Mówienie przez sen – dlaczego niektórzy to robią?
Czy słyszałeś od bliskich, że mówienie przez sen dotyczy właśnie ciebie? Podobno podczas snu jesteś w stanie nawiązać normalną rozmowę twarzą w twarz lub przez telefon…
Chcesz dowiedzieć się na czym polega mówienie przez sen oraz jakie są jego przyczyny? Zapraszamy do lektury poniższego artykułu.
Mówienie przez sen: czy mam się czego wstydzić?
Zwykle, gdy osoba, która dzieli z Tobą pokój lub łóżko mówi Ci: “dzisiaj w nocy mówiłeś przez sen”, pierwszą reakcją jest lekkie zażenowanie. Nie chcesz w to uwierzyć. Jednocześnie obawiasz się, czy nie powiedziałeś czegoś niestosowanego, za co powinieneś się teraz wstydzić.
Czy nie ciekawi Cię, dlaczego niektórzy z nas komunikują się podczas snu? Dobrą wiadomością jest fakt, że mówienie przez sen ma doskonałe naukowe wytłumaczenie. Wcale nie jest to nienaturalne zjawisko nie z tego świata. Nocne przemowy są bowiem przejawem działania naszej podświadomości.
W większości przypadków mówienie przez sen ogranicza się do prostych zdań lub monologów bez większego sensu, które trwają przez kilka sekund.
Oczywiście istnieją odstępstwa od tej reguły i niektóre osoby mogą przemawiać kilkakrotnie podczas jednej nocy lub robić to przez kilka nocy z rzędu.
Przeczytaj koniecznie: Bezsenność: rośliny idealne do twojej sypialni
Czy mówienie przez sen jest zjawiskiem powszechnym?
Jeśli zdarzyło Ci się mówić przez sen, nie wpadaj w panikę – takich sytuacji doświadcza wielu ludzi na całym świecie. Szczególnie często nocne monologi występują u dzieci oraz dorastającej młodzieży .
Mówienie przez sen to zjawisko, na które ma wpływ szereg rozmaitych czynników. Zależy to na przykład od tego, jak minął nam dzień, w jakim jesteśmy nastroju oraz od tego, czy mamy ochotę na wyrażanie swoich uczuć czy nie.
Warto jednak zaznaczyć, że jeśli mówimy przez sen w dorosłym lub starczym wieku przez kilka nocy z rzędu, można mówić o zaburzeniach snu. Problem ten może pojawiać się w okresach nasilonego stresu, napięcia emocjonalnego oraz nadmiernego zmęczenia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
Innymi czynnikami powiązanymi z mówieniem podczas snu są zaburzenia takie jak zgrzytanie zębami oraz lunatykowanie.
Na czym polega mówienie przez sen?
Mówienie przez sen jest jednym z licznych zaburzeń prawidłowego snu. Jeśli występuje sporadycznie, nie ma powodów do obaw. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, może być wynikiem stresu lub ciężkiego dnia.
Zaburzenie to samo w sobie nie jest niebezpieczne dla naszego zdrowia. Nie wywołuje także żadnych negatywnych skutków na tle psychicznym i fizycznym. Poza tym nie jest uciążliwe dla osób, które doświadczają tego zjawiska (chyba że podczas nocnych monologów wyjawiamy swoje sekrety…).
Mówimy raczej o zjawisku charakterystycznym dla danej osoby. Mówienie podczas nocnego odpoczynku może występować w dwóch fazach snu. Najpierw w fazie REM (Rapid Eye Movement), a następnie w fazie NREM.
Podczas pierwszej fazy snu neurony pracują tak samo jak wtedy, gdy nie śpimy. Stąd też to, co dzieje się na tym etapie nocnego odpoczynku zwane jest „snem paradoksalnym”, ponieważ doświadczenia senne rozgrywają się z największą intensywnością.
Przeczytaj koniecznie: Zdrowy sen – jaka temperatura jest odpowiednia?
Fazy snu, które sprzyjają mówieniu
Z kolei w fazie REM następuje “aktywacja” procesu mówienia przez sen . Oznacza to, że usta, gardło i struny głosowe, które do tej pory pozostawały „nieaktywne”, aktywują się i pracują przez kolejnych kilka sekund.
To właśnie wtedy u niektórych osób występuje zjawisko mówienia przez sen. Słowa wypowiadane są na głos, czasem zrozumiale, a czasem jest to jedynie zwykły bełkot.
Z kolei w fazie NREM mówienie przez sen jest kojarzone z przejściowymi zaburzeniami snu. Dzieje się tak, ponieważ nasz organizm jest tylko na wpół uśpiony. Zatem mechanizmy odpowiadające za czuwanie umożliwiają niekontrolowane mówienie przez sen.
W odróżnieniu od bycia na jawie, kiedy nie jesteśmy w 100% obudzeni, wypowiadane słowa lub zdania zwykle pozbawione są sensu. Trudno jest więc cokolwiek zrozumieć z naszego nocnego monologu.
Czy mówienie przez sen jest powodem do obaw?
Jeśli dzielimy łóżko lub sypialnię z innymi osobami, to prawdopodobnie będą usiłowały one rozszyfrować nasze nocne komunikaty. Będą też próbowały analizować i zrozumieć to, co chcemy powiedzieć przez sen.
Niestety na nic zdadzą się takie próby! Dlaczego? Ponieważ mówienie przez sen nie ma nic wspólnego z naszą świadomością!
Padające podczas snu z naszych słów słowa są całkowicie przypadkowe, a mówienie trwa zaledwie kilka sekund. Mogą to być pojedyncze słowa, gaworzenie czy sprawy zaprzątające nam głowę poprzedniego dnia lub nawet wcześniej.
Należy uświadomić sobie, że mówienie przez sen jest przejawem podświadomym. W większości przypadków nie ma to nic wspólnego z myślami i uczuciami, które odczuwamy na jawie. Podobnie dzieje się ze snami.
Zatem ani osoby, które mówią przez sen, ani ci, którzy ich słuchają nie powinni się niczego obawiać ani przywiązywać zbyt wielkiej wagi do tego typu zaburzeń snu.
Wypowiadane słowa są tylko fragmentami przeżytej codzienności – wczorajszej lub znacznie wcześniejszej. Nie mamy wpływu na to, kiedy mózg wyciąga je z podświadomości.
Mówię przez sen – czy należy się leczyć?
Mówienie przez sen nie jest poważnym zaburzeniem, które wymagałoby specjalistycznego leczenia psychologicznego . Może jednak stać się przyczyną dyskomfortu . Istnieje obawa o wyjawienie sekretu lub powiedzenie czegoś, co mogłoby być dla nas żenujące lub kompromitujące.
Jeśli sen Twojego partnera jest płytki, być może Twoje nocne rozmowy będą dla niego problemem i przyczyną niewysypiania się. Pamiętaj, że podobna sytuacja występuje również w przypadku chrapania czy koszmarów nocnych. Wówczas nasz partner również może się obudzić.
Jeśli problem powraca nagle po kilkunastu latach przerwy i powtarza się przynajmniej kilka razy w tygodniu, zaleca się wizytę u specjalisty. Zaburzenia snu mogą być rezultatem skrywanych lęków, problemów na tle emocjonalnym lub ekspozycji na silny stres.
Wśród najczęściej stosowanych metod leczenia poważnych i przewlekłych zaburzeń snu zaleca się zmianę codziennych wieczornych nawyków na bardziej relaksujące, na przykład:
- Ciepły prysznic przed snem
- Słuchanie klasycznej muzyki
- Czytanie
Z kolei, aby unikać mówienia przez sen mależy ograniczyć:
- Spożycie alkoholu i napojów gazowanych
- Wysiłkek fizyczny w późnych godzinach popołudniowych
- Oglądanie telewizji, zwłaszcza wiadomości i filmów, które mogą wywoływać przyspieszenie akcji naszego serca oraz zwiększać aktywność mózgu (np. filmy grozy).
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Adrados RP. Parasomnias: fenómenos episódicos del sueño. Revista española de pediatría: clínica e investigación 2005; 61 (1): 49-54. Available at: https://www.seinap.es/wp-content/uploads/Revista-de-Pediatria/2005/REP%2061-1.pdf#page=45. Accessed 01/11, 2019.
- Cruz Menor E, Hernández Rodríguez Y, Morera Rojas BP, Fernández Montequín Z, Rodríguez Benítez JC. Trastornos del sueño en el adulto mayor en la comunidad. Revista de Ciencias Médicas de Pinar del Río 2008; 12 (2): 121-130. Available at: http://scielo.sld.cu/scielo.php?pid=S1561-31942008000200014&script=sci_arttext&tlng=en. Accessed 01/11, 2019.
- Marín Agudelo HA, Vinaccia S. Contribuciones desde la medicina comportamental del sueño al manejo de la somnolencia excesiva diurna. Psicología desde el Caribe 2011; 15: 95-116. Available at: http://rcientificas.uninorte.edu.co/index.php/psicologia/article/view/1874. Accessed 01/11, 2019.
- Ohayon MM, Guilleminault C, Priest RG. Night terrors, sleepwalking, and confusional arousals in the general population: their frequency and relationship to other sleep and mental disorders. The Journal of clinical psychiatry 1999; 60 (4): 268-76. Available at: https://europepmc.org/abstract/med/10221293. Accessed 01/11, 2019.
- Portuondo Alacán O, Fernández Rivero CG, Cabrera Amigo P. Trastornos del sueño en adolescentes. Revista Cubana de Pediatría 2000; 72 (1): 10-14. Available at: http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0034-75312000000100002. Accessed 01/11, 2019.