Leczenie opioidami bólu nowotworowego

Leczenie opioidami bólu nowotworowego

Ostatnia aktualizacja: 27 listopada, 2020

Leczenie opioidami pozwala kontrolować silny ból nowotworowy. Jednak leki te mogą wywoływać wiele działań niepożądanych, dlatego stosując je należy zawsze zachowywać ostrożność. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej na ten temat.

Osoby chore na raka często stosują leczenie opioidami, aby poradzić sobie z bólem o dużej intensywności.

Często silny i obezwładniający ból pojawia się z powodu nacisku wywoływanego przez guz. Może również być związany z różnymi terapiami lub zmianami zachodzącymi w układzie odpornościowym.

W dzisiejszych czasach nowotwór to jeden z największych problemów zdrowotnych. Szacuje się, że z powodu tej choroby umierają rocznie miliony ludzi. Poza tym około 40% pacjentów chorych na raka, którzy poddają się terapii, odczuwa ból.

Niestety w końcowych stadiach choroby nowotworowej ten rodzaj bólu pojawia się u około 80% pacjentów. To skomplikowana sytuacja, której trudno jest zaradzić. Każda osoba reaguje w określony i zindywidualizowany sposób na leczenie, w którym często stosuje się leki o bardzo silnym działaniu.

Obecnie naukowcy czynią duże postępy na tym polu i powoli wyznaczają nowe wytyczne leczenia. Dlatego też w dzisiejszym artykule omówimy leczenie opioidami stosowane w przypadku bólu nowotworowego.

Jak leczy się ból nowotworowy

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, leczenie bólu nowotworowego musi być spersonalizowane. Oznacza to, że lekarz musi dopasować je do potrzeb każdego pacjenta, ponieważ zależy od rodzaju nowotworu, jego przyczyny, a nawet subiektywnego postrzegania bólu przez chorego.

Mimo tego istnieje ogólny wzór leczenia bólu nowotworowego w zależności od jego intensywności. Stosowana skala jest zgodna ze standardami Światowej Organizacji Zdrowia. Poniższe leki zostały ułożone w kolejności przyjmowania w przypadku bólu o najmniejszym natężeniu po ból o większym natężeniu:

  • Zwykłe leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne, stosuje się u osób cierpiących z powodu łagodnego bólu. Najczęściej wybierane leki z tej grupy to ibuprofen i naproxen.
  • Drugi poziom leczenia to słabe opioidy, używane w przypadku pacjentów cierpiących na ból o średnim natężeniu. W tej grupie znajduje się kodeina, tramadol czy dihydrokodeina.
  • Lekarze przepisują mocne opioidy osobom cierpiącym na bardzo silny ból. Najczęściej sięga się po morfinę, chociaż w leczeniu można również stosować metadon lub fentanyl. Niestety w którymś momencie choroby leki trzeciego poziomu trzeba stosować u ponad połowy pacjentów.
Maki i leki

W celu dokonania klasyfikacji bólu, lekarze muszą ocenić we właściwy sposób przypadek każdego pacjenta. W tym celu używają skali bólu. Skala bólu ocenia różne cechy bólu, aby sklasyfikować go w zakresie od łagodnego po nie do wytrzymania.

Zazwyczaj ból jest związany z kilkoma mechanizmami. Tym samym może okazać się, że trzeba łączyć ze sobą różne leki i dopasować je do siebie.

Leki opioidowe: co to jest?

Leki opioidowe to leki pozyskane z opium, które wywierają wpływ na receptory w mózgu lub receptory opioidowe. Znajdują się one w różnych punktach ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.

Działają na zasadzie łączenia wyżej wspomnianych receptorów i hamowania bodźców nerwowych. Dzięki spowalnianiu bodźców nie pozwalają na przekazywanie bólu.

Musisz jednak pamiętać, że te leki mają wiele szkodliwych działań niepożądanych. Po pierwsze trzeba zwrócić uwagę na fakt, że większość opioidów, takich jak morfina, to substancje wysoce uzależniające, które mogą doprowadzić do wpadnięcia w nałóg. Poza tym mogą zwiększyć uczucie zmęczenia i osłabienia.

Kolejne ryzyko wiąże się z ewentualnością rozwoju depresji oddechowej. Dlatego też lekarze muszą wykazać się dużą dozą ostrożności ustalając właściwe dawkowanie, zaś ludzie powinni ich używać jedynie pod ścisłym nadzorem medycznym.

Leczenie opioidami bólu nowotworowego

Leki drugiego poziomu: lekkie opioidy

Jak już wspomnieliśmy wyżej, na tym etapie najczęściej wykorzystuje się takie leki jak tramadol i kodeina. Pacjent może przyjmować je na różne sposoby, aby przedłużyć ich działanie lub uzyskać działanie natychmiastowe i bezpośrednie. Można ich również używać razem z innymi lekami, takimi jak niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Kilka strzykawek - leczenie opioidami

Na przykład kodeinę przyjmuje się doustnie. Jednak nie powinni jej używać pacjenci z chorobami wątroby lub nerek.

Leki trzeciego poziomu na ból nowotworowy: mocne opioidy

Te leki są stosowane jedynie w tych przypadkach, w których ból nowotworowy jest praktycznie nie do zniesienia. Najczęściej stosuje się morfinę, ponieważ można podawać ją na wiele sposobów.

Poza tym w przypadku morfiny nie występuje “sufit przeciwbólowy”. Tym samym lekarze mogą zmieniać jej dawki. Jednak limit dawek jest ustalany na bazie jej skutków ubocznych, ponieważ przedawkowanie może prowadzić do śmierci.

Leczenie opioidami: podsumowanie

Leczenie opioidami bólu nowotworowego to złożone przedsięwzięcie. Tym samym lekarze powinni za każdym razem dopasowywać je do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Jak widzisz, decyzja o jego rozpoczęciu powinna zawsze być podejmowana przez lekarza, który również zdecyduje, w jaki sposób należy stosować leki.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.