega ta choroba?
Zaburzenie schizofreniczne jest znane, jako typ schizofrenii i jako takie ma bardzo podobną symptomatologię. Jednak te objawy, wraz z ich odpowiednimi fazami prodromalnymi, aktywnymi i rezydualnymi, zawsze trwają krócej niż sześć miesięcy, ale więcej niż jeden.
Kiedy pacjent przedstawia objawy schizofrenii i nie upłynęło jeszcze 6 miesięcy wymagane do diagnozy tej choroby, lekarze zazwyczaj diagnozują zaburzenie schizofreniczne. Zazwyczaj od 60 do 80% tych pacjentów z czasem zapada na schizofrenię. W niektórych sytuacjach u pacjentów rozwijają się też zaburzenia dwubiegunowe lub schizoafektywne.
Aby spełnić kryteria zaburzenia schizofrenicznego, powodem pojawienia się objawów nie mogą być przyjmowane leki lub narkotyki rekreacyjne. Nie mogą też wystąpić na skutek innych problemów medycznych lub psychologicznych.
Zaburzenie schizofreniczne
Epidemiologia
Zaburzenie to rozwija się we wszystkich kulturach, w 50% przypadków zwłaszcza u osób z przewagą wcześniejszej osobowości schizoidalnej. Najnowsze badania szacują, że cierpi na nie mniej niż 1% populacji. Kiedy rodzice są schizofrenikami, na zaburzenie schizofreniczne zapada 20-40% dzieci, z możliwą ewolucją do schizofrenii.
Chociaż objawy tej choroby mogą występować w równym stopniu u obu płci, zwykle występują częściej u mężczyzn w młodszym wieku. U 30% pacjentów, choroba nie ma więcej nawrotów po pierwszym epizodzie. Jednak u 70% pojawiają się nawroty lub rozwija się przewlekła schizofrenia.
Objawy występujące u pacjentów cierpiących na zaburzenie schizofreniczne
Zasadnicze cechy tego zaburzenia są identyczne z objawami schizofrenii, z wyjątkiem dwóch podstawowych różnic:
- Po pierwsze, całkowity czas trwania choroby. Jak wspomniano powyżej, musi upłynąć co najmniej jeden miesiąc od pojawienia się objawów, ale mniej niż sześć miesięcy przed diagnozą zaburzenia.
- Podobnie, do diagnozy nie jest wymagane, aby w trakcie choroby występowała niepełnosprawność społeczna lub zawodowa.
Objawy zaburzenia schizofrenicznego dzielą się na dwa: objawy dodatkowe i podstawowe (osiowe).
Objawy określane jako dodatkowe
Przez objawy dodatkowe należy rozumieć takie, które są dodawane do osobowości chorego. To nowe zachowania, które pojawiają się wraz z zaburzeniem. Główne z nich to:
- Halucynacje. Są to odczucia, których pacjent doświadcza w każdym z pięciu zmysłów, nie otrzymując żadnej stymulacji niezbędnej do ich odczuwania. Najczęstszym przykładem jest widzenie lub słyszenie rzeczy lub osób, które nie istnieją.
- Urojenia. Są to zniekształcone idee, które pacjent utrzymuje z ogromnym przekonaniem. Zwykle powodują dyskomfort lub zmartwienie u chorego. Najczęściej jest to nieistniejące prześladowanie, chociaż istnieją również urojenia maniakalne i związane z ciągłym poczuciem bycia kontrolowanym.
- Niezorganizowany język i myślenie. Chodzi o utratę zdolności logicznych skojarzeń w myśleniu. Pacjent posługuje się niespójną mową, niezrozumiałą dla innych.
- Nieuporządkowane zachowanie. Pacjent wykazuje różne niezwyczajne zachowania, poczynając od wielkiego pobudzenia, takiego jak krzyczenie bez przyczyny, do zachowań pozbawionych logiki, takich jak zakładanie zimowych ubrań w lecie.
Objawy podstawowe (osiowe)
Z drugiej strony negatywnymi objawami zaburzeń schizofrenicznych są te, które odejmują funkcje od osobowości pacjenta. Najważniejsze są następujące:
- Zaburzenia afektu. Pacjent doświadcza zubożenia w wyrażaniu emocji. Na przykład unika patrzenia w oczy rozmówcy lub posługuje się monotonną mową.
- Apatia i abulia. Apatia polega na braku zainteresowania rzeczami, podczas gdy abulia to brak energii i woli. Pacjent może na przykład wykazywać brak higieny.
- Anhedonia i izolacja społeczna. Anhedonia to brak lub utrata zdolności doświadczaniu przyjemności i radości z rzeczy, które pacjent lubił robić wcześniej.
- Alogia. Pacjent doświadcza znacznego zubożenia myśli i mowy. Może się to objawiać, między innymi tym, że w jego języku obserwuje się duży spadek zasobu słów i przekazywanych treści.
Leczenie zaburzenia schizofrenicznego
Około połowa pacjentów ze zdiagnozowanym zaburzeniem schizofrenicznym z czasem zapada na schizofrenię. Dokładna przyczyna zaburzenia jest niestety nieznana.
Leczenie jest podobne do leczenia schizofrenii. Psychoterapia, a także leki przeciwpsychotyczne, są podstawą leczenia zaburzeń schizofrenicznych. Ponadto, warto raz jeszcze przypomnieć, że zaburzenie schizofreniczne nie może być spowodowane inną jednostką chorobową lub nadużywaniem substancji.
Jednak terapia poznawczo-behawioralna również okazuje się pomocna dla pacjentów. Zwłaszcza w celu zrozumienia zaburzeń i zapewnienia praktycznych sposobów radzenia sobie z nimi. Inne terapie i metody, które opierają się na pozytywnym podejściu, mogą być równie skuteczne.
W przypadku pojawienia się gwałtownych lub autodestrukcyjnych objawów czasem może być konieczna hospitalizacja. Z drugiej strony, nigdy nie powinno się też ignorować terapii rodzinnej. Takie metody zawsze pomagają pacjentowi radzić sobie z zaburzeniem w przyjaznym środowisku, w którym czuje się bezpiecznie.
