Niska liczba neutrofilów - na co może wskazywać?

Niska liczba neutrofilów może wskazywać na problem z układem odpornościowym. Jakie zagrożenia powoduje to w praktyce? Koniecznie się dowiedz!

Niska liczba neutrofilów wskazuje na rozwój neutropenii, postaci leukopenii, która zmniejsza zdolność organizmu do zwalczania infekcji bakteryjnych i grzybiczych. Oznacza to, że odpowiedź organizmu przeciwko takim antygenom jest nieskuteczna i mogą wystąpić poważne komplikacje.

Istnieje kilka możliwych powodów, dla których może wystąpić niska liczba neutrofilów. Obejmują one infekcje i reakcje na leki, niedobór witamin i niektóre choroby. W dzisiejszym artykule opowiemy więcej o przyczynach i sposobach leczenia, które można podjąć.

Niska liczba neutrofilów – dlaczego stanowi problem?

W organizmie białe krwinki lub leukocyty są odpowiedzialne za zwalczanie różnych infekcji, niezależnie od tego, czy są one powodowane przez wirusy, bakterie, grzyby czy inne organizmy.

Neutrofile są najobficiej występującym rodzajem białych krwinek we krwi, ponieważ stanowią 70% całkowitej liczby leukocytów. Stąd tak ważne jest utrzymywanie wysokiej liczby neutrofilów, ponieważ zmiany ilościowe mogą powodować pewne problemy.

Ich główną funkcją jest pomoc układowi odpornościowemu w zwalczaniu chorób pochodzenia zakaźnego. Jest to możliwe dzięki przechwytywaniu czynnika atakującego, na który składają się zwłaszcza bakterie i grzyby. Są one przekierowywane, a następnie wydalane.

Kiedy organizm jest atakowany, neutrofile są pierwszymi komórkami odpornościowymi, które wykrywają punkt infekcji. Ze względu na swoją żelową konsystencję mają zdolność przenikania przez ściany naczyń krwionośnych w celu migracji do dotkniętych tkanek i niszczenia patogenów.

Wartości wskazujące na niską liczbę neutrofilów we krwi

Normalny poziom neutrofilów u zdrowej osoby dorosłej wynosi od 2000 do 7500 na mikrolitr krwi. Niższe liczby są klasyfikowane zgodnie z następującym podziałem:

• Łagodna neutropenia: Występuje, gdy bezwzględna liczba neutrofilów mieści się w zakresie od 1000 do 1500/µl, a ryzyko choroby zakaźnej jest stosunkowo niewielkie.
• Umiarkowana neutropenia: Występuje, gdy liczba neutrofilów wynosi od 500 do 1000/µl, a ryzyko infekcji jest umiarkowane.
• Ciężka neutropenia: Jest to bardzo mała liczba neutrofilów, poniżej 500 µl. Ryzyko infekcji jest wysokie.

Dlaczego występuje niska liczba neutrofilów?

Jak stwierdzono w artykule opublikowanym przez Mayo Clinic, istnieje kilka czynników związanych z niską liczbą neutrofilów. W szczególności rozważa się dwie główne przyczyny:

1. Zmniejszona produkcja tych leukocytów.
2. Leukocyty są niszczone w krótkim czasie po wytworzeniu.

Oba przypadki są związane z niektórymi schorzeniami i nawykami, które wpływają na zdrowie układu odpornościowego. Można wśród nich wymienić:

• Infekcje wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze: na przykład AIDS, gruźlica, malaria lub wirus Epsteina-Barra (EBV).
• Leki wpływające na szpik kostny i neutrofile: Największe zagrożenie stanowią dipyrony, tiklopidyna, dobesylan wapnia i leki podawane przy problemach z tarczycą. W mniejszym stopniu również leki przeciwpadaczkowe, takie jak fenytoina czy karbamazepina.
• Leczenie onkologiczne, takie jak chemioterapia, radioterapia i niektóre leki przeciwnowotworowe. Te na ogół uszkadzają neutrofile w trakcie wykinywania zabiegu.
• Niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego: Jest to związane z niedokrwistością megaloblastyczną.
• Rak lub inne choroby szpiku kostnego, takie jak białaczka, zespół mielodysplastyczny, niedokrwistość aplastyczna i zwłóknienie szpiku.
• Wrodzone zaburzenia czynności szpiku kostnego. Na przykład zespół Kostmanna.
• Autoimmunologiczne niszczenie neutrofilów (jako stan pierwotny lub związany z zespołem Felty’ego).
• Inne choroby autoimmunologiczne, takie jak ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (lub ziarniniakowatość Wegenera) i toczeń.
• Hipersplenizm: Przedwczesne zniszczenie komórek krwi przez śledzionę.

Inne powiązane przyczyny

Istnieją również inne czynniki związane z małą liczbą białych krwinek, które mogą być ściśle powiązane z różnymi chorobami. Oto niektóre z nich:

• Wirusowe zapalenie wątroby typu A i B
• Nadczynność tarczycy
• Reumatyzm
• Choroby wrodzone
• Procesy naciekowe szpiku kostnego
• Nadmierne spożycie napojów alkoholowych
• Długotrwałe stosowanie niektórych antybiotyków i leków moczopędnych

Niska liczba neutrofilów – objawy

Niska liczba neutrofilów jest zwykle diagnozowana, gdy rozwijają się ciężkie infekcje lub posocznica. Wiele łagodnych przypadków pozostaje niezauważonych, ponieważ objawy nie są całkowicie oczywiste.

Mogą się one jednak różnić w zależności od stanu zaawansowania neutropenii, a także w zależności od rodzaju podstawowej infekcji lub choroby.

Innymi słowy, zamiast objawów neutropenii pojawiają się wtedy objawy infekcji. W związku z tym pacjenci mogą mieć do czynienia z problemami, takimi jak na przykład:

• Ból gardła
• Częsta biegunka
• Umiarkowana lub wysoka gorączka
• Nawracające bóle głowy
• Podatność na infekcje
• Zmiany lub owrzodzenia w jamie ustnej i okolicy odbytu
• Zapalenie węzłów chłonnych
• Infekcje skóry i rany, które wymagają czasu, aby się zagoić
• Pieczenie podczas oddawania moczu

Diagnoza i leczenie

Rozpoznanie neutropenii stawia się na podstawie liczby neutrofilów poprzez pełną morfologię krwi. Jeśli wyniki są niepewne, lekarz może zalecić dodatkowe badanie, takie jak biopsja.

U dorosłych diagnoza jest pozytywna, gdy bezwzględna liczba neutrofilów jest mniejsza niż 1500 na mikrolitr krwi. Liczba komórek wskazująca na neutropenię u dzieci zmienia się wraz z wiekiem.

Leczenie opiera się na kontrolowaniu przyczyny i monitorowaniu ogólnego stanu zdrowia pacjenta, aby zapobiec zakażeniu.

Oczywiście różni się ono w zależności od przypadku i od występującej choroby. Do najczęstszych należą zazwyczaj:

• Transfuzje granulocytów
• Antybiotyki i leki przeciwgrzybicze na infekcje
• Dożylne leczenie kortykosteroidami lub immunoglobulinami
• Podawanie czynników wzrostu białych krwinek, jeśli neutropenia jest bardzo ciężka

Możliwe komplikacje

Jak wspomniano, neutropenię uważa się za ciężką, gdy liczba neutrofilów jest bardzo niska: poniżej 500 na mikrolitr krwi. W takim przypadku mogą wystąpić niebezpieczne infekcje zagrażające zdrowiu pacjenta.

Są one jednak powodowane nie tylko przez mikroorganizmy zewnętrzne, ale nawet przez bakterie, które normalnie żyją w organizmie, zarówno na skórze, jak i w błonach śluzowych jamy ustnej czy jelit.

Kiedy iść do lekarza

Po rozpoznaniu neutropenii należy zwracać uwagę na różne objawy. Skontaktowanie się z lekarzem może być konieczne, jeśli występują objawy takie jak:

• Gorączka powyżej 38°C z dreszczami lub zimnymi potami
• Duszność
• Kaszel, który pojawia się nagle
• Ból gardła lub szyi
• Trudności w oddawaniu moczu
• Wymioty i biegunka
• Wydzielina z pochwy
• Zaczerwienienie i obrzęk wokół ran

Środki zapobiegawcze w celu uniknięcia infekcji

Pacjenci, u których niski poziom neutrofilów ma swoje źródło w infekcji, powinni również wdrożyć pewne środki zapobiegawcze. Na przykład regularne mycie rąk oraz używanie rękawiczek i maseczki na twarz może ograniczyć ryzyko wystąpienia infekcji.

Należy przestrzegać dobrych nawyków higienicznych podczas obchodzenia się z żywnością. Ponadto zaleca się unikanie bliskiego kontaktu z osobami wykazującymi objawy infekcji oraz unikanie zatłoczonych miejsc.