Opryszczka – charakterystyka i leczenie
Opryszczka to infekcja warg, dziąseł lub innych części jamy ustnej. Za zakażenie odpowiedzialny jest wirus opryszczki pospolitej, a samo schorzenie objawia się jako jeden lub kilka pęcherzy czy też zmian skórnych w okolicy jamy ustnej.
Ogólnie rzecz biorąc istnieją dwie odmiany opryszczki:
- HSV-1 – wirus prowadzący do opryszczki “standardowej”,
- HSV-2 – wirus wywołujący opryszczkę narządów płciowych.
Według informacji BMJ Clinical Evidence, od 20% do 40% dorosłych jest w pewnym momencie życia dotkniętych tym schorzeniem. Jednak większość pierwotnych infekcji zwykle występuje w dzieciństwie i naukowcy uważają, że wirus pozostaje w stanie uśpienia w zwoju trójdzielnym.
Opryszczka – dlaczego ją “łapiemy”?
Wirus opryszczki pozostaje w ciele. Dlatego też po pokonaniu objawów pierwszej infekcji, choroba może ponownie się objawić, gdy coś ją uaktywni.
Co więcej, wirus opryszczki łatwo rozprzestrzenia się poprzez kontakt z miejscem, w którym pojawiają się zmiany skórne. Zatem stosowanie przedmiotów, takich jak żyletki, ręcznik, czy szminka, które mogły mieć kontakt ze skórą zakażonej osoby, jest niewskazane.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, na świecie jest około 3,7 miliarda ludzi w wieku poniżej 50 lat zarażonych tego typu wirusem. Należy pamiętać, że nie jest to choroba genetyczna.
Czynniki ryzyka
Niektóre czynniki mogą ułatwić pojawienie się tego wirusa. Są to na przykład:
- Obniżona skuteczność układu odpornościowego,
- Choroby autoimmunologiczne, takie jak HIV/AIDS,
- Poważne oparzenia,
- Zabiegi chemioterapii,
- Leczenie farmakologiczne, mające zapobiec odrzuceniu przeszczepu.
Sprawdź także: Infekcja dróg moczowych i leczenie antybiotykami
Objawy opryszczki
Opryszczka może być łagodna lub ciężka, a u niektórych osób może przebiegać bezobjawowo. Zazwyczaj pierwsze objawy pojawiają się około 1-2 tygodnia po infekcji i zwykle trwają od 7 do 15 dni.
Najczęstsze objawy to:
- Swędzenie w obszarze zmiany skórnej,
- Uczucie pieczenia,
- Pojawienie się pęcherzy (zwykle występują one wokół ust),
- Mrowienie w okolicy warg (zwykle przed pojawieniem się pęcherzy),
- Opuchnięte usta,
- Sączenie się ranek i tworzenie strupów,
- Dyskomfort w gardle lub obrzęk węzłów chłonnych.
W leczeniu opryszczki możesz stosować kremy przeciwwirusowe lub leki ogólnoustrojowe. Objawy zwykle trwają od 7 do 15 dni.
Jakie są przyczyny opryszczki?
Istnieje wiele możliwych przyczyn tych infekcji. Po pierwszym wystąpieniu objawów zakażenia, mogą się pojawić kolejne infekcje. Są one zazwyczaj spowodowane:
- Obniżoną odpornością,
- Stresem,
- Nadmiernym opalaniem się,
- Miesiączką,
- Zmianami hormonalnymi,
- Gorączką.
Badania wykrywające opryszczkę
Gdy opryszczka będzie powracać lub zmiany będą większe niż normalnie, lekarz może zlecić wykonanie różnych testów. Najczęściej wybieranym jest zbadanie kultury wirusowej pęcherzy na wczesnym etapie.
Nie przegap: Choroby skórne związane ze stresem
Leczenie
Istnieją dwa rodzaje leczenia tej choroby:
- Leczenie miejscowe. Polega na zastosowaniu maści przeciwwirusowej bezpośrednio na obszar zmian skórnych. Ogólnie rzecz biorąc, ten sposób jest skuteczny, gdy stosuje się go przy pierwszych oznakach dyskomfortu.
- Leki. Czasami konieczne jest leczenie opryszczki na poziomie systemowym. Lekarz może następnie przepisać te same rodzaje leków przeciwwirusowych, ale doustnie, w postaci tabletek. Najczęściej przepisywane leki to acyklowir, famcyklowir i walacyklowir.
Lekarze przepisują również takie leki, jak na przykład środki przeciwbólowe, aby zmniejszyć dyskomfort pacjenta. Oprócz leków istnieją jednak inne wskazówki dotyczące poprawy lub uniknięcia opryszczki:
- Po pierwsze, nie udostępniaj swoich przedmiotów osobistych osobom, które mogą mieć opryszczkę,
- Używaj balsamu do ust, aby nie były przesuszone,
- Stosuj zdrową dietę,
- Nie całuj innych, jeśli masz opryszczkę.
Wniosek
Ogólnie rzecz biorąc, opryszczka wargowa jest wysoce zakaźną infekcją spowodowaną wirusem opryszczki pospolitej. Co więcej, chociaż pierwsza infekcja zwykle występuje w dzieciństwie, może powrócić w wieku dorosłym z powodu różnych czynników. Aby trzymać się z daleka od tego schorzenia potrzebne są środki antywirusowe.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Chi, C. C., Wang, S. H., Delamere, F. M., Wojnarowska, F., Peters, M. C., & Kanjirath, P. P. (2015, August 7). Interventions for prevention of herpes simplex labialis (cold sores on the lips). Cochrane Database of Systematic Reviews. John Wiley and Sons Ltd. https://doi.org/10.1002/14651858.CD010095.pub2
- Cunningham, A., Griffiths, P., Leone, P., Mindel, A., Patel, R., Stanberry, L., & Whitley, R. (2012, January). Current management and recommendations for access to antiviral therapy of herpes labialis. Journal of Clinical Virology. https://doi.org/10.1016/j.jcv.2011.08.003
- Fatahzadeh, M., & Schwartz, R. A. (2007, November). Human herpes simplex labialis. Clinical and Experimental Dermatology. https://doi.org/10.1111/j.1365-2230.2007.02473.x
- Larissa Hirsch, MD. (2019). Herpes labial (VHS-1). The Nemours Foundation. https://kidshealth.org/es/teens/cold-sores-esp.html
- Opstelten, W., Neven, A. K., & Eekhof, J. (2008, December). Treatment and prevention of herpes labialis. Canadian Family Physician.
- Worrall, G. (2006). Herpes labialis. BMJ Clinical Evidence. https://doi.org/10.1056/NEJMicm063204