Refluks przełykowo-żołądkowy: objawy i leczenie
Refluks przełykowo-żołądkowy to spontaniczne przejście treści żołądkowej do przełyku, bez przyczyny. Fizjologiczny refluks żołądkowo-przełykowy wynika przede wszystkim z przejściowego i spontanicznego rozluźnienia dolnego zwieracza przełyku z powodu wzdęcia.
Ten stan wpływa na jakość życia ludzi, którzy cierpią z powodu tego zaburzenia. Jednak aby uznać to za chorobę, objawy muszą być wystarczająco istotne pod względem obecności lub intensywności.
Dlatego refluks przełykowo-żołądkowy jest na ogół przewlekłym procesem patologicznym, ale ma dobre rokowania. Ponadto objawy mają różną intensywność i mogą występować przerywane okresy remisji.
Co powoduje refluks przełykowo-żołądkowy
Pojawienie się choroby refluksowej przełyku zależy od wielu czynników. Najważniejszym z nich jest jednak niesprawność dolnego zwieracza przełyku. Ponadto czynniki sprzyjające refluksowi żołądkowo-przełykowemu obejmują zmiany w następujących obszarach:
- Ruchliwość przełyku.
- Górny zwieracz przełyku.
- Mechanizmy oczyszczania przełyku i zawartość żołądka.
W wielu przypadkach również przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego jest związana z chorobą refluksową przełyku. Jest tak, ponieważ przepuklina rozworu sprzyja refluksowi.
Zobacz także: Przepuklina rozworu przełykowego – Jak ją leczyć?
Objawy
Refluks żołądkowo-przełykowy ma wiele różnych objawów. Może się przejawiać jedynie w obecności objawów przełyku, ale może też dojść do współistnienia zapalenia przełyku o różnym nasileniu. Rzadziej mogą również wystąpić powikłania, takie jak zwężenie, wrzód przełyku lub przełyk Barretta.
Zmienność objawów zależy od takich czynników, jak czas trwania nawrotów choroby refluksowej przełyku, a także od objętości i stopnia agresywności treści refluksu. Ponadto należy wziąć pod uwagę czas kontaktu tego materiału z błoną śluzową przełyku. Wśród najczęstszych objawów obserwuje się jednak następujące dolegliwości:
- Zgaga: jeden z najbardziej charakterystycznych objawów refluksu. To uczucie pieczenia wznoszące się z nadbrzusza.
- Kwaśne odbijanie się: jest drugim najczęstszym objawem. Polega na spontanicznym przejściu do ust treści żołądkowej. Mogą temu sprzyjać niektóre pozycje ciała lub zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej.
- Zespół bólu w klatce piersiowej: ból pojawia się w sposób ostry lub ma nagły początek i jest wytwarzany przez skurcze przełyku. Można podejrzewać, że źródłem bólu jest refluks przełykowo-żołądkowy, gdy jest związany z przyjmowaniem pokarmu, a nie wysiłkiem.
- Dysfagia: chodzi o mimowolne zadławienia.
- Odynofagia: jest to bolesne przełykanie i nie jest częstym objawem choroby refluksowej przełyku. Jeśli jednak się pojawi, może wskazywać na obecność zapalenia przełyku.
Typowe objawy choroby refluksowej przełyku mają wysoką wiarygodność diagnostyczną. Dzięki ich obecności niemal na pewno można postawić diagnozę i wskazać leczenie bez potrzeby dodatkowych badań diagnostycznych, takich jak endoskopia.
Jeśli jednak pacjent ma objawy alarmowe lub nie reaguje odpowiednio na konwencjonalne leczenie, należy wykonać endoskopię górnej części przewodu pokarmowego.
Przeczytaj również: Zgaga – wylecz ją dzięki tym 3 wskazówkom
Jak się leczy refluks przełykowo-żołądkowy
Leczenie choroby refluksowej przełyku ma na celu złagodzenie objawów i wyleczenie zapalenia przełyku. Ponadto leczy się i zapobiega możliwym powikłaniom.
W leczeniu uwzględnia się również porady dotyczące stylu życia, środków higieny i diety oraz leków. W niektórych przypadkach rozważa się również konieczność operacji.
Środki higieniczno-dietetyczne
Porady dotyczące stylu życia oraz środków higieny i diety powinny być indywidualne dla każdego pacjenta. Ustala się je zgodnie z czynnikami ryzyka występującymi w każdym przypadku. Chociaż należy również wziąć pod uwagę odpowiedź kliniczną na wprowadzone zmiany.
Ponadto, wskazane jest rzucenie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu, a także zmniejszenie masy ciała u pacjentów z nadwagą lub otyłością. Innym stosowanym środkiem jest również podniesienie głowy łóżka, w przypadkach klinicznych, gdy pacjent musi leżeć. Dodatkowo zaleca się się także:
- Aby unikać spożywania obfitych posiłków, lepiej jeść mniej obficie a częściej.
- Zidentyfikować i unikać pokarmów wywołujących niepożądane objawy.
- Lepiej zarządzać stresem
- Nie wykonywać ekstremalnych ćwiczeń fizycznych.
- Zarezerwować odpowiednią ilość czasu na posiłki, aby jeść spokojnie i bez pośpiechu, wystarczająco przeżuwając każdy kęs.
Leki stosowane w chorobie refluksowej przełyku
Leczenie farmakologiczne polega na hamowaniu lub neutralizacji wydzielania kwasu żołądkowego. Wśród grup leków powszechnie stosowanych w leczeniu refluksu żołądkowo-przełykowego są inhibitory pompy protonowej.
Leki te powodują całkowite zahamowanie wydzielania soków żołądkowych. Łagodzą także objawy, leczą zapalenie przełyku i kontrolują nawroty.
Stosowane są również leki zobojętniające sok żołądkowy, które skutecznie i szybko łagodzą zgagę. Natomiast leki prokinetyczne są przydatne, gdy dominującym problemem jest niedomykalność.
Z drugiej strony leki przeciw nadkwasocie powodują częściowe zahamowanie wydzielania kwasu żołądkowego. Przepisuje się je w leczenie choroby refluksowej przełyku, gdy nie ma stanu zapalnego przełyku.
Czy cierpisz na refluks przełykowo-żołądkowy? Jak widać, istnieje kilka czynników, które mogą powodować lub pogarszać sytuację. Należy jednak rozważyć kilka alternatyw dla kontroli i leczenia tego zaburzenia.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Badillo R, Francis D. Diagnosis and treatment of gastroesophageal reflux disease. World J Gastrointest Pharmacol Ther. 2014;5(3):105–112. doi:10.4292/wjgpt.v5.i3.105.
- Tack J., Pandolfino JE., Pathophysiology of gastroesophageal reflux disease. Gastroenterology, 2018. 154 (2): 277-288.
