Manipulacja psychologiczna w związku - 5 oznak
Toksyczny związek to nie tylko taki, w którym dominuje przemoc fizyczna. Manipulacja psychologiczna również jest formą przemocy, która prowadzi do poważnych konfliktów i rozwoju chorób na podłożu emocjonalnym.
Często nawet uważa się, że manipulacja psychologiczna jest trudniejsza do opanowania niż fizyczne nadużycia wobec partnera czy partnerki. Istnieje mnóstwo par, które są świadome życia w toksycznym związku, lecz nie potrafią się od niego uwolnić ani świadomie odciąć od swojego agresora. Dlaczego tak się dzieje?
Z dalszej części artykułu dowiesz się, jak należy interpretować sygnały ostrzegawcze wskazujące na rozwój toksycznej relacji, która prawdopodobnie nigdy nie przemieni się w szczęśliwy i pełny spełnienia związek.
Jeśli czytasz ten tekst, z pewnością trafiłeś tu, gdyż sam zmagasz się z podobnym problemem. Być może nie czujesz się dobrze w swoim związku bądź zaczynasz zdawać sobie sprawę z tego, że twój partner krzywdzi cię w jakiś sposób. Dowiedz się więcej!
Manipulacja psychologiczna – sygnały, że ma ona miejsce
1. Wrogie nastawienie
Bez wątpienia wrogie nastawienie partnerów do siebie (lub jednej ze stron) jest jednym z podstawowych symptomów toksycznego związku i manipulacji psychologicznej.
Zdaniem specjalistów w dziedzinie psychologii takie zachowanie może wynikać z powszechnie przyjętych stereotypów dotyczących płci.
Zespół Otella, czyli chorobliwa zazdrość o partnera, to poważne zagrożenie dla każdego związku. Przyczyn jej rozwoju może być wiele, jednak często jest ona konsekwencją stosowania tego modelu przez własnych rodziców.
Osoba zmagająca się z tym problemem jest niezwykle zaborcza, kontroluje swoją drugą połówkę na każdym kroku, ogranicza jej wolność osobistą, a także bywa agresywna i może posuwać się do przemocy. Związek z takim partnerem to mieszanka manipulacji psychologicznej z nadużyciami czysto fizycznymi.
Przeczytaj również: Najczęstsze powody kłótni w związkach
2. Wybuchy złości
Kolejną oznaką toksycznego związku są częste wybuchy gniewu i złości u partnera. Osoby, które stale są obrażone, niezadowolone i sfrustrowane, mają tendencję do eksterioryzowania swojego stanu ducha. Konsekwencją takiego zachowania są rany zadawane ludziom z najbliższego otoczenia.
Co może być przyczyną ataków szału? Często ich powodem są życiowe niepowodzenia, problemy w pracy czy też trudna sytuacja finansowa.
Jednakże nawet największe życiowe problemy czy tragedie nie powinny stanowić usprawiedliwienia złego traktowania najbliższych. Osoba, która nie potrafi poradzić sobie z gniewem, powinna poszukać wsparcia u specjalisty. W przeciwnym razie związek będzie się staczał coraz bardziej.
3. Manipulacja psychologiczna a brak komunikacji między partnerami
Brak komunikacji między partnerami to problem, który nie pojawia się z dnia na dzień, lecz rozwija się stopniowo. Manipulator świadomie zaczyna wykorzystywać milczenie, jako narzędzie mające na celu ukaranie partnera. Taka osoba nie potrafi rozmawiać otwarcie, ani nie przejawia chęci do wyjaśniania problemów na bieżąco.
W takim przypadku milczenie jest nie tylko okazją do ukarania drugiej połówki, ale także służy do manipulacji. Brak komunikacji sprawia, że czujemy się źle i nieswojo. Kiedy takie sytuacje często pojawiają się w twoim związku, poważnie zastanów się nad jego przyszłością.
4. Nieustanne wyrzuty
Manipulacja psychologiczna w związku objawia się również ciągłymi wyrzutami i obwinianiem partnera za wszystkie złe rzeczy, jakie się przytrafiają oprawcy.
Chodzi tu zarówno o przyziemne sprawy, takie jak stłuczona szklanka czy przypalony obiad, jak i o niepowodzenia w pracy, niemożność spełniania marzeń czy po prostu zwyczajne niezadowolenie z życia. Zazwyczaj wyrzuty są tak absurdalne, że naprawdę trudno je pojąć.
W takich przypadkach należy reagować jak najszybciej, najlepiej od razu. Nie można też traktować słów partnera na poważnie i trzeba mieć świadomość, że nie jesteśmy winni niczemu, o co nas oskarża. Zamierzeniem agresora jest bowiem obniżenie samooceny ofiary i maksymalne uzależnienie jej od siebie.
5. Manipulacja psychologiczna objawia się absolutną kontrolą
Ostatnim przejawem manipulacji w związku jest absolutna kontrola jednego partnera nad drugim. Dotyczy ona wszystkich sfer życia: pieniędzy, dzieci, pracy, wyjść z przyjaciółmi, rodziny, wolnego czasu itp.
Takie zachowanie partnera sprawia, że przestajemy być indywidualną jednostką i stajemy się niejako częścią osoby agresora. Jest to jawna manipulacja psychologiczna, której celem jest uzależnienie ofiary od siebie. Pozwala ona zaprowadzić porządek w życiu oprawcy, mieć nad wszystkim kontrolę i pozostawiać ofiarę na jego łasce.
Przeczytaj również: Maczyzm – czyli męska dominacja w związku
Manipulacja psychologiczna w związku – jak wydostać się z matni?
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnie tego, czy twój związek jest toksyczny, powinieneś umówić się na konsultacje ze specjalistą. Psycholog wysłucha cię, przeanalizuje twoją sytuację oraz pomoże ci zobaczyć problem z zupełnie innej perspektywy, niż to robiłeś dotychczas.
Taka wstępna analiza umożliwi ci podjęcie decyzji w sprawie przyszłości związku, a także może skłonić do udziału w terapii dla par. Na takich sesjach pracuje się nad najważniejszymi aspektami relacji między ludźmi, takimi jak komunikacja, wzajemny szacunek, przestrzeń osobista itp.
Często również bywa impulsem do zakończenia związku, gdyż otwiera oczy na wiele różnych spraw. Stąd tak ważne jest spotkanie z psychologiem. Terapia pomoże wam poprawić relacje nie tylko z partnerem, ale i z innymi ludźmi, a także – w przypadku zerwania – ułatwi wybór kolejnego partnera. Krótko mówiąc, fachowe wsparcie pomoże ci wyciągnąć z tego negatywnego doświadczenia życiowego wartościową lekcję.
Mamy nadzieję, że powyższe wskazówki na zidentyfikowanie manipulacji psychologicznej w związku okazały się przydatne i pomogą ci podjąć odpowiednie działania w kwestii przyszłości waszego związku. Pamiętaj, że każdy z nas zasługuje na szczęśliwe i pełne szacunku kontakty z innymi.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Casique Casique, Leticia, & Furegato, Antonia Regina Ferreira. (2006). Violencia contra mujeres: reflexiones teóricas. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 14(6), 950-956. https://dx.doi.org/10.1590/S0104-11692006000600018
- Echeburúa, Enrique, & Muñoz, José Manuel. (2017). Boundaries between psychological intimate partner violence and dysfunctional relationships: psychological and forensic implications. Anales de Psicología, 33(1), 18-25. https://dx.doi.org/10.6018/analesps.33.1.238141
- Lopez-Ramirez, Estefania, & Sosa, Gladys Rocío Ariza. (2017). Superación de la violencia de pareja: revisión. Sexualidad, Salud y Sociedad (Rio de Janeiro), (26), 85-102. https://dx.doi.org/10.1590/1984-6487.sess.2017.26.05.a
- Sanhueza Morales, Tatiana. (2016). Violencia en las relaciones amorosas y violencia conyugal: Convergencias y divergencias. Reflexiones para un debate. Ultima década, 24(44), 133-167. https://dx.doi.org/10.4067/S0718-22362016000100006