Silny zapach ciała - jak i dlaczego powstaje?

W wielu przypadkach silny zapach ciała może wynikać z nadmiernej potliwości, chociaż wpływają na to również inne czynniki. Czytaj dalej, aby się dowiedzieć więcej na ten temat.
Silny zapach ciała - jak i dlaczego powstaje?

Ostatnia aktualizacja: 01 kwietnia, 2022

Bromhydroza to silny zapach ciała, powszechne zaburzenie, które poważnie wpływa na jakość życia. Określa się je jako nieprzyjemny zapach ciała, w szczególności potu. Wydzielany zapach przekazuje silne sygnały niewerbalne, a tym samym powoduje duże zakłopotanie w otoczeniu.

Sytuacja jeszcze bardziej się komplikuje, jeśli pacjent ma selektywną anosmię, czyli niezdolność do odczuwania własnego zapachu.

Sam pot nie ma specjalnego zapachu. Może się on pojawić dopiero wtedy, gdy pot wejdzie w kontakt z bakteriami na skórze. Silny zapach ciała często można jednak leczyć lub mu zapobiegać, zmieniając nawyki higieniczne. Z drugiej strony istnieją również opcje leczenia medycznego. Poniżej szczegółowo opisujemy z czym wiąże się tak silny zapach ciała.

Co to jest bromhydroza lub silny zapach ciała?

Według badań opublikowanych w International Journal of Cosmetic Science, silny zapach ciała powstaje w wyniku biotransformacji bezwonnych naturalnych wydzielin w lotne cząsteczki zapachowe. Taka biotransformacja zachodzi przy nadmiernym poceniu się. Oznacza to, że zaburzenie pojawia się częściej u osób, które bardziej się pocą.

Czasopismo fachowe Mikrobiom stwierdza, że ​​w tej biotransformacji ważną rolę odgrywa bakteria Corynebacterium spp. obecna w  mikroflorze pod pachami. Otyłość może być również czynnikiem przyczyniającym się do bromhydrozy. Podstawowym mechanizmem jest zmiana, którą przechodzą cząsteczki podczas metabolizowania ich przez mikroorganizmy.

Nieprzyjemnie pachnące buty
Odór pojawia się, gdy pot wchodzi w kontakt z bakteriami na skórze.

Jakie przyczyny może mieć nienormalnie silny zapach ciała?

Gruczoły potowe dzielą się na gruczoły ekrynowe, które znajdują się w całym ciele, oraz gruczoły apokrynowe, które znajdują się pod pachami, piersiami i w pachwinach. To są dwa duże rodzaje tej tkanki i wszyscy ludzie posiadają obydwa typy.

Gruczoły apokrynowe są aktywowane dopiero w okresie dojrzewania. Dlatego silny zapach ciała zwykle nie jest problemem u małych dzieci, ale pojawia się również jako oznaka wzrostu i rozwoju.

Ważnym mechanizmem jest interakcja wydzieliny apokrynowych gruczołów potowych pod pachami z bakteriami, w wyniku której powstają nienasycone kwasy tłuszczowe o specyficznym zapachu. Obecność tego fetoru jest również brana pod uwagę w diagnostyce bromhydrozy.

Podczas gdy bakteryjny metabolizm potu apokrynowego jest ogólną przyczyną nieprzyjemnego zapachu, pot ekrynowy może również przybrać nieprzyjemny zapach. W tym procesie jednak wyzwalaczami są zwykle niektóre spożyte pokarmy, takie jak czosnek i alkohol.

Możesz być zainteresowany również tym tematem: Pocenie się sprzyja odchudzaniu – czy to prawda?

Jak zwalczyć silny zapach ciała?

Zachowawcze środki leczenia niestety nie sprawdzają się, gdy pacjenci szukają pomocy u lekarza rodzinnego, aby wyeliminować tak silny zapach ciała. Obecnie najpowszechniej stosowanymi metodami leczenia bromhydrozy są leki i zabiegi chirurgiczne.

Operacja chirurgiczna: sympatektomia

Operacja chirurgiczna jest najkorzystniejszą metodą leczenia bromhydrozy i stosuje się ją w ciężkich przypadkach. Leczenie operacyjne wiąże się jednak z takimi problemami jak powikłania pooperacyjne i blizny.

Dlatego te metodę rezerwuje się dla pacjentów opornych na terapię medyczną, u których nadmierna potliwość ma znaczący wpływ na ich codzienne czynności.

Według Annals of Surgery endoskopowa sympatektomia piersiowa jest ostatnią deską ratunku w leczeniu nadpotliwości dłoniowej, pachowej i czaszkowo-twarzowej. Jej działanie polega na przerwaniu włókien zwojów współczulnych.

Toksyna botulinowa

Główny mechanizm działania toksyny botulinowej na bromhydrozę polega natomiast na hamowaniu uwalniania acetylocholiny z nerwów współczulnych unerwiających ekrynowe gruczoły potowe. Zabieg jest bardzo skuteczny na dłoniach i podeszwach stóp, chociaż ból podczas wstrzykiwania może być czynnikiem ograniczającym jego stosowanie.

Dawka do wstrzyknięć śródskórnych zależy od okolicy ciała. Na przykład pod pachą używa się od 50 do 100 jednostek toksyny botulinowej. Leczenie tą substancją ma jednak te wadę, że efekt mija po pewnym czasie, więc może być konieczne wielokrotne stosowanie w ciągu roku.

Antyperspiranty ze związkami glinu

Podczas gdy większość standardowych antyperspirantów w supermarketach zawiera chlorek glinu, silniejsze środki powinny zawierać chlorowodorek glinu. Środki z tymi substancjami hamują rozwój śmierdzących bakterii.

Te sole metali zmniejszają również wydzielanie potu, blokując kanały wydzielnicze gruczołów potowych i minimalizując źródło wilgotności sprzyjającej rozwojowi bakterii. Terapię miejscową należy stosować raz dziennie, zwykle na noc, gdy skóra jest sucha.

Dezodorant
Antyperspiranty ze związkami glinu są najlepszą opcją, jeśli chodzi o silny zapach ciała, o ile nie rozważa się operacji.

Przeczytaj także ten ciekawy artykuł: Naturalny dezodorant – 5 sposobów na zapach potu!

Zalecenia dla pacjenta z bromhidrozą

Zarówno nadmierna potliwość, silny zapach ciała jak i bromhydroza są powszechnymi i niepokojącymi stanami, ponieważ komplikują relacje społeczne i więzi z innymi ludźmi. Wrażliwe podejście i umiejętne pokierowanie pacjentem mogą pomóc zminimalizować wpływ na jakość życia pacjenta , zarówno na szczeblu prywatnym jak i zawodowym.

Pomocne jest również regularne mycie i depilacja powierzchni skóry pod pachami. Antyperspiranty zapachowe to sposób najbardziej podstawowy w zwalczaniu zapachu ciała. Zmniejszają objętość potu i działają antybakteryjnie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Kanlayavattanakul M, Lourith N. Body malodours and their topical treatment agents. Int J Cosmet Sci. 2011;33(4):298-311. doi:10.1111/j.1468-2494.2011.00649.x
  • Connolly M, de Berker D. Management of primary hyperhidrosis: a summary of the different treatment modalities. Am J Clin Dermatol. 2003;4(10):681-697. doi:10.2165/00128071-200304100-00003
  • Herbst F, Plas EG, Függer R, Fritsch A. Endoscopic thoracic sympathectomy for primary hyperhidrosis of the upper limbs. A critical analysis and long-term results of 480 operations. Ann Surg. 1994;220(1):86-90. doi:10.1097/00000658-199407000-00012
  • Li ZR, Sun CW, Zhang JY, Qi YQ, Hu JZ. Excision of apocrine glands with preservation of axillary superficial fascia for the treatment of axillary bromhidrosis. Dermatol Surg. 2015;41(5):640-644. doi:10.1097/DSS.0000000000000346
  • Lam TH, Verzotto D, Brahma P, et al. Understanding the microbial basis of body odor in pre-pubescent children and teenagers. Microbiome. 2018;6(1):213. Published 2018 Nov 29. doi:10.1186/s40168-018-0588-z
  • James AG, Hyliands D, Johnston H. Generation of volatile fatty acids by axillary bacteria. Int J Cosmet Sci. 2004;26(3):149-156. doi:10.1111/j.1467-2494.2004.00214.x

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.