Laminektomia: co to jest i z jakim wiąże się ryzykiem?

Laminektomia to technika chirurgiczna powszechnie stosowana w zwężeniach kręgów, zwłaszcza jeśli inne metody leczenia zachowawczego okazały się nieskuteczne. Wyjaśniamy, na czym polega.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Laminektomia to operacja nazywana również dekompresją otwartą. Polega na usunięciu tylnej części kręgu (nazywanej blaszką), aby stworzyć więcej miejsca w kanale kręgowym.

Kręgosłup składa się z 33 kręgów oddzielonych od siebie krążkami międzykręgowymi. Są to dyski chrzęstne, które amortyzują wstrząsy między tymi kośćmi. Laminektomia to zabieg wykonywany w celu zmniejszenia nadmiernego nacisku na kanał, który mógłby uszkodzić nerwy lub rdzeń kręgowy.

Jest to zabieg często stosowany u pacjentów z zapaleniem stawów kręgosłupa. Chociaż w większości przypadków to bezpieczna technika, wiąże się z ryzykiem i ważnymi aspektami do rozważenia. W tym artykule wyjaśniamy wszystko, co musisz wiedzieć o laminektomii i sposobie jej wykonywania.

Co to jest laminektomia?

Laminektomia, jak już wspomnieliśmy, to technika chirurgiczna wykonywana na kręgosłupie. Polega na usunięciu części jednego lub więcej kręgów. Usuwana część nosi nazwę blaszki.

Inna nazwa tego zabiegu to dekompresja otwarta, ponieważ łagodzi nacisk na nerwy rdzeniowe i rdzeń kręgowy. W większości przypadków wykonuje się ją, gdy inne metody leczenia, takie jak fizjoterapia lub leki, okazały się niewystarczające.

Wzrost nacisku może się wiązać z chorobami, takimi jak choroba zwyrodnieniowa stawów, przepuklina dysków lub guzy. Chodzi o to, że kiedy nerwy ulegają ściśnięciu, często pojawia się ból, zaburzenia ruchomości, a nawet utrata kontroli zwieraczy.

Zabieg odciążenia wykonuje się poprzez nacięcie w części pleców. Przez nacięcie wyciąga się część kręgu lub kręgów, które powodują stan chorobowy. Po wykonaniu tej czynności usuwa się część dysku, która uległa przepuklinie.

Nerwy i mięśnie wracają do swojej pierwotnej pozycji, a chirurg zamyka cięcie. W ten sposób zwiększa się przestrzeń kanału kręgowego. Jeśli uraz dotyczy szyi, zabieg wykonuje się zwykle od przodu.

W niektórych przypadkach technikę łączy się z innymi, takimi jak artrodeza, dzięki czemu kręgosłup nie traci stabilności. Artrodeza polega na łączeniu ze sobą dwóch kręgów, zapobiegając ich przemieszczaniu się.

Dlaczego wykonuje się ten zabieg?

Laminektomię wykonuje się w celu zmniejszenia nacisku w kanale kręgowym. To zwiększone ciśnienie zwykle wiąże się z nadmiernym wzrostem kości w kręgach. Występuje na przykład w zapaleniu stawów i chorobie zwyrodnieniowej stawów.

Problem polega na tym, że nacisk uszkadza rdzeń kręgowy i nerwy rdzeniowe. Pacjenci ci zwykle cierpią z powodu silnego bólu, którego lokalizacja różni się w zależności od obszaru dotkniętego chorobą. Ponadto może wystąpić osłabienie, drętwienie i utrata kontroli zwieraczy.

Laminektomię zwykle stosuje się w tych  przypadkach, w których zawiodły mniej agresywne metody leczenia. Na przykład, gdy leki przeciwbólowe nie łagodzą bólu lub fizjoterapia nie poprawia innych objawów.

Zwykle zaleca się również ten zabieg, gdy poważny stan pacjenta mocno zakłóca mu normalne funkcjonowanie. Oznacza to, że wpływa na codzienne czynności pacjenta. Jeśli nie może kontrolować zwieraczy, chodzić lub stać, stosuje się laminektomię.

Jak tłumaczą specjaliści z Kliniki Mayo, laminektomię można wykorzystać do leczenia przepukliny krążków międzykręgowych. Zwłaszcza takiej, w której nie można uzyskać dostępu do uszkodzonego dysku. Zwężenie odcinka lędźwiowego to kolejny z głównych powodów wskazania do operacji.

Jakie zagrożenia niesie z sobą laminektomia?

Laminektomia ma opinię bezpiecznej techniki. Musimy jednak pamiętać, że kręgosłup to złożona i delikatna struktura. Ponadto, jak każda inna operacja, wiąże się z szeregiem możliwych powikłań.

Na przykład może wystąpić krwawienie, zakrzepy krwi lub infekcja rany. Podczas tej interwencji może również dojść do uszkodzenia niektórych nerwów rdzeniowych. Może to pozostawić następstwa, takie jak osłabienie, drętwienie, a nawet paraliż.

Może również wystąpić wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego lub rozdarcia w tkance włóknistej, która pokrywa i chroni rdzeń. Powikłania te w większości przypadków wymagają drugiej operacji.

Jak przygotować się do laminektomii

Przed wykonaniem laminektomii bardzo ważne jest, aby pacjent znał wszystkie aspekty zabiegu. Najbezpieczniejsza praktyka polega na zawieszeniu lub zmodyfikowaniu niektórych metod leczenia na jakiś czas przed operacją.

Ponadto w dniu, w którym planuje się interwencję, należy unikać jedzenia lub picia płynów w godzinach poprzedzających interwencję. Zaleca się ponadto znalezienie kogoś do pomocy w kolejnych dniach, ponieważ pacjentowi będzie trudno wykonywać czynności takie jak gotowanie, a nawet sprzątanie.

Jak przebiega laminektomia?

Jak wyjaśnia artykuł korporacji WebMD, laminektomię wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Dlatego podczas zabiegu pacjent znajduje się pod respiratorem. Normalnie operację przeprowadza się za pomocą cięcia na plecach, chyba że operacja będzie dotyczyć odcinka szyjnego kręgosłupa.

Poprzez nacięcie odsłania się kolejne tkanki, aby dotrzeć do dotkniętych kręgów. Następnie chirurg usuwa ostrogi kostne lub blaszkę ściskającą nerwy. W niektórych przypadkach może być konieczne usunięcie kilku różnych kości.

Podobnie, jak omówiliśmy na początku, laminektomię można łączyć z innymi technikami. Na przykład z artrodezą, która służy do stabilizacji kręgosłupa. W przypadku przepukliny, możliwe że chirurg usunie również dotknięty dysk (technika ta nosi nazwę discektomii).

Po operacji

Laminektomia to zabieg o zmiennym czasie trwania. Chociaż w niektórych przypadkach pacjent może wrócić do domu już w dniu interwencji, najczęściej pozostaje w szpitalu przez co najmniej kilka dni. W ten sposób można stwierdzić, czy pojawiają się jakieś komplikacje.

Zaraz po zabiegu pacjent zostaje przeniesiony na salę pooperacyjną. Tam sprawdza się, czy wykazuje odpowiednią wrażliwość i ruchliwość. To normalne, że w obszarze objętym zabiegiem występuje ból.

Ponadto powrót do zdrowia następuje stopniowo. Powrót do normalnych czynności zwykle zajmuje tydzień. Jednak w pierwszych dniach chodzenie, podnoszenie rzeczy lub nawet poruszanie się może stanowić trudne wyzwanie dla pacjenta. Po laminektomii pacjenta zwykle kieruje się na fizjoterapię.

Oczekiwania dotyczące zabiegu

Laminektomia jest uważana za bezpieczną procedurę. W większości przypadków ból odczuwany przed zabiegiem znacznie się zmniejsza po operacji. Przynajmniej ten, który wpływał na kończyny.

Po całkowitym wyzdrowieniu (ok. 2 lub 3 miesiące) operowani pacjenci wykazują dużą poprawę. Jednak niektóre objawy mogą pojawić się z powrotem z biegiem lat. Zwłaszcza jeśli podstawowa choroba postępuje.

Z tego powodu w niektórych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie drugiej interwencji. Najczęściej dochodzi do tego, ponieważ zwężenie pojawia się ponownie w innej części kręgosłupa lub kręgosłup jest niestabilny.

Laminektomia to złożona procedura

Prawdą jest, że w większości przypadków laminektomia powoduje bardzo znaczną poprawę objawów. Jednak chodzi tu o metodę leczenia zwykle zarezerwowaną dla osób, u których zawiodły inne, mniej agresywne techniki.

Głównie z tego powodu, że chociaż uważa się ją za technikę bezpieczną, laminektomia nie jest pozbawiona ryzyka. Dlatego to lekarz zawsze powinien doradzać, jakie podejście jest najbardziej odpowiednie dla każdego pacjenta, w zależności od jego stanu zdrowia.