Rak jelita grubego – co należy o nim wiedzieć

Rak jelita grubego jest coraz częściej spotykaną chorobą, dlatego też warto dobrze poznać jej przyczyny i objawy w celu zapobiegania jej wystąpienia w przyszłości lub jak najszybszemu poddaniu się leczeniu.

Ponieważ jest to najbardziej poważna choroba, jaka może dotknąć Twoje jelita, naprawdę ważną kwestią jest umiejętność rozpoznania, czy trapiące Cię różne dolegliwości oznaczają właśnie rak jelita grubego. Ten artykuł pozwoli Ci dowiedzieć się wszystkiego, co tylko chcesz.

Rak jelita grubego jest jedną z głównych przyczyn śmierci w krajach takich, jak USA.

Wczesna diagnoza może doprowadzić do jego całkowitego wyleczenia. Rak jelita grubego na początku rozwija się w błonie śluzowej Twojego jelita grubego i odbytnicy.

Rak jelita grubego – jakie są jego przyczyny?

Nie ma jednej konkretnej przyczyny tej choroby. W większości przypadków, czynnikiem ryzyka jest obecność łagodnych polipów w jelicie grubym, które z biegiem czasu nieleczone mogą przekształcić się w odmianę o cechach nowotworowych lub urosnąć do wielkości mogących stanowić problem dla chorego.

Osoby, u których rak jelita grubego ma największą szansę się pojawić spełniają jeden lub kilka poniższych warunków:

• Wiek powyżej 60 lat.
• Pochodzenie wschodnioeuropejskie lub afroamerykańskie.
• Spożywanie sporych ilości przetworzonego, czerwonego mięsa.
• Obecność polipów w jelicie grubym.
• Stan zapalny jelit, jak na przykład wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub choroba Leśniowskiego-Crohna.
• Rak jelita grubego występujący w rodzinie pacjenta (zwłaszcza jeśli zdarzały się przypadki zachorowań na polipowatość gruczolakowatą).
• Upodobanie do potraw o wysokiej zawartości tłuszczu oraz niewielkiej białka.
• Palenie papierosów lub picie sporych ilości alkoholu.
• Nadwaga lub otyłość.

Rak jelita grubego lub okrężnicy jest drugą najczęstszą przyczyną śmierci w Polsce, przy czym występuje znacznie częściej u mężczyzn, niż u kobiet. Tylko 10% polipów przekształca się w postać nowotworową – należy jednak zawsze jak najszybciej poddać się leczeniu.

Rak jelita grubego – najczęstsze objawy choroby

Objawy mogą różnić się w zależności od lokalizacji nowotworu w jelicie grubym:

• Jeśli rak jelita grubego znajduje się w lewej okrężnicy, typowymi objawami są krwawe stolce, biegunki, zaparcia i uczucie niepełnego wypróżnienia.
• Jeśli nowotwór występuje w w okrężnicy poprzecznej, objawami są bóle, zaparcia, skurcze, wymioty i wzdęcia.
• Jeśli rak jelita grubego zlokalizowany jest w prawej okrężnicy, to można rozpoznać go po krwawieniu wewnętrznym, przewlekłej niedokrwistości, zmęczeniu, bladości i braku siły.
• W każdym przypadku rak jelita grubego może powodować utratę apetytu, drastyczny spadek masy ciała, gorączkę, chroniczne zmęczenie, tkliwość i ból w dolnej części brzucha oraz luźne stolce.

Jakie badania wykrywają nowotwór jelita grubego?

Dostępne są różne badania medyczne pozwalające stwierdzić, czy dana osoba ma raka jelita grubego (lub jego wczesne stadium w postaci polipów). Lekarz wywiera nacisk na określony obszar brzucha przeprowadzając jednocześnie badanie rektalne, co pozwala wyczuć cechujące tę chorobę zgrubienia jelita.

Przeprowadza się także badania kału pod kątem obecności krwi, co jest jednym z objawów mogących wskazywać na rozwój choroby takiej, jak rak jelita grubego (oraz także ewentualnie innych). Inne dostępne możliwości obejmują badanie krwi w celu sprawdzenia obecności anemii oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu wątroby.

Kolonoskopia pozwala lekarzowi zobaczyć całe wnętrze jelita i sprawdzić występowanie raka lub polipów. Za pomocą tego badania można skontrolować wizualnie cały przewód pokarmowy, a dodatkowo próbki podejrzanych tkanek mogą zostać pobrane do późniejszej analizy.

Jeśli występujące urazy jelita nie pozwalają na przeprowadzenie kolonoskopii, wykorzystuje się klasyczną lewatywę przy użyciu specyfiku zawierającego bar, co pozwoli zaobserwować okrężnicę po wykonaniu prześwietlenia promieniami rentgenowskimi.

Jeśli opisanymi powyżej metodami zostanie wykryty rak jelita grubego, należy przeprowadzić badania dodatkowe pozwalające określić zakres rozprzestrzenienia się i stadium zaawansowania nowotworu za pomocą tomografii komputerowej (TK) i rezonansu magnetycznego (MRI) jamy brzusznej i dolnej części żołądka.

Rak jelita grubego może występować w jednym z pięciu stadiów:

• 0: Utworzył się jedynie na zewnętrznych warstwach jelita grubego.
• I: Nowotwór zaatakował także wewnętrzne warstwy okrężnicy.
• II: Rozprzestrzenił się także przez ściany jelita grubego.
• III: Nowotwór zaatakował już także węzły chłonne.
• IV: Rak zaatakował także inne narządy (wystąpiły przerzuty).

Sposób leczenia zależy od wielu czynników, takich jak etap rozwoju i lokalizacja nowotworu. Jedną z metod jest standardowy zabieg chirurgiczny (kolektomia) mający na celu usunięcie komórek nowotworowych.

Inną metodą zwalczania raka jest chemioterapia, dzięki której komórki nowotworowe są niszczone, inną metodą walki z rakiem i niszczenie zaatakowanych tkanek jest radioterapia.

Rak jelita grubego jest chorobą uleczalną jeśli zostanie ona wykryta i poddana leczeniu na odpowiednio wczesnym etapie. Rokowanie zależy także od wieku pacjenta, kondycji jego układu immunologicznego, etap, na którym rozpoczęto leczenie i kilku innych czynników.

eśli minęło już pięć lat od zabiegu i rak jelita grubego nie pojawił się ponownie, pacjent uznany zostaje za całkowicie wyleczonego.

Rak jelita grubego: wczesna diagnoza i profilaktyka

Istnieje wiele metod wczesnego wykrywania raka jelita grubego wykorzystywanych w medycynie, ale w początkowych stadiach choroby jej objawy mogą być mylone z innymi chorobami. Pacjenci powyżej 50 roku życia powinni co roku badać swój kał pod kątem obecności w nim krwi.

Bardziej poważne kroki należy podjąć, jeśli w Twojej rodzinie zdarzały się zachorowania na raka jelita grubego, w takim przypadku należy regularnie co dwa lata poddawać się endoskopii zaczynając od momentu przekroczenia 40 roku życia.

Jeżeli wyniki badań są pozytywne, kolonoskopię można przeprowadzić jak opisano powyżej, w najkrótszym możliwym terminie.