Leki nasenne - czy warto stosować je w bezsenności?
Obecnie, ze względu na styl życia w krajach rozwiniętych, wiele osób ma problemy z zasypianiem. Potrzebują one do tego odpowiednich kuracji, które wyleczą ich z tego uciążliwego problemu, a nawet bezsenności. Jak sobie z tym radzić, dowiesz się z tego artykułu. Czy powinniśmy stosować leki nasenne? Które z nich należy wybrać do uporania się z naszą przypadłością?
Leki nasenne, znane również jako hipnotyczne, cieszą się dużym popytem w całej populacji. Należy jednak uważać, aby ich nie nadużywać. Mogą bowiem one mieć negatywne skutki dla naszego zdrowia.
Dzięki temu artykułowi poznasz najróżniejsze problemy ze snem, które dotykają sporej części populacji. Dowiesz się też, czy lepsza będzie hipnoza, czy leki nasenne dostępne na rynku.
Leki nasenne czy hipnoza – jak walczyć z bezsennością?
Czym jest bezsenność?
Ta patologia, tak powszechna w krajach rozwiniętych, jest zaburzeniem snu. Polega na problemach z zaśnięciem i utrzymaniem snu, osiągnięciem optymalnej długości i jakości odpoczynku. To wszystko uniemożliwia odzyskiwanie energii i normalnej czujności w ciągu dnia. Znacznie osłabia nasze funkcjonowanie.
Wyniki licznych badań nad tą chorobą sugerują, że jest pochodną innego schorzenia w organizmie. Fakt ten jest istotny w celu późniejszego ukierunkowania zwalczania przyczyny, która wywołuje problemy ze snem.
Przede wszystkim bezsenność można sklasyfikować według czasu jej trwania i charakteru. Co do pierwszego przypadku, to najczęściej wyróżniamy:
- Bezsenność przejściową (zwana też przygodną): jeśli trwa mniej niż 7 dni, może dotyczyć np. niektórych kobiet w okresie przedmenstruacyjnym.
- Krótkotrwałą: to ten rodzaj bezsenności, który trwa od 1 do 3 tygodni.
- Bezsenność chroniczną (przewlekłą): dotyczy osób, które cierpią na ten problem dłużej niż 3 tygodnie. Najczęściej jest związana z zaburzeniami psychicznymi.
Skupiając się na jej charakterze, bezsenność jest klasyfikowana jako:
- Pierwotna: tutaj bezsenność nie jest związana z innymi zaburzeniami psychicznymi ani też z chorobami somatycznymi czy działaniem substancji psychoaktywnych. Bezsenność pierwotna najczęściej ma podłoże psychofizojologiczne. Mogą doprowadzić do niej siedzący tryb życia czy złe nawyki żywieniowe. Inną przyczyną mogą być chociażby częste drzemki w ciągu dnia.
- Wtórna depresja, to taka, która jest jednym z objawów występujących w przebiegu zaburzeń zdrowotnych innych niż owe pierwotne zaburzenia snu. Zaburzenia psychiczne, które prowadzić mogą do tego rodzaju insomnii to depresja, schizofrenia, epizody manii czy toksykomania.
- Innym rodzajem bezsenności jest wczesne przebudzanie się.
Leki nasenne – jak poprawić jakość snu?
Leki nasenne są psychoaktywnymi substancjami, które zachęcają do rozpoczęcia snu, wywołując u nas uczucie senności. Istnieje 6 strategii bezsenności. Zaczynamy od pierwszej i pracujemy nad sobą śledząc te strategie aż do 6., jeśli poprzednie są nieskuteczne.
Pierwszy krok: substancje naturalne
Powszechnie stosuje się naturalne substancje do zwalczania tego typu problemów. W szczególności najbardziej pożądane są waleriana, kwiat lipy, męczennica i opioidy.
Pacjenci często zwracali swoją uwagę również na inne rodzaje terapii, takie jak homeopatia i substancje naturalne, prosto od Matki Natury.
Przeczytaj także:
Druga strategia walki z bezsennością, czyli niebenzodiazepinowe leki nasenne
Obecnie często przepisywanymi lekami nasennymi są niebenzodiazepinowe związki, tworzące grupę tzw. leków „Z” (do których należą: zolpidem, zaleplon, zopiklon).
Tego typu leki są selektywnymi agonistami receptorów GABA, hamującymi neuroprzekaźniki ośrodkowego układu nerwowego par excellence.
Leki te okazują się być bardzo dobre zarówno pod względem skuteczności, jak i naszej tolerancji. W związku z tym zaczynają przodować w przepisywanych kuracjach, szczególnie przy ostrej bezsenności. Jednak w jej chronicznym charakterze nie są już tak skuteczne.
Trzecia strategia: leki nasenne benzodiazepiny
Benzodiazepiny są innymi lekami nasennymi szeroko stosowanymi w leczeniu bezsenności. W przeciwieństwie do powyższego, nie są one selektywne w stosunku do kompleksu GABA.
Zastąpiły one inne leki (barbiturany), takie jaki te klasyczne pochodne benzodiazepiny (gdzie dojść może do habituacji, efektów „z odbicia” lub zaburzenia architektury snu). Klasyczne barbiturany mogą zmienić naturalną strukturę snu, transformując fazę REM i wywołując znaczące skutki uboczne.
Zaznacza się też, że ta grupa leków zwiększa naszą tolerancję na nie i ryzyko uzależnienia. Dlatego stosowanie ich powinno być kontrolowane, a pacjenci muszą mieć świadomość z czym się spotykają.
Zobacz też:
Czwarta linia w walce z bezsennością: antydepresanty o działaniu uspokajającym
W leczeniu insomnii mogą nam pomóc niektóre leki antydepresyjne, takie jak:
- Mirtazapina.
- Trazodon.
- Amitriptylina.
Podobnie jak benzodiazepiny, leki te również zmieniają sen REM, ale czynią to w oparciu o inny mechanizm działania. W tym przypadku efekt snu jest uzasadniony działaniem antycholinergicznym, jak również poprawą neurotransmisji aminergicznej.
Często, gdy pacjent cierpi na silną bezsenność, benzodiazepiny nie są wystarczające i konieczne jest włączenie tego typu leku jako środka wspomagającego leczenie.
Krok 5: neuroleptyki jako leki nasenne
Neuroleptyki to grupa leków, które mają działanie uspokajające poprzez oddziaływanie na układ nerwowy. Neuroleptyki są podzielone na dwie grupy: I i II generacji, inaczej na klasyczne i atypowe.
W przypadku, gdy wszystkie powyższe leki nie przynoszą oczekiwanych efektów, zastosowanie leków przeciwpsychotycznych lub neuroleptycznych może okazać się skuteczne.
Niektóre z najpowszechniej stosowanych w przypadku tego typu chorób to:
- Haloperidol.
- Kwetiapina.
- Klozapina.
Zazwyczaj są one stosowane u pacjentów w podeszłym wieku, w delirium, u pacjentów z epizodami manii i u pacjentów z bezsennością, o podłożu psychopatycznym. Najczęściej jednak stosuje się te lekarstwa przy występowaniu omamów, halucynacji i przy napadach schizofrenicznych.
Podsumowanie – czy stosować leki nasenne?
Diagnostyka bezsenności opiera się głównie na znalezieniu przyczyny bezsenności.
Na koniec należy wspomnieć, że ostatnia linia leczenia, szósta linia, składa się głównie z leków przeciwhistaminowych, melatoniny, czy gabapentyny. Zwykle stosowane są w leczeniu łagodnej bezsenności. Na przykład tej spowodowanej jet lagiem podczas podróży w różnych strefach czasowych.
Obecnie dysponujemy szeroką gamą leków nasennych, które pomagają nam zwalczać problem bezsenności. Zapytaj swojego lekarza, który z nich jest najbardziej odpowiedni dla Twojej sytuacji i przypadłości. Pamiętaj, aby zawsze stosować się do jego zaleceń.
U osób, u których ustalenie przyczyny bezsenności nie dało żadnych efektów zalecana jest konsultacja w specjalistycznej poradni zajmującej się bezpośrednio zaburzeniami snu.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Sofía, M., Rivas, G., & Diego, J. (2017). En busqueda del hipnótico ideal : Archivos Venezolanos de Farmacología y Terapéutica.
- Mendoza, E., Lamas, J., & Capafons, A. (2010). Hipnosis Clínica. Focad.
- Brink, C. J. (2010). Fenobarbital. Tijdschrift Voor Diergeneeskunde. https://doi.org/10.1007/978-90-313-9129-5_50